نقش سولفات روی و نیترات پتاسیم در بهبود پارامترهای جوانهزنی بذر گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa) | ||
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی | ||
مقاله 11، دوره 8، شماره 2، آذر 1395، صفحه 139-151 اصل مقاله (732.4 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/ppt.2016.1861 | ||
نویسندگان | ||
سمیه ملک زاده1؛ سیف اله فلاح* 2؛ آرمان آذری3 | ||
1دانشجوی کارشناسیارشد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
2استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
3استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر رفسنجان، رفسنجان، ایران | ||
چکیده | ||
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای پرایمینگ بر پارامترهای جوانهزنی بذر گیاه سیاهدانه (Nigella sativa L.)، شانزده تیمار آزمایشی شامل شاهد (عدم پرایمینگ)، سه سطح هیدروپرایمینگ با آب مقطر (24، 36 و 48 ساعت)، سه زمان اسموپرایمینگ با پلیاتیلنگلایکول 6000 (پتانسیلهای اسمزی 4-، 8- و12- بار)، سه سطح هورمون پرایمینگ (50، 100 و 150 پیپیام اسید جیبرلیبک) و شش سطح هالوپرایمینگ با محلولهای نیتراتپتاسیم (2، 3 و 4 درصد) و سولفات روی (0/1، 0/3 و 0/5 درصد)، در آزمایشی بهصورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که بیشترین سرعت جوانهزنی به ترتیب در تیمار نیترات پتاسیم 2 درصد و سولفات روی 0/5 درصد مشاهده گردید. پرایمینگ بذر سیاهدانه نه تنها صفاتی از قبیل درصد جوانهزنی، وزن خشک ریشهچه و ساقهچه، طول ریشهچه و ساقهچه را نسبت به تیمار شاهد افزایش نداد بلکه در برخی از تیمارها باعث کاهش معنیدار این صفات شدند. استفاده از هورمون اسید جیبریک، پلیاتیلنگلایکول و هیدروپرایمینگ تأثیری بر بهبود پارامترهای جوانهزنی سیاهدانه نداشت. تیمار نیترات پتاسیم 2 درصد و سولفات روی 0/5 درصد بر افزایش سرعت جوانهزنی و بنیه بذر سیاهدانه مؤثر بود. بهطورکلی نتیجهگیری شد که برای ارتقاء جوانهزنی بذر سیاهدانه در شرایط زراعی میتوان پرایمینگ بذر با سولفات روی 0/5 درصد و یا نیترات پتاسیم ۲ درصد را پیشنهاد نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
اسموپرایمنگ؛ شاخص بنیه؛ هالوپرایمینگ؛ هورمون پرایمینگ؛ هیدروپرایمینگ | ||
مراجع | ||
امیرخیز، ک.، امیدی، ح.، حشمتی، س. و جعفرزاده، ل. 1391. بررسی تأثیر تسریعکنندهها بر بنیه بذر و خصوصیات جوانهزنی گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa) . پژوهشهای زراعی ایران. 10 (2): 310-299. خرمدل، س.، کوچکی، ع.، نصیریمحلاتی، م. و قربانی، ر. 1389. اثر کودهای بیولوژیک بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L). پژوهشهای زراعی ایران، 8 (5): 766-758. شافع، م.، و احمدی، ک. 1390. بررسی تأثیر هورمون پرایمینگ بر بهبود شاخصهای جوانهزنی گیاه دارویی سیاهدانه تحت تنش شوری. دومین همایش ملی علوم و تکنولوژی بذر. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، 4 الی 5 آبان 1390. شریعتی، م.، طهماسب، آ. و مدرس هاشمی، م. 1381. بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر شکستن خواب بذر در گیاه بومادران. پژوهش و سازندگی، 56 و 57: 8-2. قربانلی، م.، ادیب هاشمی، ن. و پیوندی، م. 1389. بررسی اثر شوری و آسکوربیک اسید روی پاسخهای فیزیولوژی سیاهدانه (.L Nigella sativa). مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 26 (3): 388-370. ملکزاده، س. 1393. بررسی تأثیر تیمارهای پرایمینگ بذر بر جوانهزنی زنیان تحت تنشهای رطوبتی مختلف. پایاننامه ارشد علوم و تکنولوژی بذر. دانشگاه شهرکرد. 84-83. Afzal, I., Basra, S. M. A., Ahmad, R. and Igbal, A. 2002. Effect of different seed vigor enhancement techniques on hybrid maize (Zea mays L.). Pakestan Journal Agricultural Science, 39: 109-112. Ashraf, M. and Foolad, M. R. 2005. Pre sowing seed treatment- a Shotgun approach to improve germination plant growth and crop yield under saline and none-saline conditions. Advances in Agronomy, 88: 223-265. Ansari, O. and Sharifzadeh, F. 2012. Osmo and hydro priming mediated germination improvment under cold stress conditions in mountain rye (Secale montanum). Cercetări Agronomice în Moldova, 3 (151): 53-62. Basra, S. M. A., Ashraf, M., Iqbal, N., Khaliq, A. and Ahmad, R. 2004. Physiological and biochemical aspect of pre-sowing heat stress on cotton seed. Seed Science and Technology, 32: 765-774. Chen, K., Arora, R. and Arora, U. 2010. Osmopriming of Spinach (Spinacia oleracea L.CV. Bloomsdale) seeds and germination performance under temperature and water stress. Seed Science and Technology, 38: 36-48. Demir, R. K. M., Gamze, O., Atak, M., Cikili, Y. and Kolsarici, O. 2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). Europian Journal of Agronomy, 24: 291-295. El-Araby, M. M. and Hegazi, A. Z. 2004. Responses of tomato seeds to hydro- and osomopriming, and possible relations of some antioxidant enzymes and endogenous polyamine fractions. Egyption Journal of Biology, 6: 81-93. Faroog, M., Basra, S. M. A., Rehman, H., Ahmad, N. and Saleem, B. A. 2007. Osmopriming improves the germination and early seedling growth of Melons (Cucumis melo L.). Pakestan Journal of Agricultural Science, 44 (3): 529-536. Fernandez, C., Voiriot, S., Mevy, J., Vila, B., Ormen, O. E., Dupouyet, S. and Bousquet-Melou, A. 2008. Regeneration failure of Pinus halepensis mill, the role of autotoxicity and some abiotic environmental parameters. Forest Ecology and Management, 93: 165-184. Harris, D., Pathan, A. K., Gothehkar, P., Soshi, A., Chivaasa, W. and Nyamudezep, P. 2001. On farm seed priming using participatory methods to revive and refine a key technology. Agricultural Systems, 69: 151-164. Ikic, I., Maric Evic, M., Tomasovic, S., Gunjaca, J., Atovic, Z. S. and Arcevic, H. S. 2012. The effect of germination temperature on seed dormancy in Croatian-grown winter wheats. Euphytica, 188: 25-34. ISTA (International Seed Testing Association), 2009. International Rules for Seed Testing. International Seed Testing Association, Bassersdorf, Switzerland. Ya-jing, G., Jin, H., Xian-ju, W. and Chen-xia, S. 2009. Seed priming with chitosan improves maize germination and seedling growth in relation to physiological changes under low temperature stress. Journal of Zhejiang University Science B, 10 (6): 427-433. Kalsa, K. K. and Abebie, B. 2012. Influence of seed priming on seed germination and vigor traits of Vicia villosa ssp. dasycarpa (Ten.). African Journal of Agricultural Research, 7 (21): 3202-3208. Lee, S. S., Kim, J. H., Hong, S. B., Yuu, S. H. and Park, E. H. 1998. Priming effect of rice seeds on seedling establishment under adverse soil conditions. Korean Journal of Crop Science, 43: 194-198. Michel, B. E. and Kaufmann, M. R. 1973. The Osmotic potential of Polyethylene Glycol 6000. Plant Physiology, 51: 914-916. Nematollahi, E., Bannayan, M., Souhani Darban, A. and Ghanbari, A. 2009. Hydropriming and osmopriming effects on cumin (Cuminum cyminum L.) seeds germination. World Academy of Science, Engineering and Technology, 57: 526-529. Preece, J. E. and Read P. E. 1993. Mineral Nutrition in the Biology of Horticulture Ccrop. 2ed jhon wiley and Sons Publisher. 257-259. Siebert, E. T. and Richardson, M. D. 2002. Effects of osmopriming on bermudagrass germination and establishment. Horticultural Studies, AAES Research Series, 506: 36-38. Song, J., Fan, H., Zhao, Y., Jia, Y., Du X. and Wang, B. 2008. Effect of salinity on germination, seedling emergence, seedling growth and ion accumulation of a euhalophyte Suaeda salsa in an intertidal zone and on saline inland. Aquatic Botany, 88: 331-33. Tzortzakis, N. G., 2009. Effect of pre-sowing treatment on seed germination and seedling vigor in endive and chicory. Hort Science, 36 (3): 117-125. Varier, A., Vari, A. K. and Dadlani, M. 2010. The subcellular basis of seed priming. Current Science, 99: 450-456. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 952 |