آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 486 |
| تعداد مقالات | 5,054 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,317,131 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,149,105 |
تحلیل اثر هندسه بر ویژگی‌های کالبد معمارانة حمام‌های استان کردستان نمونة مورد مطالعه: مستطیل طلایی ایرانی و پوشش تاقی | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.29049.2661 | ||
| نویسندگان | ||
| طیبه حسین پور درخشش* 1؛ حبیب شهبازی شیران2؛ محمدابراهیم زارعی3؛ کریم حاجی زاده4 | ||
| 1اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده علوم انسانی، گروه باستان شناسی. | ||
| 2گروه باستان شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 3گروه باستان شناسی دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. | ||
| 4عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| بین آموزه‌های استاد پیرنیا درباره معماری سنتی ایران، به «مستطیل طلایی ایرانی» و «پوشش تاقی» و کاربرد آن توسط معماران سنتی اشاره‌های صریحی می‌شود. بسیاری از بزرگان اظهار داشته‌اند که معماران ایرانی از این نسبت‌ها برای خلق فضاهای معماری در بناها استفاده کرده‌اند. این پژوهش بر آن است تا تأثیر هندسه بر کالبد و شکل معمارانه حمام‌های استان کردستان را مورد تحلیل قرار دهد. پرسش‌های پژوهش حاضر:1. تآثیر هندسه بر شکل‌گیری «مستطیل طلایی ایرانی» در حمام‌های استان کردستان چه بوده است؟ 2. «پوشش‌های تاقی» فضاهای مختلف حمام‌های مورد مطالعه از چه نوع بوده است؟ گردآوری اطلاعات به شیوة مطالعات کتابخانه‌ای، بررسی میدانی و ترسیمی انجام شده است. با انتخاب 14 نمونه از حمام‌های استان کردستان، با تجزیه و تحلیل پلان‌های معماری و اجزاء سازنده اصلی از قبیل: بینه و گرم‌خانه، فرضیه‌ی کاربرد این چارچوب هندسی پنهان در پلان اکثر حمام‌ها مورد تایید است و طراحان این حمام‌ها کوشیده‌اند تا نسبت ابعاد فضاهای حمام را به مستطیل طلایی نزدیک کنند. بر اساس یافته‌های این تحقیق آشکار شد که هندسه به عنوان عاملی تأثیرگذار بر کالبد معماری حمام‌های استان کردستان است. پلان تعدادی از حمام‌های مورد مطالعه از مستطیل طلایی ایرانی، یا دیگر نسبت‌های آن پیروی می‌کند. با توجه به ضریب تغییرات استنباط نگارندگان این است که با نگاه به شرایط واقعی و الگوی پلان حمام‌های استان کردستان، میزان اندک خطای موجود در تعدای از حمام‌ها به علت تفکیک و تقسیم‌بندی زمین‌ها می‌باشد و طراحان با این وجود، می‌کوشیدند نسبت فضاهای مهم حمام را به مقدار نسبی «مستطیل طلایی ایرانی» نزدیک کنند. پوشش فضاهای اصلی از جمله بینه و گرم‌خانه، غالباً تویزه به کار رفته و پوشش بین تویزه‌ها از نوع کلمبو و کاربندی (رسمی‌بندی و یزدی‌بندی) بوده است. فارغ از هر گونه شرایط اقلیمی، پوشش گرم‌خانه‌ها خیز کمتری نسبت به پوشش بینه دارد، به دلیل نگهداری گرما در محیط گرم‌خانه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معماری همساز با اقلیم؛ تناسبات کالبدی؛ دوره قاجار؛ حمام؛ استان کردستان | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8 |
||