| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شمارهها | 512 |
| تعداد مقالات | 5,370 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,250,480 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,839,473 |
سیمای فرهنگی نودشیرگان در دوره ساسانیان: از کیش ایشتار تا مسیحیت | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.31717.2817 | ||
| نویسنده | ||
| سامان سیدی* | ||
| باستان شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| باستانشناسان و مورخانی که به پژوهش در خصوص سلسلههای ایرانی در دوره باستان پرداختهاند، بیشتر بر قلمرو جغرافیایی فعلی ایران تمرکز داشتهاند و حوزة جغرافیایی بینالنهرین، چندان مورد پژوهش قرار نگرفتهاست. این درحالی است که در تمامی قرون شهریاری ایرانیان، از دورة هخامنشیان تا پایان ساسانیان، پایتخت سیاسی آنها، بینالنهرین (بابل/ آسورستان) بود. یکی از مناطق بسیار مهم در این حوزة جغرافیایی، اربیل در اقلیم کردستان عراق است که در ادوار امپراتوریهای روم/بیزانس و پارتیان/ ساسانیان به عنوان یک منطقة مرزی عمل کردهاست و همواره بخاطر موقعیت استراتژیکی و حساس خود مورد توجه این امپراتوریها قرار داشتهاست. رومیان از این منطقه به نام آدیابن و ساسانیان به نام نودشیرگان( کان) یادکردهاند. سیمای فرهنگی این منطقه تا به امروز بسیار مبهم و اغلب تحت تأثیر سنت ادیان رسمی این دو امپراتوری، چهرهای زردشتیگری و مسیحیت ترسیم گردیدهاست. اما مستندات باستانشناختی از منطقه، این را تأیید نمیکند. در پژوهش حاضر تلاش گردیده تا با استناد بر شواهد موجود، سیمای فرهنگی نودشیرگان ترسیم و پرتو روشنی بر ابهامات پیشرو در مورد ماهیت فرهنگی این حوزة جغرافیایی در دورة ساسانیان افکنده شود. در این مقاله، پرسشهایی مطرح میگردد: 1. آیا آنگونه که منابع مکتوب از این منطقه چهرهای یهودی-مسیحی و زردشتی ارائه میدهند، شواهد باستانشناسی این را تأیید میکند؟ 2. آیا فرهنگ کهن بابلی/آشوری در این بازه زمانی در این منطقه ناپدید شده بودند؟ یافتههای پژوهش از طریق بررسی منابع مکتوب بویژه گزراشهای باستاشناسانه جمعآوری شده و با بهرهگیری از رویکرد توصیفی- تحلیلی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتهاند. نتایج حاصل از پژوهش حاضر روشن ساخت که فرهنگ کهن بین-النهرین بویژه آشوریان و کیش ایشتار تا اواخر دوره ساسانیان در این منطقه بسیار پویا و پر رنگ حفظ شده بود و مسیحیت در این سرزمین از سدة پنجم میلادی به بعد، تحت تأثیر امپراتوری بیزانس ظاهر میشود و ساسانیان بنا به دلایل سیاسی در این منطقه تن به تساهل دینی میدهند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| نودشیرگان؛ آدیابن؛ آربلا؛ کتیبه پایکولی؛ ایشتار | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||