روش مقابله با جداییطلبان در نهجالبلاغه با محوریت رویکرد تقابلی امام علی(ع) با اقدامات معاویه | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 3، دوره 6، شماره 23، آذر 1397، صفحه 39-58 اصل مقاله (771.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2017.14562.1909 | ||
نویسندگان | ||
علی حاجی خانی* 1؛ سعید جلیلیان2 | ||
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرّس | ||
2دانشآموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
امام علی(ع) در طول دوران حاکمیت خود بر جامعه اسلامی با سه گروه اصحاب جمل، قاسطین و خوارج با مرام فکری و خواستههای سیاسی متفاوت مقابله کردند. در این میان تقابل امام علی(ع) با معاویه و اصحاب او با توجه به خواسته استقلال شام از حکومت امام علی(ع) نوعی جداییطلبی محسوب میشود. به همین منظور این سؤال مطرح میگردد که روش مقابله با جداییطلبان با توجه به رویکرد تقابلی امام علی(ع) با اقدامات جداییطلبی معاویه چگونه است؟ از سوی دیگر بخش زیادی از نهجالبلاغه به موضوع معاویه اختصاص یافته است و به فراخور حرکت معاویه در راستای جداییطلبی، امام(ع) با او و اصحابش برخورد کردند که میتوان اصول تقابل با جداییطلبان را استنباط کرد. به همین منظور این مقاله درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی روش مقابله با جداییطلبان را براساس مقابله امام(ع) با معاویه مورد بررسی قرار دهد. در نهایت شیوههای مقابله امام علی(ع) با آنها از قبیل مقابله با تبلیغات گسترده، پاسخ محکم و صریح به درخواستها و دستاویزها و روشنگری در مورد آنها، مذاکره و مکاتبه و جنگ بهعنوان آخرین راهکار مورد تحلیل قرار گرفت. | ||
کلیدواژهها | ||
امام علی(ع)؛ جداییطلبان؛ معاویه؛ نهجالبلاغه | ||
مراجع | ||
- قرآن. - آیتی، عبدالمحمد. (1378). ترجمه نهجالبلاغه. چاپ سوم. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی- بنیاد نهجالبلاغه. - ابنابیالحدید، عزالدین ابوحامد. (1337). شرح نهجالبلاغه. چاپ اول. قم: کتابخانه عمومی آیتالله مرعشی نجفی. - ابن عساکر، علی بن الحسین. (1421). تاریخ دمشق الکبیر. تحقیق ابی عبد اللهعلی العاشور الجنوبی، چاپ اول. بیروت: دار الأحیاء التراث العربی. - ابنمیثمبحرانی، میثم بن علی. (1375). شرح نهجالبلاغه. چاپ اول، مترجم: قربانعلی محمدی مقدم، اصغر نوایی یحیی زاده، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. - السمعانی، حافظ ابی سعد، (1412). فضائل الشام. عمرو علی عمر. چاپ اول. دمشق: دارالثقافه العربیه. - امین، احمد. (1997). ضحی الاسلام. قاهره: مکتبه الاسره. - امینى، عبدالحسین. (1368). الغدیر. چاپ پنجم. تهران: بنیاد بعثت. - بوژمهرانی، حسن و پوراسلامی، مهدی. (1393). «تهدیدهای نرم خودمختاری اقلیم کردستان عراق و تأثیر آن بر کردهای ایران». دوفصلنامهعلمی- پژوهشیجامعهشناسیسیاسیجهاناسلام، شماره 1، 87-110. - جعفریان، رسول. (1380). تاریخ خلفا. چاپ اول. قم: انتشارات دلیل. - خالد بن موسى نواصره، أبو بکر. (1428). إتحاف الأنام بذکر فضائل الشام. چاپ اول. اردن: مکتبة بیتالمقدس الإسلامیة. - خوئی، میرزا حبیبالله. (1385). منهاجالبراعة فی شرح نهجالبلاغة. چاپ چهارم. تهران: مکتب الاسلامیه. - روزبه، خسرو؛ معنوی، مسعود و نیکآیین، امین. (بیتا). واژههای سیاسی، واژههای نو- واژههای جدید دیگر. چاپ اول. تهران: پژوهش. - سپهر خراسانی، احمد. (۱۳۷۹). امام علی(ع) بزرگترین خطیب تاریخ. تهران: بنیاد نهجالبلاغه. - شوشتری، محمدتقی. (1376). بهجالصباغة فی شرح نهجالبلاغة. چاپ اول. تهران: امیرکبیر. - طالقانی، محمود. (1374). پرتوى از نهجالبلاغه. چاپ دوم. تهران: وزارت ارشاد. - عاشورى تلوکى، نادعلى. (1379). «سرگذشت حدیث در دوره معاویه». علوم حدیث، شماره 16، 108-128. - علیخانی، علیاکبر. (1380 ش). «جایگاه مخالفان در نگرش سیاسی امام علی (ع)». مجله روششناسی علوم انسانی، شماره 26، 46-63. - محدثی، جواد، (1379). «روش خطابه و سخنوری» .مجله مبلغان، شماره 9، 77-70. - محمودی، محمدباقر. (1376). نهجالسعادة فی مستدرک نهجالبلاغة. چاپ اول. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد. - مشایخ فریدنى، محمدحسین. (1363). سیاست از دیدگاه على(ع) و روش حکومتى آن حضرت. یادنامه دومین کنگره نهجالبلاغه. چاپ اول. تهران: وزارت ارشاد. - معتمدنژاد، کاظم. (1347). «تبلیغات سیاسی». مجله تحقیقات روزنامهنگاری، شماره 10، 14-16. - مقدمی، محمود. (1378). «اوضاع احزاب سیاسی در دوران امامت علی (ع)». ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺳﻼﻡ، ﺷﻤﺎﺭﻩ 11، 47-59. - مکارم شیرازی، ناصر. (1375). پیام امام شرح تازه و جامعى بر نهجالبلاغه. چاپ اول. تهران: دارالکتب الاسلامیه. - منتظری مقدم، حامد. (1381). «روابط امام علی(ع) و معاویه (از خلافت تا جنگ صفین)». مجلهمعرفت، شماره 52، 42-55. - Beare Margaret, E. (2012). Encyclopedia of Transnational Crime and Justice, SAGE Publications.
- Macdonald, S. (2007). Propaganda and Information Warfare in the Twenty-First Century, London and newyork: Taylor & Francis Group.
- Pavković, A. (2015). “Secession: a much contested concept”. Territorial Separatism in Global Politics: Causes, Outcomes and Resolution, Edited by Damien Kingsbury, Costas Laoutides. Routledge, pp.13-28. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 415 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 389 |