اثر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک در برخی از ژنوتیپهای انتخابی بادام پیوند شده روی پایه GF677 | ||
| دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی | ||
| مقاله 11، دوره 7، شماره 2، آذر 1394، صفحه 137-152 اصل مقاله (982.06 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی-پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی مومن پور1؛ داود بخشی* 2؛ علی ایمانی3؛ حامد رضایی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 3دانشیار بخش تحقیقات باغبانی، موسسه نهال و بذر کرج، کرج، ایران | ||
| 4استادیار بخش تحقیقات اصلاح خاک و مدیریت پایدار اراضی، موسسه آب و خاک کرج، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| بهمنظور ارزیابی تحمل به شوری تعدادی از ژنوتیپهای بادام، آزمایشی گلدانی در سال 1392 با دو فاکتور ژنوتیپ در 11 سطح، شامل ارقام تونو،نان پاریل، مامایی، شکوفه، سهند،شاهرود 12، A200 و ژنوتیپهای 25-1، 16-1 و 40-13 پیوند شده روی پایه GF677و پایه GF677 (پیوند نشده بهعنوان شاهد) و فاکتور شوری آب آبیاری در 5 سطح، شامل 0 (صفر)، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر نمک کلرید سدیم (که بهترتیب هدایت الکتریکی برابر 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسیزیمنس بر متر داشتند)، انجام شد. نتایج نشان داد، با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، شاخصهای رشدی شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، تعداد برگهای سبز، تراکم برگ روی شاخه اصلی، سطح برگ و نسبت سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، محتوی رطوبت نسبی برگ، شاخص کلروفیل، کلروفیلهای a، b و کل و کارتنوئید در برگهای بالایی و پایینی، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، در تمامی ژنوتیپهای مطالعه شده، کاهش یافتند. تعداد برگهای نکروزه، میزان ریزش برگ، نسبت وزن خشک به وزن تر اندام هوایی، نسبت وزن تر و خشک ریشه به وزن تر و خشک اندام هوایی، درصد نشت یونی و درصد آسیبدیدگی غشاء سلولی در برگهای بالایی و پایینی، افزایش یافتند. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق نشان داد که نوع رقم پیوندی، در افزایش تحمل شوری بسیار مؤثر است. در مجموع، رقم شاهرود 12، بهعنوان متحملترین رقم به تنش شوری انتخاب شد. این رقم توانست به‌خوبی شوری تا 6/3 گرم در لیتر کلرید سدیم (3/7 دسیزیمنس بر متر)، را تحمل نماید. در نقطه مقابل رقم سهند، بهعنوان حساس‌ترین رقم نسبت به تنش شوری تشخیص داده شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شاخصهای رشد؛ نشت یونی؛ کلرید سدیم؛ کلروفیل؛ کاروتنوئید | ||
| مراجع | ||
|
اورعی. م.، طباطبایی، ج.، فلاحی، ا. و ایمانی، ع. 1388. اثرات تنش شوری و پایه بر رشد، شدت فتوسنتز، غلظت عناصر غذایی و سدیم درخت بادام. نشریه علوم باغبانی، 23 (2): 140-131. بای بوردی، ا. 1392. ارزیابی تحمل ارقام دیرگل بادام به شوری. مجله تولید و فرآوری محصولات باغی و زراعی. 3 (3): 225-217. حیدری شریفآباد، ح. 1380. گیاه و شوری. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. 76 صفحه. دژمپور، ج.، علی اصغرزاده، ن.، گریگوریان، و. و مجیدی هروان، ا. 1391. ارزیابی تحمل به شوری چند دورگه بین گونهای جنس Prunus. مجله بهنژادی نهال و بذر، 28: 351-339. رضایی، م.، لسانی، ح.، بابالار، م.، و طلایی، ع. 1385. اثر تنش سدیم کلرید بر شاخص های رشد و میزان عناصر پنج رقم زیتونمجله علوم کشاورزی ایران. 37 (2): 301-293. غلامی، م. و راحمی، م. 1389. بررسی اثرات تنش شوری کلریدسدیم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی پایه رویشی هیبرید هلو-بادام ((GF677. مجله فنآوری تولیدات گیاهی، 9 (1): 31-21. گریگوریان، و.، جوادی، ص.، کسرائی، ر.، مطلبیآذر، ع. و دژمپور، ج. 1381. تعیین تحمل به شوری کلرور سدیمی در دانهالهای چند رقم بادام. مجله علوم و فنون باغبانی ایران، 3 (1 و 2): 14-1. موسوی، س. ا.، تاتاری، م.، محنتکش، و. و حقیقی، ف. 1388. پاسخ رشد رویشی دانهالهای جوان پنج رقم بادام به تنش کمآبی. مجله بهنژادی نهال و بذر، 25 (1): 567-551. Arnon, D. I. 1949. Copper enzymes in isolated chloroplast polyphenoloxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology, 24: 1- 15.
Chen, Q., Zhang, W. H. and Liu, Y. L. 1999. Effect of NaCl, glutathione and ascorbic acid on function of tonoplast vesicles isolated from barley leaf. Journal of Plant Physiology, 155: 685-690.
Chen, S., Li. J., Wang, S., Huttermann, A. and Altman, A. 2001. Salt, nutrient uptake and transport, and ABA of Populus eupharatica; a hybrid in response to increasing soil NaCl. Trees-Structure and Function, 15: 186 194.
Dexter, S. T., Tottingham, W. E. and Graber, L. F. 1930. Preliminary results in measuring the hardiness of plants. Journal of Plant Physiology, 5: 215-223.
Dexter, S. T., Tottingham, W. E. and Graber, L. F. 1932. Investigations of the hardiness of plants by measurement of electrical conductivity. Journal of Plant Physiology, 7: 63-78.
El-Azab, E. M., El-Kobbia, A. M. and El-Khayat, H. M. 1998. Effects of three sodium salts on vegetative growth and mineral composition of stone fruit rootstock seedlings. Alexandria Journal of Agriculture Research, 43: 219-229.
FAO. 2011. Food and Agricultural commodities production. http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx.
Karakas, B., Bianco, R. L. and Rieger, M. 2000. Association of marginal leaf scorches with sodium accumulation in salt-stressed peach. Horticulture Science, 35 (1): 83-84.
Lutts, S., Kinet, J. M. and Bouharmont, J. 1995. Changes in plant response to NaCl during development of rice (Oryza sativa L.) varieties differing in salinity resistance. Journal of Experimental Botany, 46: 1843-1852.
Massai, R., Remorni, D. and Tattini, M. 2004. Gas exchange, water relations and osmotic adjustment in two scion/rootstock combinations of Prunus under various salinity concentrations. Journal of Plant and Soil Science, 259: 153-162.
Montaium, R., Hening, H. and Brown, P. H. 1994. The relative tolerance of six Prunus rootstocks to boron and salinity. American Society for Horticultural Science, 6: 1169-1175.
Moreno, M. A. and Cambra, R. 1994. Adarcias: an almond X peach hybrid rootstock. Horticulture Science, 29: 925-930.
Munns, R. and Tester, M. 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review of Plant Biology, 59: 651-681.
Noitsakis, B., Dimassi, k. and Therios, I. 1997. Effect of NaCl induced salinity on growth, chemical composition and water relation of two almond (Prunus amygdalus L.) cultivars and the hybrid GF677 (Prunus amygdalus×Prunus persica). Acta Horticulturae, 449: 641-648.
Papadakis, I. E., Veneti, G., Chatzissavvidis, C., Sptiropoulos, T. E., Dimassi, N. and Therios, I. 2007. Growth, mineral composition, leaf chlorophyll and water relationships of two cherry varieties under NaCl-induced salinity stress. Soil Science and Plant Nutrition, 53: 252-258.
Rahemi, M., Nagafian, Sh. and Tavallaie, V. 2008. Growth and chemical composition of hybrid GF677 influenced by salinity levels of irrigation water. Plant Sciences, 7 (3): 309-313.
Rahmani, A., Daneshvar, H. A. and Sardabi, H. 2003. Effect of salinity on growth of two wild almond species and two genotypes of the cultivated almond species (P. dulcis). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 11 (1): 202-208.
Shibli, R. A., Shatnawi, M. A. and Swaidat, I. Q. 2003. Growth, osmotic adjustment and nutrient acquisition of bitter almond under induced sodium chloride salinity in vitro. Common Soil Science and Plant Annual, 34: 13-14.
Yamasaki, S. and Dillenburg, L. C. 1999. Measurements of leaf relative water content in Araucaria angustifolia. Revista Brasilian Fisiologia Vegetal, 11: 69-75. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,563 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,433 |
||