بررسی تغییرات رشدی و فتوسنتزی خیار پیوند شده بر روی پایه کدوحلوایی و قلیانی در شرایط تنش سرما | ||
| دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی | ||
| دوره 14، شماره 1، شهریور 1401، صفحه 45-54 اصل مقاله (679.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/ppt.2023.17579.1887 | ||
| نویسندگان | ||
| صابر محمدنیا1؛ مریم حقیقی* 2؛ علی فرهادی3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 3استادیار، گروه باغبانی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| دما یکی از عوامل اصلی محیطی است که بر میزان رشد گیاه تأثیر می‌گذارد. پیوند در خانواده کدوییان به علت افزایش مقاومت گیاه پیوندی در برابر تنش‌هایی چون دمای پایین، دمای بالا و شوری موردتوجه قرار گرفته است. آزمایشی جهت بررسی اثر پیوند خیار Super daminos Cucumis sativus بر روی پایه‌های کدوی مسمایی توده ساری Cucurbita moschata (Rs) و قلیانی Lagenaria siceraria (Rg) و مقایسه آن با خیار پیوند نشده (Rn) و خیار پیوند شده بر روی خیار (Rc) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار دمایی اپتیمم (2±27 درجه) و دمای پایین (2±15 درجه) با چهار تکرار اجرا در گلخانه‌های پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان گردید و در پایان صفات وزن‌تر و خشک شاخساره، طول بوته، تعداد و طول گره، شاخص کلروفیل و شاخص‌های فتوسنتزی اندازه‌گیری شد نتایج آزمایش حاضر نشان داد که نرخ فتوسنتز به‌طور معنی‌داری در تنش دمایی پایین کاهش می‌یابد و پیوند خیار بر روی پایه کدو قلیانی و کدو مسمایی توده ساری در شرایط تنش سرما باعث بهبود فتوسنتز شد و بیش‌ترین میزان فتوسنتز در شرایط بدون تنش و در گیاهان پیوند شده روی پایه‌های کدو مسمایی توده ساری و قلیانی مشاهده گردید. میزان تعرق در گیاهان پیوند شده روی پایه‌های مسمایی و قلیانی و هم‌چنین گیاهان پیوند شده بر روی پایه خودی در شرایط تنش دمایی نسبت به شرایط بدون تنش کاهش یافت. به‌طورکلی پایه‌های قلیانی و کدو مسمایی توده ساری به‌طور یکسان نسبت به شرایط پیوند خودی و غیرپیوندی می‌توانند باعث بهبود شرایط تنش دمای پایین در خیار رقم سوپر دامینوس در برخی صفات شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کدو مسمایی؛ دمای بهینه؛ فتوسنتز؛ تعرق | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، ع. و بیکر، د. آ. 1379. عوامل روزنه‌ای و غیرروزنه‌ای محدودکننده فتوسنتز در گندم در شرایط تنش خشکی، مجله علوم کشاورزی ایران، 31 (4): 813-825. چشمه‌منش، ع.، کاشی، ع.، معمارمشرفی، م. و خصوصی، م. 1382. اثر پیوند بر رشد و عملکرد دو رقم خیار گلخانه‌ای Royal 24189 و Vilmorin با پایه کدوی برگ‌انجیری (Cucurbita ficifolia)، مجله نهال و بذر، 19 (4): 447-456. صالحی محمدی، ر.، کاشی، ع. و لسانی، ح. 1383. اثرهای پایه‌های مختلف کدو بر رشد و عملکرد خیار گلخانه‌ای رقم سلطان، مجله علوم و فنون باغبانی ایران، 5 (1): 59-66. کلانتر، م.، خلیقی، ا.، حسنپور، ا. و تفضلی، ع. ا. 1387. بررسی اثر اکسین، اتفن و سیستم کاشت بر صفات کمی خیار هیبرید (F1) ملیتا رقم Cucumis sativus cv. Melita، مجله پژوهش در علوم کشاورزی، 4 (2): 214-224. مومنی، د. و غفاری‌نژاد، ع. 1389. تأثیر روش‌های مختلف آماده‌سازی بستر کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد خیار گلخانه‌ای، مجله علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، 1 (3): 43-49. Allen, D. J. and Ort, D. R. 2001. Impact of chilling temperature on photosynthesis in warm climate plants, Journal of Trends in Plant Science, 6: 36-42. Berta, G., Jose, M. and Alberto Paul, S. 2005. Scion, rootstock interaction affects the physiology and fruit quality of sweet cherry, Tree Physiology, 26: 93-104. Bulder, H. A. M., den Nijs, A. P. M., Speek, E. J., van Hasselt, P. R. and Kuiper, P. J. C. 1991. The effect of low root temperature on growth and lipid composition of low temperature tolerant rootstock genotypes for cucumber, Journal of Plant Physiology, 138: 661-666. Fisher, R. A., Rees, D., Sayre, K. D., Lu, Z. M., Candon, A. G. and Saavedra, A. L. 1998. Wheat yield progress associated with higher stomatal conductance and photosynthetic rate, and cooler canopies, Crop Science, 38: 1467-1475. Hao, L., Feng, W., Xiao-Juan, C., Xiao-Jian, X., Michael, J. C., Jing-Quan, Y. and Yan-Hong, Z. 2014. The sub/supra-optimal temperature-induced inhibition of photosynthesis and oxidative damage in cucumber leaves are alleviated by grafting onto figleaf gourd/luffa rootstocks, Physiologia Plantarum, 152: 571-584. Haghighi, M., Abolghasemi, R. and Teixeira da Silva, J. A. 2014. Low and high temperature stress affect the growth characteristics of tomato in hydroponic culture with Se and nano-Se amendment, Scientia Horticulturae, 178: 231-240. Hoyos, P. 2001. Influence of different rootstocks on the yield and quality of greenhouse grown cucumbers, Acta Horticulturea, 559: 139-143. Miao, M. M., Xu, X. F., Chen, X. H., Xue, L. B. and Cao, B. S. 2007. Cucumber carbohydrate metabolism and translocation under chilling night temperature, Journal of Plant Physiology, 164: 621-628. Rivero, R. M., Ruiz, J. M. and Romero, L. 2003. Role of grafting in horticultural plants under stress conditions, Food, Agriculture and Environment, 1 (1): 70-74. Ruiz, J. M., Belakbir, L., Ragala, J. M. and Romero, L. 1997. Response of plant yield and leaf pigments to saline conditions: effectiveness of different rootstocks in melon plants (Cucumis melo L.), Soil Science and Plant Nutrition, 43: 855-862. Salehi, R., Casi, A., Lee, J. M., Cabalar, M., Delshad, M., Lee, S. G. and Huh, Y. C. 2010. Leaf gas exchange and mineral ion composition in xylem sap of Iranian melon affected by rootstocks and training methods, Horticultural Science, 45: 766-770. Shibuya, T., Tokuda, A., Terakura, R., Shimizu-Maruo, K., Sugiwaki, H., Kitaya, Y. and Kiyota, M. 2007. Short-term bottom-heat treatment during low-air-temperature storage improves rooting in squash (Cucurbita moschata Duch.) cuttings used for rootstock of cucumber (Cucumis sativus L.), Journal of Society Horticulture Science, 76 (2): 139-143. Verona, C. and Calcagno, F. 1991. Study of stomatal parameters for selection of drought resistant varieties in Triticum durum, Euphitica, 57: 275-283. Yan, Q. Y., Duan, Z. Q., Mao, J. D., Li, X. and Dong, F. 2013. Low root zone temperature limits nutrient effects on cucumber seedling growth and induces adversity physiological response, Journal of International Agriculture, 12 (8): 1450-1460. Zhang, G. W., Liu, Z. L., Zhou, J. G. and Zhu, Y. L. 2008. Effects of Ca(NO3)2 stress on oxidative damage, antioxidant enzymes activities and polyamine contents in roots of grafted and non-grafted tomato plants, Plant Growth Regulation, 56: 7-19. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 227 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 308 |
||