هژمونی آمریکایی و تهدید روشنفکران ارگانیک برای انقلاب اسلامی | ||
پژوهشنامه انقلاب اسلامی | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 23، شهریور 1396، صفحه 21-42 اصل مقاله (723.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjir.2017.13437.2094 | ||
نویسنده | ||
روح الأمین سعیدی* | ||
دکترای روابط بینالملل از دانشگاه تهران، عضو هیأت علمی گروه روابط بینالملل دانشگاه بینالمللی اهلبیت | ||
چکیده | ||
تحولات چشمگیر محیط بین الملل طی دهه های اخیر اَشکال تحمیل اراده و اعمال سلطة قدرت های بزرگ بر نظام جهانی را نسبت به گذشته بسیار دگرگون ساخته و دورانی موسوم به عصر استعمار نوین را رقم زده است که در آن تأثیرگذاری غیرمستقیم بر اذهان مخاطبان، مزیت نسبیِ به مراتب بیشتری از سلطهگری بر آنان از طریق ابزارهای قدرت سخت دارد. مقالة پیشرو با مدنظر قرار دادن تحولات مذکور و با وامگیری از ادبیات گرامشی، به طرح این پرسش اصلی پرداخت که «روشنفکران ارگانیک» در کشورهای هدف چه نقشی را بهمنظور بسط و تحکیم هژمونی آمریکایی در عصر استعمار نوین ایفا میکنند؟ در پاسخ به پرسش اصلی، فرضیة نگارنده این بود که روشنفکران ارگانیک به دلیل تأثیرپذیری شدید از اندیشه و سبک زندگی غربی در نتیجة حضور در قلمرو جغرافیایی غرب و تحصیل در مراکز علمی اروپا و آمریکا بهویژه در قالب برنامههای دیپلماسی عمومی، واسطه و تسهیلگر هژمونی آمریکایی در جوامع هدف هستند. این مقاله از لحاظ نظری، رویکردی گرامشینیستی دارد و نگارنده به منظور راستیآزمایی فرضیة خود کوشید تا با روش تحلیل دومتغیره و شیوة گردآوری اسنادی اطلاعات، وجود رابطهای علّی را میان نفوذ و هژمونی آمریکایی و رفتار جوامع هدف به واسطة کنشگری روشنفکران ارگانیک اثبات نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
"هژمونی"؛ "نفوذ"؛ "روشنفکران ارگانیک"؛ "دیپلماسی عمومی"؛ "انقلاب اسلامی" | ||
مراجع | ||
- اوجلی، انریکو و کریگ مورفی (1373)، «کاربرد دیدگاه گرامشی در روابط بینالملل با نگاهی به رابطهی ایالات متحده با جهان سوم»، ترجمه حمیرا مشیرزاده، فصلنامه راهبرد، شماره 5، زمستان. - ایزدی،فؤاد (۱۳۹۰)، دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع). - بشیریه، حسین (1382)، آموزش دانش سیاسی: مبانی علم سیاست نظری و تأسیسی، تهران: انتشارات نگاه معاصر. - پوراحمدی، حسین و روحالأمین سعیدی (1390)، «رابطه فرهنگ و هژمونی در عرصه جهانی: رویکردی گرامشینیستی»، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، شماره 28، زمستان. - تاجبخش، یحییکیان، «متن دفاعیات در دادگاه انقلاب اسلامی»، در دادگاه هشتاد و هشت (جلد دوم)، تهران: انتشارات مؤسسه خبرگزاری فارس. - حاجییوسفی، امیرمحمد (1386)، «جهانیشدن از دید نظریهی نوگرامشین در اقتصاد سیاسی بینالملل»، فصلنامهی رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، شمارهی 12، زمستان. - خانی، محمدحسن (1384)، «دیپلماسی فرهنگی و جایگاه آن در سیاست خارجی کشورها»،دوفصلنامه دانش سیاسی، پاییز و زمستان. - زیباکلام، صادق (1384)، به نقل از روزنامه جوان، شماره 4666، دوشنبه 11 آبان. - سریعالقلم، محمود (1380)، «بازنگری نظری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: پارادایم ائتلاف»، فصلنامه اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 164- 163. - سریعالقلم، محمود (1391)، ایران و جهانی شدن؛ چالشها و راهحلها، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام. - سعیدی، روحالأمین (1393)، دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی لبنان، تهران، انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران. - سیفزاده، سید حسین (1381)،نظریهپردازی در روابط بینالملل: مبانی و قالبهای فکری، تهران، انتشارات سمت. - فراستخواه، مقصود (1394)، ما ایرانیان: زمینهکاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی، تهران، نشر نی. - کریمی، ایوب (1391)، «مفهوم هژمونی و امکان قدرتیابی گروههای حاشیهای»، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و - گریفیتس، مارتین (1388)، دانشنامهی روابط بینالملل و سیاست جهان، ترجمهی علیرضا طیب، تهران، نشر نی. - مشیرزاده، حمیرا (1390)، «تحولات جدید نظری در روابط بینالملل: زمینه مناسب برای نظریهپردازی بومی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره دوم، بهار. - مشیرزاده، حمیرا و مجید کافی (1394)، «زمینههای ساختاری نظریهپردازی ایرانی در روابط بینالملل»، فصلنامه سیاست دانشگاه تهران، شماره 2، تابستان. - نائینی، علیمحمد (1391)، اصول و مبانی جنگ نرم، تهران: نشر ساقی. - نراقی، حسن (1385)، جامعهشناسی خودمانی، تهران، نشر اختران. - نقیبزاده، احمد (1394)، «آمریکا نمیگذارد روابط ایران و اروپا بهبود یابد»، قابل دسترسی در 25 بهمن 1394. http://alef.ir/vdcb98bfzrhbgap.uiur.html?301497.
- هادیان، ناصر و افسانه احدی (1388)، «جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی»،فصلنامه روابط خارجی، شماره 3، پاییز. - Abrahamsen, Rita, (2007), “Post colonialism”, in Martin Griffiths (Ed.), International Relations Theory for the Twenty-First Century: An Introduction, London and New York: Routledge.
- Acharya, Amitav and Barry Buzan, (2010), “Why is there no Non-Western International Relations Theory”, in Amitav Acharya and Barry Buzan (Eds.), Non-Western International Relations Theory: Perspectives on and beyond Asia, London and New York: Routledge.
- Bates, Thomas R, (1975), “Gramsci and the Theory of Hegemony”, Journal of the History of Ideas. Vol. 36. No. 2 (Apr - Jun).
- Chong, Alan, (2010), “Southeast Asia: Theory between Modernization and Tradition?”, in Amitav Acharya and Barry Buzan (Eds.), Non-Western International Relations Theory: Perspectives on and beyond Asia, London and New York: Routledge.
- Craig Roberts, Paul, (2009), “Are the Iranian Election Protests Another U.S. Orchestrated "Color Revolution"”,http://www.creators.com/opinion/paul-craig-roberts/are-the-iranian-election-protests-another-u-s-orchestrated-color-revolution.html
- Griffiths, Martin, Steven C. Roach and M. Scott Solomon, (2009), Fifty Key Thinkers in International Relations, London and New York: Routledge.
- Nakamura, Kennon H. and Matthew C. Weed, (2009), U.S. Public Diplomacy: Background and Current Issues (CRS Report for Congress), Congressional Research Service, December 18.
- Nye, Joseph, (2002), The Paradox of American Power: Why the World’s Only Superpower Can’t Go It Alone, Oxford University Press.
- Nye, Joseph, (2004), Power in the Global Information Age: From Realism to Globalization, London and New York: Routledge.
- Rugh, William A, (2011), The Practice of Public Diplomacy: Confronting Challenges Abroad,New York: Palgrave MacMillan.
- Rupert, Mark, (2009), “Antonio Gramsci”, in Jenny Edkins and Nick Vaughan Williams (Eds.), Critical Theorists and International Relations, London and New York: Routledge.
- Simon, Roger, (2015), Gramsci’s Political Thought: An Introduction, London: Lawrence & Wishart.
- Snow, Nancy, (2009), “Rethinking Public Diplomacy”, in Nancy Snow and Philip M. Taylor (Eds.),Routledge Handbook of Public Diplomacy, London and New York: Routledge.
- Snow, Nancy, (2009), “Valuing Exchange of Persons in Public Diplomacy”, in Nancy Snow and Philip M. Taylor (Eds.),Routledge Handbook of Public Diplomacy, London and New York: Routledge.
- Wolf, Charles and Brian Rosen, (2004),Public Diplomacy: How to Think about and Improve It, the RAND. Retrieved 15 August, 2007. from www.rand.org/pubs/ occasional_papers/ 2004/ RAND _ OP 134. Pdf. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,056 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 633 |