آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,290,934 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,376 |
مطالعه بافت، عناصر ساختاری و مدل رسوبی رودخانه کوهستانی میانرود، میرجاوه، جنوب خاوری ایران | ||
| دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی | ||
| دوره 11، شماره 21، تیر 1402، صفحه 129-143 اصل مقاله (927.35 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/psj.2022.25739.1336 | ||
| نویسنده | ||
| محمدرضا نورا* | ||
| استادیار گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، زاهدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| گستره مورد مطالعه رودخانه میانرود به طول 51 کیلومتر، در جنوب خاور شهر میرجاوه و شمال کوه آتشفشان تفتان از نواحی بسیار کم بارش و دارای اقلیمی خشک است. این حوضه از نظر زمینشناسی در زون ساختاری فلیشی خاور ایران واقع شده است. بیش از 70 درصد سطح حوضه، کوهستانی با ناهمواری شدید است. جهت مطالعه رسوبشناسی رودخانه تعداد 17 نمونه از کف کانال برداشت شد. روند تغییرات درصد وزنی گراول از بالادست به پاییندست روندی کاهشی و روند تغییرات درصد وزنی ماسه و گل روندی افزایشی است. نمونههای گراولی از نظر شکل دانه میلهای، تیغهای، دیسکی و کروی هستند. رخسارههای گراولی بر اساس گسترش و درجه اهمیت آنها عبارتند از: رخساره گراولی Gmm و Gmg در مناطق بالادست (شدت جریان بالا)، رخساره گراولی Gcm و رخساره گراولی Gh به همراه رخسارههای Gp و Gt در مناطق میانی و مرکزی، رخساره آواری دانه ریز به صورت رخساره Fl و Fm در مناطق پاییندست رودخانه دیده میشود. با توجه به نوع و گسترش رخسارههای سنگی عناصر ساختاری کانال (عنصر CH)، بستر و سدهای گراولی (عنصر GB)، ماکروفرمهای افزایشی جانبی (عنصر LA) و رسوبات دانه ریز دشت سیلابی (عنصر FF) شناسایی شد. نزدیکی به منشاء، شیب زیاد توپوگرافی حوضه و بستر کانال اصلی رودخانه، کم عمق بودن کانال اصلی رودخانه، پیچش کم، عدم جابجایی و مهاجرت کانال به طرفین، وجود انواع سدهای گراولی در کانال رودخانه و گسترش عنصر ساختاری GB، گسترش گراولهای درشت دانه با طبقهبندی تودهای و افقی شکل در بستر و دیواره رودخانه، وجود رخسارههای Gcm، Gh، Gp و Gt، از جمله شواهدی هستند که مدل رودخانه میانرود را به عنوان رودخانه بریده بریده کم عمق با بستر گراولی معرفی میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رخساره آواری؛ عناصر ساختاری؛ رودخانه بریده بریده؛ میرجاوه | ||
| مراجع | ||
|
آقانباتی، ع (1383) زمینشناسی ایران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، جلد اول، 586 ص.
افتخارنژاد، ج (1984) نقشه زمینشناسی نوکآباد (1:100000) سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
جوانبخت، م.، موسویحرمی، ر.، ترشیزیان، ح.، شریفی، ا.، سوختانلو، ح (1387) برآورد رسوب و بررسی روند ریزشدگی در حوضهی آبریز سد طرق با تاکید بر زیرحوضه مغان-کرتیان. فصلنامه زمینشناسی کاربردی، سال 4، شماره ی 2، ص 107-97.
سامانی، ب.، اشتری، ش (1371) تکوین زمینشناسی ناحیه سیستان و بلوچستان. فصلنامه علوم زمین، سال اول، شماره 4، ص 14-26.
متولیزاهد، ط.، رضایی، پ.، زارعزاده، ر (1399) نگرشی بر ویژگیهای بافتی و کانیشناسی رسوبات دریاچه دشت ارژن، استان فارس، مجله رسوبشناسی کاربردی، دوره 8، شماره 16، ص 8- 18.
موسویحرمی، ر (1386) رسوبشناسی. انتشارات آستان قدس رضوی، 474 ص.
موسویحرمی، ر.، محبوبی، ا (1382) رسوبشناسی کاربردی. مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 266 ص.
موسویحرمی، ر.، محبوبی، ا (1385) سنگشناسی رسوبی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 420 ص.
مهرپرتو، م (1994) نقشه زمینشناسی تفتان (مقیاس1:100000). سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
نصیری،. ی.، تقدیسی، س.، محمودیقرایی، م. ح.، محبوبی، ا.، خانهباد، م.، صداقتنیا، م.، عفت پاسبان، ع (1400) ارزیابی فرسایش خاک و تولید رسوب با به کارگیری مدل پسیاک اصلاحی و GIS در حوضه آبریز عشق آباد- سوله (جنوب باختر قوچان). مجله رسوبشناسی کاربردی، دوره 9، شماره 17، ص 65-82.
Allen, J. R. L (2012) Principles of Physical Sedimentology, Springer Science & Business Media, 272pp.
Blott, S. J., Pye, K (2008) Particle shape: A review and new methods of characterization and classification, Sedimentology, 55: 31-63.
Brierley, G. I., Fryirs, K. I (2006) Geomorphology and River Management, Blackwell Publication, 387pp.
Buraas, E. M., Renshaw, C. E., Magilligan, F. J., Dade, W. B (2014) Impact of reach geometry on stream channel sensitivity to extreme floods. Earth Surface Process Landform, 39: 1778–1798.
Church, M (2008) Multiple scales in rivers. In: H. Habersack, H. Piegay, M. Rinaldi, (Eds.), Gravel-Bed Rivers, Earth Surface Processes Landform, 6: 3–28.
Cienciana, P., Pasternack, G. B (2017) Floodplain inundation response to climate, valley form, and flow regulation on a gravel-bed river in a Mediterranean-climate region. Geomorphology, 282: 1–17.
Doronzo, D. M., Dellino, P (2010) A fluid dynamic model of volcaniclastic turbidity currents based on the similarity with the lower part of dilute pyroclastic density currents: evaluation of the ash dispersal from ash turbidites. J Volcanol Geotherm Res, 191: 193–204.
Doronzo, D. M., Dellino, P (2013) Hydraulics of subaqueous ash flows as deduced from their deposits: 2. Water entrainment, sedimentation, and deposition, with implications on pyroclastic density current deposit emplacement. J Volcanol Geotherm Res, 258: 176–186.
He, H., Tian, Y. Q., Mu, X (2015) Confluent flow impacts of flood extremes in the middle Yellow River. Quat Int, 380: 382–390.
Folk, R. L (1980) Petrology of Sedimentary Rocks; Hemphill Publishing Co., Austin, Texas, 182pp.
Frings, R. M (2008) Downstream fining in larg sand-bed rivers; Earth- Science Reviews, 87: 158-193.
Gavers, G., Gimenez, R., Van Oosst, K (2007) Rill erosion: Exploring the relationship between experiments, modeling and field observation; Earth Science Reviews, 84: 87-102.
Javidan, M., Mokhtarpour, H., Sahraeyan, M., Kheyrandish, H (2015) Lithofacies, architectural elements and tectonic provenance of the siliciclastic rocks of the lower Permian Dorud formation in the AlborzMountain range, Northern Iran. J Afr Earth Sci, 109: 211–223.
Kanhaiya, S., Singh, B. P (2014) Spatial variation of textural parameters in a small river: an example from Khurar River, Khajuraho, Chhaterpur District, Madhya Pradesh, India, Global. Journal of Earth Science and Engineering, 1: 34–42.
Kumar, R., Suresh, N., Satish, J., Sangode, Kumaravel, V (2007) Evolution of the quaternary alluvial fan system in the Himalayan foreland basin, implications for tectonic and climatic decoupling. Quat Int, 159: 6–20.
Lowey, G. W (2007) Lithofacies analysis of the Dezadeash formation (Jura-cretaceous), Yucon, Cauode: the depositional architecture of a mud/sand rich turbidite system. Sediment Geol, 198: 273–291.
Martin-Vide, J. P., Plana-Casado, A., Sambola, A., Capape, S (2015) Bedload transport in a river confluence. Geomorphology, 250: 15–28.
Miall, A. D (1996) The Geology of Fluvial Deposits, Sedimentary Facies, Basin Analysis and Petroleum Geology. Springer-Verlag, Berlin, 582 pp.
Miall, A. D (2006) Principle of Sedimentary Basin analysis. Springer- Verlag, New York, 668 pp.
Moussavi-Harami, R., Mahboubi, A., Khanehbad, M (2004) Analysis of controls downstream fining along three gravel-bed rivers in the Band-e-Golestan drainage basin NE Iran. Geomorphology, 61: 143-153.
Nichols, G (2009) Sedimentary and Stratigraphy. John Wiley & Sons, Ltd, Publication, 398pp.
Pizzuto, J. E., Moody, J. A., Meade, R. H (2008) Anatomy and Dynamics of a Floodplain, Powder River, Montana, USA. J. of Sed. Research, 78: 16-28.
Remo, J. W. F., Heine, R. A., Ickes, B. S (2016) Particle size distribution of mainchannel- bed sediments along the upper Mississippi River, USA. Geomorphology, 264: 118–131.
Sahraeyan, M (2013) Sedimentology and palaeogeography of conglomerates from the Aghajari formation in Zagros Basin, SW Iran. Int J Adv Geosci, 1: 13–22.
Schlunegger, F., Badoux, A., Mc Ardell, B. W., Gwerder, C., Schnydrig, D., Riek-zapp, D., Molnar, P (2009) Limits of sedimentation transfer in an alpine debris-flow catchment, Illgraben, Switzerland. Quaternary Science Reviews, 20: 1097-1105.
Rust, B. R (1978) A classification of alluvial channel systems. In: Miall, A. D. (Ed.), Fluvial Sedimentology. Canadian Society of Petroleum Geologists, Calagary. Memoir, 5: 187-198.
Tena, A., Batalla, R. J., Vericat, D., Lopez-Tarazon, J. A (2011) Suspended sediment dynamics in a large regulated river over a 10-year period (the lower Ebro, NE Iberian Peninsula). Geomorphology, 125: 73–84.
Tucker, M. E (2001) Sedimentary Petrology: An introduction to the origin of Sedimentary Rocks. Blackweii, 262pp.
Walker, H. J., Hudson, P. F (2003) Hydrologic and geomorphic processes in the Colville River delta, Alaska. Geomorphology, 56: 291-303. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 195 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 266 |
||