نقد و بررسی ترجمۀ بخشی از خطبه‌های نهجالبلاغه براساس انواع سهگانۀ همنشینی واژگان (مطالعۀ موردی ترجمۀ موسوی گرمارودی) | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 7، دوره 6، شماره 23، آذر 1397، صفحه 113-126 اصل مقاله (605.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2018.16411.2049 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن اسماعیل زاده* 1؛ عبدالاحد غیبی2؛ رضا عاشوری3 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| چکیده | ||
| بهرهمندی از مفاهیم متعالی و پیامهای معنوی کلام بزرگان دین، مستلزم ارائۀ برگردانی دقیق و مطابق جدیدترین معیارهای علم ترجمه است. نهجالبلاغه به‌عنوان «اخوالقرآن» و یکی از بطون قرآن همواره بخش عظیمی از تحقیقات و پژوهشها را در حوز ۀ علوم دینی، بعد از قرآن کریم به خود اختصاص داده است. ترجمههای فارسی این اثر بیبدیل نیز مورد نقد و بررسی بودهاند. جان رابرت فرث زبانشناس سرشناس انگلیسی برای اولینبار و در ضمن مبحث سیاق یا همان بافت کلام، اصل همآیی واژگان را مطرح نمود. او این پدید ۀ زبانی را معنا بنیاد فرض کرد نه دستوری و آن را برای نامیدن و مشخّص کردن ترکیبات، بر اساس رابطۀ معنایی – اصطلاحی و بسامد وقوع آنها در زبان بهکار برد. به نظر او، همنشینی یکی از شیوههای بیان معنا است. در پژوهش حاضر ترجمۀ موسوی گرمارودی از نهجالبلاغه با توجه به اهتمام به انواع سهگانۀ همآیی واژگان یعنی همآیی آزاد، منظّم و تعابیر اصطلاحی مورد نقد و کاوش قرار گرفته و بخشی از انواع این همآیی در خطبهها به‌عنوان نمونه بررسی شده است و میزان تبعیّت او از سیاق بهطور عام و باهمآیی واژگان بهطور خاص مشخص گردیده است. مترجم در ترجمۀ موارد همآیی واژگان، وحدترویه در پیش نگرفته و در ترجمۀ نوع سوم همآیی یعنی تعابیر اصطلاحی، دقیقتر عمل نموده و شیوهای منسجمتر ارائه کرده است و بیشتر در پی ارائۀ ترجمهای روان بوده که در این اثنا، بخشی از معیارها و اصول ترجمه از جمله اصل باهمآیی واژگان نادیده گرفته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقد ترجمه؛ نهجالبلاغه؛ موسوی گرمارودی؛ فرث؛ بافت؛ همنشینی | ||
| مراجع | ||
|
- ابنمنظور، محمد. (1414). لسان العرب، بیروت، دارصادر. - ابوجناح، صاحب. (1992). «السیاق فی الفکر اللغوی عند العرب»، مجلة الاقلام، العدد 3-4، السنة 27، 112- 135. - الجمیلی، خیری جبیر. (1996). البحث الدلالی عند سیف الدین الآمدی، کلیة الآداب، جامعة بغداد. - پالمر، فرانک. (1381). نگاهی تازه به معنی‌شناسی، ترجمه کوروش صفوی، نشر مرکز، تهران. - جرجانی، عبدالقاهر. (2001). دلائل الإعجاز فی علم المعانی، دارالکتب العلمیة، بیروت. - حبل، محمد یوسف. (1991). البحث الدلالی عند الأصولیین، مکتبة عالم الکتب. - خلیل، ابراهیم. (2010). مدخل الی علم اللغة، امان، الجامعة الاردنیة، کلیة الآداب. - دشتی، محمد. (1379). ترجمه نهجالبلاغه، قم: انتشارات مشرقین. - رحیمی، محمد. (1396). «نقد واژگانیِ ترجمه موسوی گرمارودی از قرآن کریم (با تکیه بر سطح معنایی لغوی گارسس)»، فصلنامه مطالعات ترجمه قرآن و حدیث، تهران، دوره 4، شماره 7، 69-94. - سعران، محمود. (1962). علم اللغة مقدمة للقارئ العربی، اسکندریه، دارالمعارف. - صالح، محمد سالم. (بی تا). أصول النظریة السیاقیة الحدیثة عند علماء العربیة ودور هذه النظریة فی التوصل إلى المعنى، قسم اللغة العربیة، کلیة المعلمین، جده (www.kau.edu.sa). - صفوی، کوروش. (1383). درآمدی بر معناشناسی، تهران، نشر مهر. - عثمان، جبریل محمد. (بی تا). «نظریّة السیاق عند الفیرث»، مجلة العلوم الشرعیة، بنغازی، العدد 2، 282-254. - محسن العامری، فضیلة عبوسی. (2013). المصاحبة اللغویة و اثرها الدلالی، دراسة فی نهج‌البلاغة، الکوفة، جامعة الکوفة. - مختار عمر، احمد. (1982). علم الدلالة، الکویت، مکتبة دارالعروبة. - -----------. (1385). معناشناسی، ترجمه: حسین سیدی، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی. - مدکور، عاطف. (1987). علماللغة بین التراث و المعاصرة، دارالثقافة، قاهره. - مشکوه‌الدینی، مهدی. (1373). سیر زبانشناسی، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی. - موسوی گرمارودی، سید علی. (1394). ترجمه نهجالبلاغه، تهران، انتشارات قدیانی. - هتیم، بزیل و جرمی، ماندا. (1393). مرجعی پیشرفته برای ترجمه، مترجم: مریم جابر، تهران، انتشارات سمت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 625 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 480 |
||