تأثیر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد در ایران | ||
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 16، بهمن 1394، صفحه 179-203 اصل مقاله (819.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید مرتضی افقه1؛ مائده غرافی* 2؛ مهدی بصیرت3 | ||
1استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
2کارشناس ارشد توسعه اقتصادی و برنامهریزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز | ||
3استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز | ||
چکیده | ||
مطالعه پیرامون عوامل مؤثر بر توزیع درآمد از مهمترین اهداف محققین علوم اجتماعی در کشورهای درحالتوسعه میباشد. در این میان نقش آموزش در توزیع درآمد ازجمله موضوعاتی است که توجه متفکرین حوزه علوم اجتماعی و توسعه را به خود جلب کرده است. در ایران نیز موضوع توزیع درآمد و عوامل مؤثر بر آن از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به این دلیل، در این پژوهش سعی شده است تا اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد در ایران طی دوره 1390-1360موردمطالعه قرار گیرد. به این منظور، با استفاده از متغیرهای متوسط سالهای تحصیل و ضریب جینی آموزش نیروی کار بالای 15 سال به عنوان معیارهایی برای سنجش نابرابری آموزش و با بهرهگیری از روش همجمعی یوهانسن – یوسیلیوس، اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد مورد آزمون قرار گرفت. همچنین در این مطالعه، از متغیرهای سهم هزینههای آموزشی دولت، اندازه دولت و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان دیگر متغیرهای اثرگذار بر توزیع درآمد استفاده شد. این مطالعه نشان داد که متغیر ضریب جینی آموزش، بهتر میتواند اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد را توضیح دهد و بیانگر این است که نابرابری آموزش با نابرابری درآمد ارتباط مستقیم داشته، درحالیکه سهم هزینههای آموزشی دولت با ضریب جینی درآمد رابطه معکوس دارد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که حرکت به سمت کاهش نابرابری در آموزش منجر به توزیع بهتر درآمد خواهد شد. به علاوه، افزایش سهم هزینههای آموزشی دولت منجر به بهبود ضریب جینی درآمد شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نابرابـری آموزش؛ توزیع درآمـد؛ متوسط سالهای تحصیل؛ ضـریب جینی آموزش؛ روش یوهانسن–یوسیلیوس | ||
مراجع | ||
ابونوری، اسماعیل (1376)؛ اثر شاخصهای اقتصاد کلان بر توزیع درآمد، مجله تحقیقات اقتصادی، 51، 150-117. اکبریان، رضا و فامکار، مهسا (1389)؛ بررسی ارتباط بین نابرابری درآمد، مخارج آموزشی و رشد اقتصادی، فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 1، 185-161. اله رضایی، اسعد؛ حسینزاده، جواد؛ فرامرزی، ایوب و یزدانخواه، منصوره (1392)؛ تأثیر اندازه دولت بر توزیع درآمد در ایران، فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 4، 36- 21. پتی، ویلیام؛ اسمیت، آدام؛ مارشال، آلفرد؛ والش؛ شولتز؛ دنیسون؛ مینسر و میلر، به نقل از نادری، ابوالقاسم (1383)؛ اقتصاد آموزش، نشر یسطرون، تهران. تشکینی، احمد (1384)؛ اقتصاد سنجی کاربردی به کمک Microfit چاپ هشتم. تهران: مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران، تهران. جلائیاسفندآبادی، سیدعبدالمجید؛ قاسمینژاد، امین؛ رستمی، هنار و سلیمانی، فرخنده (1391)؛ بررسی و پیشبینی توزیع درآمد مناطق شهری و روستایی ایران در افق 1404، فصلنامه راهبرد اقتصادی، 2، 180-159. دادگر، یداله؛ نظری، روح اله و مهربانی، فاطمه (1387)؛ تأثیر سیاستهای مالی و تکانههای قیمت بنزین بر توزیع درآمد و رفاه در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 28، 150-129. دلیری، حسن؛ خلخالی، علی و مهرگان، منصور (1389)؛ بررسی اثرات ساختار آموزش بر توزیع درآمد، مجله مدلسازی اقتصادی، 4، 71-57. راجرز، دانیل. سی. و راچلین، هرش. اس. (1370)؛ اقتصاد آموزش و پرورش: اصول و کاربردها (ترجمه سید ابوالقاسم حسینیون)، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، مشهد. عسگری، محمدمهدی و میسمی، حسین (1388)؛ تحلیل مؤلفههای توسعه انسانی در بهبود وضعیت فقر و توزیع درآمد از دیدگاه اسلامی (مورد کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی)، دو فصلنامه جستارهای اقتصادی، 12، 119-91. علمی، زهرا (میلا)؛ کریمی پتانلر، سعید و کسرایی، کامران (1385)؛ اثر آموزش بر درآمد افراد شهری در ایران با استفاده از روش مدلهای چند سطحی در سال 1382، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 74، 272-249. عمادزاده، مصطفی (1380)؛ آموزش و توزیع درآمدها، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 1، 227-203. لشکری، محمد (1389)؛ تخمین تأثیر آموزش و تجربه بر درآمد فردی، فصلنامه دانش و توسعه، 33، 244-214. کفایی، سید محمدعلی و درستکار، عزتاله (1386)؛ تأثیر آمـوزش رسمی بر توزیع درآمـد در ایران، فصلـنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 30، 76-53. مهربانی، وحید (1387)؛ تأثیر آموزش بر فقر و نابرابری درآمدها، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 82، 225-211. نیلی، مسعود و نفیسی، شهاب (1382)؛ رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با تأکید بر توزیع تحصیلات نیروی کار (مورد ایران سالهای 1379-1345)، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 17، 31-1. Abdullah, A J.; Doucouliagos, H. and Manning, E. (2011); Education and Income Inequality: A Meta-Regression Analysis.
Barro, R. J. (1991); Education Growth in a Cross Section of Countries, Quarterly Journal of Economic; 106, 407-443.
Barro, R. J. (1999); Inequality, Growth and Investment, National Bureau of Economic Research Working Paper 7038.
Barro, R. J. and Lee, J. W. (1993); International Comparisons of Educational Attainment, Journal of Monetary Economics; 32, 363-394.
Barro, R. J. and Lee, J. W. (1997); International Measures of Schooling Years and Schooling Quality, American Economic Review; Papers and Proceedings, 86, 218-223.
Barro, R. J. and Lee, J. W. (2000); International Data on Educational Attainment: Updates and Implications, CID working paper no. 42, Center for International Development at Harvard University.
Behr, T. (2004); the Effects of State Public k-12 Education Expenditures on Income Distribution, National Education Association (NEA) Research Working Paper.
Becker, G.S. and Chiswick, B. R. (1966); Education and the Distribution of Earnings, American Economic Rev. 56, 358-369.
Birdsall, N. and Londoño, J. L. (1997); Asset Inequality Matters: An Assessment of the World Bank’s Approach to Poverty Reduction, American Economic Review 87(2): 32-37.
Checchi, D. (2000); Does Educational Achievement Help to Explain Income Inequality?, World Institute for Development Economics Research (WIDER), Working Paper Series 208, Helsinki, Finland.
De Gregorio, J. and Lee, J. W. (2002); Education and Income Inequality: New Evidence from Cross-Country Data, Review of Income and Wealth, 48,395-416.
Földvári, P. and Leeuwen, B. V. (2011); Should less Inequality in Education Lead to a more Equal Income Distribution?, Journal Education Economics, 19, 537-554.
Glomm, G. and Ravikumar, B. (2003); Public Education and Income Inequality, European Journal of Political Economy, 19, 289-300.
Kim, E. J. (2006); Education and income inequality reconsidered: cross analysis 1960~2000, Journal of Social Policy Association.
Kuznets, S. (1955); Economic growth and income inequality, American Economic Review, 45, 1-28.
Levine, R. and Renelt, D. (1992); A sensitive analysis of cross country growth regression, American Economic Review; 82, 942-63.
Levine, R. and Zervos, S. J. (1993); What we have learned about policy and growth from crosscountry regressions?, American Economic Review; 83. 426- 30.
Lockheed, E. M. and Verspoor, A. M. (1991); Improving Primary Education in Developing Countries, New York: Oxford University Press.
Maas, J.; Lutsenburg, Van. and Criel, C. (1982); Distribution of Primary School Enrollments in Eastern Africa, World Bank Staff Working Papers no.511. The World Bank, Washington DC.
Mankiw, N. G.; Romer, D. and Weil, D. (1992); A contribution to the empirics of economic growth, Quarterly Journal of Economics; 407-37.
Nehru, V.; Swanson, E. and Dubey, A. (1995); A new database on human capital stock: sources, methodology and results, Journal of Development Economics; 46: 379-401.
Park, K. H. (1996); Educational Expansion and Educational Inequality on Income Distribution, Economics of Education Review, 15: 51- 58. Psacharopoulos, G. and Arriagada, A. M. (1986), The Educational Attainment of the Labor Force: an International Comparison, The World Bank, October 86. Report No.: EDT38. Ram, R. (1990); Education Expansion and Schooling Inequality: International Evidence and Some Implications, The Review of Economic and Statistics, 72: 266-74.
Sylwester, K. (2002); Can Education Expenditures Reduce Income Inequality?, Economics of Education Review, 21: 43-52
Thomas, V.; Wang, Y. and Fan, X. (2001); Measuring Inequality: Gini Coefficient Education for 140 Countries, 1960-2000, Word Bank Policy Research Working Paper 2525.
Wells, R. S. (2006); Education’s Effect on Income Inequality: an Economic Globalization Perspective, Globalisation, Societies, and Education, University of Massachusetts- Amherst.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,628 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,561 |