آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 501 |
| تعداد مقالات | 5,262 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,919,370 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,607,738 |
سیر تطور انگاره ستر شرعی زنان در نگاه قرآن‌پژوهان پنج قرن نخست هجری | ||
| مطالعات اجتماعی قرآن | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/qss.2025.31423.1163 | ||
| نویسندگان | ||
| سهیلا پیروزفر1؛ آسیه جمالی شوراب* 2؛ حسن نقی زاده3 | ||
| 1دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشجوی دکترا دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| چکیده «ستر شرعی زنان» یکی از مفاهیم بنیادین و در عین حال پیچیده در فرهنگ اسلامی است که از ابتدای اسلام تاکنون محل چالش و تفسیر فراوان اندیشمندان بوده است. این پژوهش با رویکرد تاریخ انگاره و با استفاده از روش تحلیل گزارشات تاریخی به بررسی تطور فهم و تبیین ستر شرعی زنان، توسط قرآن پژوهان پنج قرن نخست هجری (قرون اول تا پنجم) می‌پردازد. هدف اصلی مطالعه، شناسایی انگاره‌های کلیدی مرتبط با آیات پوشش (سوره نور، آیه 31 و ۶۰؛ سوره احزاب، آیه ۵۹)، بازشناسی تغییرات معنایی و تفسیری آنها و تحلیل عوامل مؤثر از جمله متن قرآنی، سنت نبوی، عملکرد صحابه و زمینه‌های اجتماعی-حقوقی است. یافته‌ها نشانمی‌دهد که در قرون اول و دوم، انگاره ستر عمدتاً بر تمایز اجتماعی میان زنان آزاده و کنیز و اصلاح پوشش پایه (خمار) تأکید داشت. در قرن سوم، این انگاره‌ها تثبیت و نظام‌مند شد و به بحث‌های فقهی راه یافت. قرون چهارم و پنجم دوران بلوغ مکاتب دینی بوده که طی آن نهادینه شدن پوشش جلباب، گسترش اجازه بروز آرایه‌های متعارف مانند وجه و کفین، و تمایز تفسیری میان اهلسنت و شیعه در مصداق رخصت‌ها مشاهده می‌شود. همچنین تفاسیر عرفانی به فهم زینت ابعاد معنوی افزودند. پژوهش نتیجه میگیرد انگاره ستر شرعی زنان مفهومی ایستا نبوده، بلکه حاصل تعامل پویای متن، سنت، شرایط تاریخی-اجتماعی و تأثیر مکتبهای فکری است که شالودههای مباحث پوشش اسلامی معاصر را شکل داده است. فهم این سیر تطور برای تبیین ریشههای گفتمان پوشش در اسلام بسیار حائز اهمیت است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سترشرعی؛ حجاب؛ تاریخ انگاره؛ جلباب؛ خمار؛ پوشش زنان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||