روش‌شناسی ترجمة کنایات در خطبههای نهجالبلاغه براساس دیدگاه نیومارک (مطالعة تطبیقی ترجمه‌های: آیتی، دشتی، شهیدی و مکارم) | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 23، آذر 1397، صفحه 19-37 اصل مقاله (735.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2018.14735.1929 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم رستمی1؛ مرتضی قائمی* 2 | ||
| 1کارشناس ارشد مترجمی عربی دانشگاه بوعلیسینا | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلیسینا | ||
| چکیده | ||
| چکیده یکی از مهمترین راههای انتقال پیام از یک ملت و فرهنگ، به ملت و فرهنگی دیگر، ترجمه است. پیترنیومارک یکی از نظریهپردازان معاصر ترجمه، معتقد است به‌طورکلی ترجمه به دو نوع ارتباطی و معنایی تقسیم میشود. تأثیر و اهمیت ترجمه در وجوه مختلفی نمود مییابد که یکی از آنها در برگردانِ آثار ادبی و حاوی صنایع بلاغی میباشد. کنایه از بارزترین این صنایع میباشد. روشهای ترجمة کنایهها براساس دیدگاه نیومارک، انواع مختلفی دارد، ازجمله: ذکر معادل کنایی، معنای صریح و مستقیم، معنای تحتاللفظی، روش موتسارتی [تحتاللفظی همراه با توضیح] و.. که هرکدام به امور مختلفی بستگی دارد. "نهجالبلاغه" حضرت علی(ع) از آثار ارزشمندی است که هم از لحاظ محتوا و هم از نظر لفظ، سرشار از برجستگی‌های ادبی میباشد. پژوهش حاضر کوشیده با روش توصیفی تحلیلی و به‌منظور فهم بهتر کلام حضرت امیر(ع)، روشهای بهتر برای ترجمة کنایههای موجود در خطبههای نهجالبلاغه را بر مبنای نظر نیومارک شناسایی کند و در این راستا عملکرد چهار ترجمة فارسی موجود از نهجالبلاغه را محور کار قرار داده، تا ضمن شناسایی مناسبترین آنها در زمینة ترجمة کنایهها، مشخص نماید که کدام روش ترجمة کنایه، بسامد بیشتری دارد. طبق نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش، پربسامدترین روش ترجمة تعابیر کنایی نهجالبلاغه، روش ترجمة تحتاللفظی به همراه توضیح [موتسارتی] است؛ زیرا غالب کنایههای آن، از نوع ابتکاری و معیار میباشد و ترجمة آیتی و دشتی در بین چهار ترجمة یادشده، با دیدگاه نیومارک، منطبقترند و متناسبتر از همه به نظر میرسند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روش‌شناسی؛ ترجمة کنایه؛ نیومارک؛ خطبههای نهجالبلاغه | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن. - آیتی، عبدالمحمد. (1377). ترجمة نهجالبلاغه. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. - ابن بابویه، محمد بنعلی [شیخ صدوق]. (1382). کمالالدین و تمامالنعمة. ترجمة منصور پهلوان، قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران. - ابنمنظور، محمد بنمکرم. (1363). لسان‌العرب. قم: نشر أدب الحوزة. - انوری، حسن. (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن. - بحرانی، ابنمیثم. (1375). شـرح نهجالبلاغه. متـرجم محمدصادق عارف و دیگران. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. - دشتی، محمد. (1385). ترجمة نهجالبلاغه. قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران. - دلخواه، عبدالمحمد. (1374). «استعاره از دیدگاه نیومارک». فصلنامة مترجم، شماره 20، 16 و 17. - دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامه. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - شارحٌ مُحقّقٌ مِن أعلام القرن الثامن. (1375). شرح نهجالبلاغه، به تحقیق شیخ عزیزالله عطاردی. اول، قم: نشر بنیاد نهجالبلاغه – انتشارات عطارد. - شهبا، مهدی. (1378). «گفتگو با پیتر نیومارک». فصلنامة مترجم، شماره 29، 17-26. - شهیدی، سید جعفر. (1389). ترجمة نهج البلاغه. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - قائمی، مرتضی؛ صمدی، مجید و فضیلت، یوسف. (1390). «بررسی جایگاه رنگها در نهجالبلاغه». اولین همایش ملی نهجالبلاغه و علوم انسانی (دانشگاه بوعلیسینا) 2295. - لطفیپور ساعدی، کاظم. (1371). درآمدی به اصول و روش ترجمه. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - مکارم شیرازی، ناصر. (1384). پیام امام امیرالمؤمنین(ع) شرح تازه و جامعی بر نهجالبلاغه. تهران: دار الکتب الإسلامیة. - -------------؛ آشتیانی، محمدرضا و امامی، محمدجعفر. (1388). نهجالبلاغه با ترجمة فارسی روان. قم: انتشارات امام علیبنابیطالب(ع). - ناظمیان، رضا. (1381). روشهایی در ترجمه از عربی به فارسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). - نیومارک، پیتر. (1390). دورة آموزش فنون ترجمه. مترجمان: فهیم، منصور و سبزیان مرادآبادی، سعید، تهران: رهنما. - Xuedong, Shi , (2014). The strategy of metaphor translation – Domestication or foreignization, Finland, Academy publisher- Theory & practice in language studies. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,180 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 711 |
||