آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 493 |
| تعداد مقالات | 5,149 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,549,943 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,297,811 |
مطالعه باستان‌شناختی عمارت‌های اعیانی در بافت قاجاری شهر سنندج (مطالعه موردی: عمارت مشیردیوان) | ||
| پژوهش‌های نوین ایران‌شناسی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/mris.2025.31113.1002 | ||
| نویسندگان | ||
| یداله حیدری باباکمال* 1؛ شاهو شکیبا2 | ||
| 1عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشکده حفاظت آثار فرهنگی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| 2M.A in Archaeology, University of Islamic art of Tabriz, Iran. | ||
| چکیده | ||
| میرزا یوسف مشیردیوان یکی از رجال سیاسی و سرشناس در ایالت کردستان بود و از افراد با نفوذ در بین والیان حکومتی شهر سنندج به‌شمار می‌‌رفت، بنابراین ساخت بنایی در خور موقعیت او برای انجام امور سیاسی و خانوادگی احساس می‌شد. مشیردیوان در اوایل دوره قاجار عمارت خود را با مساحتی در حدود 4500 متر در محله سرتپوله، یکی از محلات قدیمی سنندج ساخت. این بنا با سبک معماری مشخص منطبق بر اقلیم و فرهنگ کردستان توانسته به خوبی نیاز یکی از والیان قدرتمند قاجار در شهر سنندج را برطرف کند. روش به‌کار رفته بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای اعم از منابع دست اول تاریخی، استفاده از پژوهش‌های صورت گرفته و رجوع در محل به‌منظور مستندنگاری دقیق از عناصر ساختاری و آرایه‌های معماری است. سؤالات پژوهش عبارتند از: 1ـ اجزای کالبدی عمارت مشیردیوان و گونه‌های متنوع آرایه‌های معماری در بخش‌های مختلف آن کدام‌اند؟ 2ـ باتوجه به همجواری عمارت با سایر بناهای بافت تاریخی دوره قاجار، زمینه تاریخی و سیاسی ایجاد بنا چگونه تبیین می‌شود؟ بنابراین مسئله اساسی پژوهش پیش رو بررسی جایگاه تاریخی و عناصر ساختاری عمارت مشیردیوان با توجه به بستر سیاسی و اجتماعی سنندج در زمان قاجار است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سلسله‌مراتب و تقسیم فضاها از ورودی، هشتی، حیاط‌ها (7 حیاط بنابر اهمیت آنها در قسمت‌های مختلف ساخته شده‌اند)، شاه‌نشین و کلاه‌فرنگی، حمام و اتاق‌ها به خوبی در عمارت مشیردیوان رعایت شده است. آرایه‌های متنوع آجرکاری، آهکبری، اُرسی، هنرهای چوبی، گچبری و حجاری با توجه به جریان‌‌های فرهنگی و سیاسی حاکم در زمان قاجار تمامی بخش‌های بنا را آراسته‌اند. برخی از این آرایه‌ها مانند آجرکاری ریشه در سنت‌های پیشین و در تمامی قلمرو قاجار رایج بوده‌‌اند و در اجرای برخی از هنرها نیز از تکنیک‌های بومی و هنر ایران باستان در جهت اثبات حقانیت و قدرت والی استفاده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عمارت‌مشیردیوان؛ والیان سنندج؛ بافت تاریخی سنندج؛ آرایه‌های معماری؛ دوره قاجار | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |
||