کمی سازی واکنش جوانه¬زنی ژنوتیپ¬های نخود (Cicer arietinum) تحت تاثیر رژیم¬های دمایی و تنش خشکی | ||
| پژوهش کشاورزی | ||
| مقاله 7، دوره 9، شماره 1، فروردین 1387، صفحه 77-88 اصل مقاله (262.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| چکیده | ||
| دستیابی به اطلاعاتی که بتواند دانش ما را در ارتباط با واکنش بذر به میزان رطوبت و درجه حرارت خاک بیفزاید، در تصمیم گیریهای دقیق زمان کاشت با اهمیت است. متاسفانه اطلاعات در مورد واکنش جوانه زنی ژنوتیپها و ارقام نخود به درجه حرارت، تنش خشکی و همچنین اثرات توام آنها محدود است، لذا آزمایشی با هدف بررسی واکنش جوانه زنی به رژیمهای دمایی و تنش خشـکی و همچنین برآورد دماهای کاردینال، روزهای فیزیولوژیکی و زمان حرارتی مورد نیاز برای جوانهزنی ژنوتیپهای نخود انجام شد. شش ژنوتیپ نخود شامل: 361 MCC، 951 MCC، MCC 180،MCC 873 ، MCC 13 و MCC 463 در 5 سطح خشکی شامل پتانسیلهای آب صفر، 4- ، 8- ، 12- و 16- بار در دماهای 3، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد در محیط کنترل شده بهصورت آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. هیچیک از ژنوتیپها در پتانسیلهای آب 8-، 12- و 16- بار جوانهزنی نداشتند و لذا سطوح فوق از آزمایش حذف شدند. درصد بذرهای جوانه زده بهصورت روزانه ثبت و سرعت جوانهزنی بر اساس عکس روز تا 50 درصد (تجمعی) جوانهزنی محاسبه شد. برای کمی سازی واکنش سرعت جوانهزنی به دما، تعیین دماهای کاردینال و همچنین روزهای فیزیولوژیکی و زمان حرارتی مورد نیاز برای جوانهزنی از مدل دندان مانند استفاده گردید. دما، تنش خشکی و برهم کنش دما و تش خشکی، تاثیر معنی‌داری بر درصد و سرعت جوانهزنی ژنوتیپهای نخود داشتند. دماهای بالاتر و پایین‌تر از دامنه دمای مطلوب، تاثیر محدودکنندگی بیشتری در شرایط تنش(4- بار) نسبت به شرایط بدون تنش(صفر بار) بر صفات مربوط به جوانهزنی ژنوتیپها داشت. تنوع ژنتیکی قابل توجهی میان ژنوتیپها از نظر درصد نهایی جوانهزنی و سرعت جوانهزنی مشاهده گردید. ژنوتیپهای MCC 463 و MCC 873 در شرایط تنش و بدون تنش از بالاترین درصد و سرعت جوانهزنی برخوردار بودند. بهطور کلی متوسط دامنه دمای مطلوب برای جوانهزنی ژنوتیپها در شرایط تنش و بدون تنش مشابه و برابر 26-20 درجه سانتیگراد برآورد شد. تنها در شرایط تنش خشکی، تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای میان ژنوتیپها از نظر روزهای فیزیولوژیکی و زمان حرارتی مورد نیاز برای جوانهزنی ژنوتیپها وجود داشت. تنش خشکی زمان حرارتی مورد نیاز برای جوانهزنی بذر را 8/2 برابر نسبت به شرایط بدون تنش افزایش داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تنش خشکی؛ سرعت جوانهزنی؛ دماهای کاردینال؛ زمان حرارتی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,269 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 900 |
||