تأثیر انباشت تحقیق و توسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران | ||
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 9، خرداد 1393، صفحه 93-114 اصل مقاله (475.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل شاه آبادی* 1؛ مصطفی امیری2 | ||
1دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا | ||
2کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا | ||
چکیده | ||
براساس نظریه های رشد درونزا، فعالیت های تحقیق و توسعه داخلی، سرریز تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه ی انسانی، موجب پیشرفت فنی و بهبود کیفیت محصولات، تسریع رشد بهره وری کل عوامل تولید و افزایش قدرت رقابت پذیری بخش کشاورزی می گردد. معمولاً هزینه ابداع و نوآوری در بخش کشاورزی بسیار سنگین است اما از آنجا که ماهیت آن از جنس دانش است، با هزینهی بسیار کم نشر خواهد یافت. لذا سرریزهای تحقیق و توسعه خارجی، از کانال های مختلفی (از جمله واردات نهاده ها و کالاهای واسطه ای و سرمایه ای) باعث انتقال فناوری و افزایش بهره وری کل عوامل تولید خواهد گردید. بنابراین در راسـتای ایجاد امنیت غـذایی و افـزایش قدرت رقابتپذیری بخش کشاورزی، هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر انباشت فعالیت های تحقیق وتوسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی (از طریق فناوری متبلور در واردات کالاهای واسطه ای- سرمایه ای) و سرمایه ی انسانی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید طی دوره ی 1347-1389 است. نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار انباشت سرمایه تحقیق و توسعه داخلی، سرمایه ی انسانی و انباشت سرمایه تحقیق و توسعه خارجی (شرکای تجاریG7) بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران است. زیرا آموزش بیشتر شاغلین در کنار توسعه فعال یتهای تحقیق و توسعه ی داخلی زمینه مساعدتری را جهت جذب سرریزهای تحقیق و توسعه شرکای تجاری و ارتقاء بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی فراهم خواهد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
بخش کشاورزی؛ بهره وری کل عوامل تولید؛ تحقیق و توسعه؛ سرریز تحقیق و توسعه و سرمایه ی انسانی | ||
مراجع | ||
اکبری، نعمتاله و رنجکش، مهدی (1382)؛ بررسی رشد بهرهوری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران طی دورهی 1345- 1375، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شمارههای 43 و44: 1-27. امینی، علیرضا (1386)؛ بازنگری برآورد سری زمانی جمعیت شاغل به تفکیک بخشهای مختلف اقتصادی ایران (1335-1385) ، مجله برنامه و بودجه، سال 11، شماره 102: 47-97. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1391)؛ «اطلاعات و نماگرهای اقتصادی ایران». تهران: دفتر بررسیهای اقتصادی. تاریخ مراجعه: 15/07/1391. قابل دسترسی در: http://www.cbi.ir/simplelist/2054.aspx. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1391)؛ «جداول سریهای زمانی حسابهای ملی طی سالهای 1338 تا 1389 (به قیمتهای ثابت سال 1376)». تهران: دفتر بررسیهای اقتصادی. تاریخ مراجعه: 15/07/1391. قابل دسترسی در: http://www.cbi.ir/simplelist/4454.aspx. خلیلیان، صادق و یاری، ابوالفضل (1379)؛ بررسی عوامل مؤثر بر ارزش افزوده بخشهای اقتصادی و بهرهوری آنها، مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، مؤسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی. درگاهی، حسن و قدیری، امراله (1382)؛ تجزیه و تحلیل عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی ایران (با مروری بر الگوهای رشد درونزا)، پژوهشنامه بازرگانی، سال 7، شماره 26: 1-33. سازمان برنامه و بودجه، قوانین بودجه سنواتی، سالهای 1347-1390، تهران. سلامی، حبیباله و شاهنوشی، ناصر (1379)؛ «مقایسه بهرهوری در بخشهای صنعت و کشاورزی و عوامل مؤثر بر آن»، مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، مؤسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی، 287-307. شاهآبادی، ابوالفضل (1386)؛ اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی، تجارت خارجی و سرمایه انسانی بر بهرهوری کل عوامل اقتصاد ایران، جستارهای اقتصادی، شماره 4(7): 1-29. شاهآبادی، ابوالفضل (1382)؛ «بررسی عوامل تعیینکننده بهرهوری کل عوامل در اقتصاد ایران»، نامه مفید، شماره 38: 27-56. شاهآبادی، ابوالفضل (1388)؛ «منابع رشد کشاورزی ایران طی سالهای 1342 تا 1385». فصلنامه روستا و توسعه. سال 12، شماره 4، : 125-147. شاهآبادی، ابوالفضل و بشیری منظم، فاطمه (1390)؛ «بررسی نقش مؤلفههای دانش در رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران». فصلنامه روستا و توسعه، سال 14، شماره 4: 1-21. شاهآبادی. ابوالفضل و پورجوان، عبداله (1389)؛ «حکمرانی و عملکرد کشاورزی»، فصلنامه روستا و توسعه، سال 13، شماره 4: 181-204. شاهآبادی، ابوالفضل.، پورجوان، عبداله و علیپور، اقدس (1391)؛ بررسی تعیینکنندههای قیمتی و غیرقیمتی بهرهوری کل عوامل بخش کشاورزی ایران، فصلنامه روستا و توسعه، سال پانزدهم، شماره 4 (پیاپی 60): 1-22. کمیجانی، اکبر و شاهآبادی، ابوالفضل (1380)؛ بررسی اثر فعالیتهای R&D داخلی و خارجی (از طریق تجارت خارجی) بر بهرهوری کل عوامل تولید، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 18: 29-65. گمرک جمهوری اسلامی ایران (سالهای 1347-1391)؛ سالنامة آماری بازرگانی خارجی کشور،. تهران: گمرک جمهوری اسلامی ایران. Aghion, P. and Howitt, P. (1992); “A model of growth through creative destruction”, Econometrica, 60(2): 323-351.
Alene, A. D. (2010); “Productivity growth and the effects of R&D in African agriculture”, Agricultural Economics, 41(3-4): 223–238.
Alene, A. D. and Coulibaly, O. (2009); “Productivity growth and the effects of R&D in African agriculture”, Agricultural. Economics, 41(3–4): 223–238
Bayoumi, T.; Coe, D. T. and Helpman, E. (1999); “R&D spillovers and global growth”, Journal of International Economics, 47(2): 399–428.
Chen, P-Ch.; YU, M-M.; Chang, Ch-Ch. and HSU, Sh-H. (2008). “Total factor productivity growth in China's agricultural sector”, China Economic Review, 19(4): 580–593.
Coe, D. T. and Helpman, E. (1995); “International R&D spillovers”, European Economic Review, 39(5): 859-887.
Coe, D.T.; Helpman, E. and Hoffmaister, A. W. (1997); “North–South R&D spillovers”, Economic Journal, 107(440): 134–149.
Coe, D.T.; Helpman, E. and Hoffmaister, A. W. (2009); “International R&D spillovers and institutions”, European Economic Review, 53(7): 423-451.
Coe, D. T.; Helpman, E. & Hoffmaister, A. W. (2008); “International R&D spillovers and institution”, IMF Working Paper, WP/08/104.
Coelli, T. J. and Prasada Rao, D. S. (2005); “Total factor productivity growth in agriculture: a Malmquist index analysis of 93 countries, 1980–2000”, Agricultural Economics, 32(1): 115–134.
Engelbrecht, H. J. (1997); “International R&D spillovers, human capital and productivity in OECD countries: An empirical investigation”, European Economic Review, 41(8): 1479–1488.
Easterly, W. (1991); “Distortions and growth in developing countries”, Growth Quarterly Journal of Economics, 106(2): 531-55.
Fare, R.; Grosskopf, S. and Margaritis, D. (2008); “U. S. productivity in agriculture and R&D”, Journal of Productivity Analysis, 30(1): 7-12.
Griliches, Z. (1988); “Productivity puzzles and R&D: another non-explanation”, Journal of Economic Perspectives, 2(4): 9-21.
Grossman, G.M. and Helpman, E. (1991); “Trade, knowledge spillovers, and growth”, European Economic Review, 35(2-3): 517-526.
Gutierrez, L. and Gutierrez, M. (2007). “International R&D spillovers and productivity growth in the agricultural sector: A panel cointegration approach”, European Review of Agricultural Economics, 30(3): 281-303.
Kiani, A. K.; Iqba, M. and Tariq. J, (2008); “Total factor productivity and agricultural research relationship: Evidence from crops sub-sector of Pakistan’s Punjab”, European Journal of Scientific Research, 23(1): 87-97.
Hall, J. and Scobie, G. M. (2006); “The role of R&D in productivity growth: the case of agriculture in New Zealand, 1927-2001”. New Zealand Treasury, Working Paper 06/01. Also, available on: http://www.treasury.govt.nz/publications/research-policy/wp/2006/06-01/twp06-01.pdf. Retrieved at: 2010.08.14.
Lichtenberg, F.R. and Potterie, B. P. (1998); “International R&D spillovers”, European Economic Review, 1(42): 1483-1491.
Jacobs, B.; Nahuis, R. and Tang, P. J. G. (2002); “Sectoral productivity growth and R&D spillovers in the Netherlands”, Journal of Development Economics, 150(2): 181-210.
Jacobs, B.; Nahuis, R. and Tang, P. J. G. (1998); “Human capital, R&D, productivity growth and assimilation of technologies in the Netherlands”, http://dare.uva.nl/document/13745
Fuglie, K. O.; MacDonald, J.M. and Ball, E. (2007); “Productivity growth in U.S. agriculture”, Economic Brief, No. (EB-9) 7. http://www.ers.usda.gov/publications/eb-economic-brief/eb9.aspx
Dhehibi, B., Telleria, R. and Aw-Hassan, A. (2013); “Impacts of public, private, and R&D investments on total factor productivity growth in Tunisian agriculture”, African Association of Agricultural Economists, Fourth International Conference, September 22-25, 2013, Hammamet, Tunisia
Rahman, S. and Salim, R. (2013); “Six decades of total factor productivity change and sources of growth in bangladesh agriculture (1948–2008)”, Journal of Agricultural Economics, 64( 2): 275–294.
Rebelo, S. (1991); “Long-run policy analysis and long-run growth”, Journal of Political Economy, University of Chicago Press, 99(3): 500-521.
Romer, P. M. (1990); “Endogenous technological change”, Journal of political Economy, 98(5): S71-S102.
Romer, P. M. (1986); “Increasing returns and long-run growth”, Journal of Political Economy, 94(5): 1002-37.
Schultz, T. W. (1961); “Investment in human capital”, American Economic Review, 51(1): 1-17.
Schumpeter, J. (1989); “Essays on entrepreneurs, innovations, business cycles and the evolution of capitalism”, Edited by Richard V. Clemence, New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers, pp. 231- 253.
Singh, N. and Trieu, H. (1996); “The role of R&D in explaining total factor productivity growth in Japan, South Korea and Taiwan”, Working Paper No. 361, Department of Economics University of California at Santa Cruz, http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=1&cad=rja&ved=0CC0QFjAA&url=http%3A%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fdownload%3Fdoi%3D10.1.1.200.9362%26rep%3Drep1%26type%3Dpdf&ei=pjGlUeqbNOO7AbFyIHQCg&usg=AFQjCNFl3z7JyeTEozuq7GLbVwSmc8QpLg&sig2=MoR0EPbRPIJW3VpOtpGw1g&bvm=bv.47008514,d.bGE
Solow, R. (1956); “A contribution to the theory of economic growth”, Quarterly Journal of Economics, 70(1): 65-94.
Solow, R. (1957); “Technical change and the aggregate production function”, Review of Economics and Statistics, 39(3): 312-320.
Shujat, A. (2003); “Total factor productivity growth in Pakistan’s agriculture: 1960-1996”, The Pakistan Development Review, 43(4): Part II, 493–513.
Swan, T. W. (1956); “Economic growth and capital accumulation”, Economic Record, 32(2): 334-361.
WDI (2012); “Research and development expenditure (% of GDP)”. Available on:http://www.databanksearch.worldbank.org/DataSearch/LoadReport.aspx?db=2&cntrycode=&sercode=GB.XPD.RSDV.GD.ZS&yrcode=#. Retrieved at: 2012.04.23.
WDI CD (2012); data.worldbank.org/products/data-books/WDI-2012. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,988 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,593 |