آزمونپذیری نظریه رفتار جمعی نیل اسملسر با نقش بازار تهران در انقلاب اسلامی (محدوده زمانی: 1341-1357هـ.ش) | ||
پژوهشنامه انقلاب اسلامی | ||
دوره 13، شماره 49، اسفند 1402، صفحه 121-144 اصل مقاله (1.45 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjir.2023.28302.3702 | ||
نویسندگان | ||
رضا یوسفی1؛ علی غفرانی* 2 | ||
1دانشجوی دکترای تاریخ انقلاب اسلامی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. | ||
2دانشیار گروه ایرانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
هدف: تبیین نقش بازار تهران بهعنوان یک نهاد اجتماعی غیررسمی تأثیرگذار در چارچوب نظریات انقلاب، یکی از مسائلی است که در تحقیقات اخیر کمتر به آن توجه گردیده است، لذا هدف از پژوهش، این است که نقش بازار تهران در انقلاب اسلامی از سال 1341 تا 1357ش، ذیل نظریهی رفتار جمعی نیل اسملسر مورد تطبیق قرار گیرد. روششناسی پژوهش: این پژوهش دارای رویکرد توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از روش نظری نیلاسملسر، نقش بازار تهران در انقلاب اسلامی را با تکیه بر اسناد، روزنامهها، خاطرات و منابعکتابخانهای مورد ارزیابی قرار میدهد. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد برخی اقدامات نسنجیدهی محمدرضا پهلوی، مرحلهی شرایط ساختاری برای وقوع جنبش را بهوجود آورد. پس از آن مرحلهی فشار ساختاری، با بروز رکود اقتصادی، فعال گردید و به دنبال آن، نیز مرحلهی گسترش باورهای تعمیم یافته در میان بازاریان جهت مبارزه با حکومت پدید آمد. محمدرضا شاه با اقداماتی از قبیل سرکوب بازاریان و تبعید امام، عوامل تنشزا را بهوجود آورد و موج اعتراضات، افزایش یافت، بهطوریکه در مرحلهی شکلگیری بسیج و رهبری کاریزما، بازاریان تهران، رهبری امام خمینی(ره) برای مبارزات را پذیرفتند و پس از آن موج انقلاب گستردهتر شد و مرحلهی آخر، عدم توانایی کنترل حکومت محقق گردید و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. نتیجهگیری: با توجه به اینکه نیل اسملسر شرط وقوع هر انقلابی را طی مراحل ششگانه بیان کرده، لذا بررسی نقش بازار تهران نشان میدهد، این شش مرحلهی مدنظر نیل اسملسر با نقش بازار تهران در انقلاب قابل تطبیق و ارزیابی است. | ||
کلیدواژهها | ||
انقلاب اسلامی؛ بازار؛ تهران؛ نظریه رفتار جمعی؛ نیل اسملسر | ||
مراجع | ||
- Atiqpour, Mohammad (1979). The role of bazaars and bazaars in the Islamic Revolution, Tehran, Kayhan.- Atiqpour, Mohammad (1979). The role of bazaars and bazaars in the Islamic Revolution, Tehran, Kayhan.
- Document No. 3239, Organization of Records and National Library of Tehran.- Document No. 3805, Organization of Records and National Library of Tehran.- Document No. 39564/999, Organization of Records and National Library of Tehran.- Document No. 5/8, Section 311, Documents and Publications of the Islamic Council.- Document No. 7/8, Section 311, Documents and Publications of the Islamic Council.- Document No. 7/9, Section 311, Documents and Publications of the Islamic Council.- Foran, Jan (1999). Fragile Resistance, History of Iran's Social Developments, translated by Ahmad Tedin, Tehran, Rasa.- Gaziorski, Mark (1992). American foreign policy and the Shah, translated by Fereydoun Fatemi, Tehran, Nahr-e-Karzan.
- Ingand newspaper, documents and publications of the Islamic Council.- Iran's Asr Mehr newspaper, documents and publications of the Islamic Council.
- Kamali, Masoud (2012). State-building Civil Society in Contemporary Iran, Tehran, Open Publications.
- Kavrazian, Arank (2000). Market and Government in Iran, translated by Mohsen Mahmoudi, Tehran, Duniya Ekhtaz Publications. - Kayhan newspaper, documents and publications of the Islamic Council.
- Mard Mubarez newspaper, documents and publications of the Islamic Council.
- Newspaper of information, documents and publications of the Islamic Council.
- Qezel Ayaq, Hossein (2022). Tehran market, political and revolutionary developments, translated by Mohammad Reza Nafisi and Cambyz Azizi, Papyrus.
- Sabbagh, Javad (1979). Explaining the Islamic Revolution of Iran with an emphasis on the theory of collective behavior, supervisor Dr. Ali Mohammad Hashedi, Imam Khomeini and Islamic Revolution Research Institute. (In Persian)
- Toloui, Mahmoud (1992). The Story of the Revolution, Tehran, Alam Publishing. (In Persian)- Toloui, Mahmoud (2004). The Story of the Revolution, Tehran, Alam Publishing. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 190 |