
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,911 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,367 |
ریزگرد و کانون های آن: مبانی و روش های شناسایی و تثبیت این کانون ها با نگرش ویژه به دشت خوزستان | ||
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی | ||
دوره 7، شماره 14، دی 1398، صفحه 129-142 اصل مقاله (1.34 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/psj.2019.3501 | ||
نویسندگان | ||
سیده اکرم جویباری* 1؛ پیمان رضائی2؛ فریدون سلیمانی3؛ حمید داوودی4 | ||
1دانشجوی دکترا رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس | ||
2دانشیار گروه زمینشناسی، دانشکده علومپایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس | ||
3استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان | ||
4مدیریت اداره خدمات فنی و محیطهای تحقیقاتی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری | ||
چکیده | ||
پدیدهی ریزگرد از مهمترین چالشهای زیستمحیطی جوامع امروزی میباشد. شناخت این پدیده و راهکارهای مقابله با آن از مباحث نوین در رسوبشناسی محیطی است. شناسایی کانونهای ریزگرد با استفاده از روشهای متعددی همچون تکنیک دورسنجی و ماهوارهای، مطالعات رسوبشناسی و ژئوشیمی، ردیابی رسوب با کمک مدلهای آماری و دادهکاوی و یا تلفیـقی از این روشها امـکانپذیر اسـت. مهمترین عوامل ایجاد ریزگرد عبارتند از خشکسالی، فرسایش، عدم وجود پوشش گیاهی و همچنین مدیریت ناصحیح منابع آبی میباشد. برای مقابله با آثار ریزگرد مالچ پاشی، احداث بادشکن، احداث تلههای رسوبی و مدیریت صحیح منابع آب از مهمترین فاکتورها و راهکارهای کاهش توفانهای ریزگرد و تثبیت کانونهای گردوغبار میباشد. پدیده ریزگرد تاثیر مستقیم بر سلامت انسان و بخش کشاورزی و ساخت و ساز و تاثیر مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد و کاهش کیفیت زندگی داشته است. وجود 7 کانون داخلی ریزگرد در کنار حدود 5 کانون خارجی ریزگرد در استان خوزستان، سبب شده که این استان همواره در معرض توفانهای گرد و غبار قرار گیرد. ترکیب رسوبشناسی این ریزگردها عموماً در سه گروه سیلیکات، کربنات و تبخیری جای میگیرد و تیپ رسوبی عـمده نهشـتههای کانونهای داخلی دشت خوزستان گلماسهای با کمی گراول است. پارامترهای رسوبشناسی نهشتههای کانونهای گرد و غبار دشت خوزستان در یک روند قائم از شمال به جنوب بهبود پیدا میکنند. خاستگاه عمدهی نهشتههای کانونهای داخلی گنبدهای نمکی، سازندهای مارنی، ماسهسنگی و کنگلومرایی میباشد. پایشهای زیستمحیطی بر روی کانونهای ریزگرد و نمونههای ریزگرد دشت خوزستان حاکی از وجود آلودگیهای زیستمحیطی متأثر از جنگ تحمیلی، فعالیتهای نفتی و پتروشیمی در کنار فعالیتهای صنعتی و کشاورزی میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ریزگرد؛ کانون ریزگرد؛ دشت خوزستان | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
اژدری، ع (1394) شناسایی کانونهای گردوغبار در استان خوزستان، گزارش سازمان زمینشناسی کشور. آروین، ع.، چراغی، ص.، چراغی، ش (1392) بررسی تاثیر گرد و غبار بر روند کمی و کیفی رشد نیشکر واریته، مجله پژوهشهای جغرافیای طبیعی، (3)45، ص 95-106. بساک، ع.، اعرابیمقدم، ح.، حجازیزاده، ز.، طولابینژاد، م (1397) اثرات پروژههای انتقال آب سرشاخههای کارون در ایجاد با تشدید کانونهای گـردوغبـار خوزستان با بهرهگیری از فناوریRS و GIS، فصلنامه علمی پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیا، (56)16، ص 22 – 37. حبیبی، ع.، شادفر، ص.، صادقی، م (1393) بررسی شدت بیابانزایی در رخسارههای ژئومورفولوژی با استفاده از GIS در استان خوزستان، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 32، ص 141-159. حیدریان، پ.، اژدری، ع.، جودکی، م.، درویشیخاتونی، ج.، شهبازی، ر (1396) شناسایی منشاهای داخلی توفانهای گـردوغـبار با استـفاده از سـنجــش از دور، GIS و زمینشناسی (مطالعه موردی استان خوزستان)، مجله علوم زمین، (105)27، ص 33-46. خادمالرسول، ع.، صفیالدیناردبیلی، م (1396) پتانسیل سنجی استفاده از کشت دانه روغنی گیاه کرچک در اطراف مزارع جهت کنترل کانونهای گردوغبار در استان خوزستان، چهارمین همایش ملی فرسـایش بادی و توفانهای گردوغبار. درویشیخاتون، ج (1395) رسوبشناسی و زمینشیمی رسوبات دشت خوزستان با نگرش بر پتانسیل ایجاد ریزگرد، مجله یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 10، شماره 20، ص 92-106. درویشیخاتون، ج (1392) منشا و ترکیب ریزگردهای استان خوزستان با استفاده از ژئوشیمی رسوبی و تـصاویر ماهوارهای، گزارش سازمان زمینشناسی کشور، 66 ص. شایان، م.، قنبری، س.، سلمانپور، ف.، میری، م.، ثنایی قهی، م (1396) بررسی اثرات ریزگرد در بروز چالـشهای سکونتگاههای انسانی در فضای شهری (مطالعه موردی شهرستان آبادان)، مجله مطالعات سکونتگاههای انسانی، (12)2، ص 413-431. صادقی، ز (1393) نگاهی به اثرات مخرب زیسـتمحیطی مالچهای نفتی به منظور مـهار ریزگردها و مـعرفی فناوریهای جایگزین آن، اولین همایش ملی بهداشت محیط، سلامت و محیط زیست پایدار، همدان. صمدی، م (1390) آشکارسازی و شناسایی چـشمههای توفانهای ریزگرد با استفاده از تصاویر ماهوارهای، پایان نامه کارشناسیارشد دانشگاه تهران،171ص. عطایی، ه.، حیدری، م (1396) بررسی تاثیر تغییر اقلیم و گردوغبار بر بیماریهای تنفسی (مطالعه موردی: شهر اهواز)، مجله مطالعات علومزیستی و زیستفناوری، (10)3، ص 1-10. عینقلایی، م.، بقایی، م (1390) محیطزیست پدیدهی ریزگردها (گردوغبار)، قوانین و راهکاری کاهش میزان گردوغبار موجود در هوا، پنجمین همایش تخصصی مهندسی محیطزیست، تهران، دانشگاه تهران، دانشکده محیطزیست. معماریان فرد، م.، مختاری، ح.، کهزاد بیگی، ب.، ذوالفقاری، ح (1394) بررسی ریزگردها و گردوغبار اثرات و روشهای مهار آن، سومین همایش سراسری محیطزیست، انرژی و پدافند زیستی، تهران، موسسه آموزش عالی مهراروند، گروه ترویجی دوستداران محیطزیست. نامداری، ف.، سهرابی، پ.، بخشی، س (1392) مروری بر اثرات ریزگرد بر اقتصاد، اولین همایش محیطزیست، انرژی و پدافند زیستی، تهران، موسسه آموزش عالی مهراروند، گروه ترویجی دوستداران محیطزیست. Dehghani, S., Moore, F., Vasiluk, L., & Hale, B. A (2018) The geochemical fingerprinting of geogenic particles in road deposited dust from Tehran metropolis, Iran: Implications for provenance tracking. Journal of Geochemical Exploration, 190: 411-423.
Geravandi, S., Yari, A. R., Jafari, M., Goudarzi, G., Vosoughi, M., Dastoorpoor, M., & Mohammadi, M. J (2018) Effects of dust phenomenon and impacts with emphasis on dust problems and present solutions in Khuzestan (Iran). Archives of Hygiene Sciences, 7(2): 134-138.
Gholami, H., Mohamadifar, A., Collins, A. L (2020) Spatial mapping of the provenance of storm dust: application of data mining and ensemble modelling. Atmos. Res, 233: 104-176.
Hu, Z., Huang, J., Zhao, C., Bi, J., Jin, Q., Qian, Y., Ma, J (2019) Modeling the contributions ofNorthern Hemisphere dust sources to dust outflow from East Asia. Atmos. Environ, 202: 234-243.
Hua NP, Kobayashi F, Iwasaka Y, Shi GY, Naganuma T (2007) Detailed identification of desert-originated bacteria carried by Asian dust storms to Japan, Aerobiologia, 23(4): 291-299.
Huang, J., Fu, Q., Zhang, W.,Wang, X., Zhang, R., Ye, H.,Warren, S. G (2011) Dust and black carbon in seasonal snow across northern China. Bull. Am. Meteorol. Soc, 92 (2): 175-181.
Huang, J., Lin, B., Minnis, P., Wang, T., Wang, X., Hu, Y., Ayers, J. K (2006) Satellite-based assessment of possible dust aerosols semi-direct effect on cloud water path over East Asia. Geophys. Res. Lett, 33 (19):1-5.
Huang, J., Wang, T., Wang, W., Li, Z., Yan, H (2014) Climate effects of dust aerosols over East Asian arid and semiarid regions. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 119 (19): 11-39.
Kousehlar, M., & Widom, E (2019) Sources of metals in atmospheric particulate matter in Tehran, Iran: Tree bark biomonitoring. Applied Geochemistry, 104: 71-82.
Miri A, Ahmadi H, Ghanbari A, Moghaddamnia A (2007) Dust Storms Impacts on Air Pollution and Public Health under Hot and Dry Climate, International Journal of Energy and Environment , 1(2): 101-105.
Miri, A., Ahmadi, H., Ekhtesasi, M. R., Panjehkeh, N., & Ghanbari, A (2009) Environmental and socio‐economic impacts of dust storms in Sistan Region, Iran. International Journal of Environmental Studies, 66(3): 343-355.
Munroe, J. S., Norris, E. D., Carling, G. T., Beard, B. L., Satkoski, A. M., Liu, L (2019) Isotope fingerprinting reveals western North American sources of modern dust in the Uinta Mountains, Utah, USA. Aeolian Res, 38: 39-47.
Shin, D., Lee, Y., Lim, Y., Kim, CH., Yang, J., and Shin, Y (2011) Evaluating the PM damage cost due to urban air pollution and vehicle emissions in Seoul, Korea. Journal of Environmental Management, 92: 603-609.
Wei, T., Dong, Z., Kang, S., Rostami, M., Ulbrich, S., & Shao, Y (2019) Hf-Nd-Sr isotopic fingerprinting for aeolian dust deposited on glaciers in the northeastern Tibetan Plateau region. Global and Planetary Change, 177: 69-80.
Zarasvandi, A., Carranza, E. J. M., Moore, F., Rastmanesh, F (2011) Spatio-temporal occurrencesand mineralogical–geochemical characteristics of airborne dusts in Khuzestan Province (southwestern Iran). Journal of Geochemical Exploration, 111: 138-151. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,688 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,001 |