نویافته هایی از تدفین های سنگی در مکران ایران (شهرستان های نیک شهر و چابهار) | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقاله 6، دوره 4، شماره 7، مهر 1393، صفحه 95-112 اصل مقاله (1.82 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| حسن هاشمی زرج آباد* 1؛ روح الله شیرازی2؛ سامان فرزین3؛ مریم ظهوریان4 | ||
| 1استادیار گروه آموزشی باستان شناسی دانشگاه بیرجند | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 3دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه مازندران | ||
| 4دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| یکی از منابع مهم در جهت شناخت مذاهب و فرهنگ پیشینیان، مطالعه تدفین‌های باستانی است. تدفین بخشی از فرهنگ معنوی و مادی یک قوم محسوب می‌شود و در هر منطقه از ویژگی‌های خاصی برخوردار است، از آن‌جا که نحوه خاک‌سپاری برخاسته از تفکرات، عقاید و فرهنگ جامعه است، با مطالعه آن‌ها می‌توان به بازسازی روند تکامل فرهنگی جوامع باستان پرداخت؛ هم‌چنین پژوهش بر روی سنت‌های تدفین یکی از بهترین راه‌های مطالعه تأثیر و تأثر تمدن‌های همجوار در طول تاریخ بشری است. بررسی‌های جدید باستان‌شناختی منطقه بلوچستان نشان‌گر آن است که در منطقه جنوب و جنوب‌شرق ایران نوعی از تدفین با نام "گور سنگی"(Cairn Burial) در دوران حکومت پارتیان رواج داشته است که نمونه‌های مشابه با آن در مناطقی همچون کرمان، هرمزگان، فارس و بوشهر دیده شده است. این نوع از تدفین گودال‌های نه چندان عمیقی می‌باشند که روی آن را با انبوهی از سنگ‌های لاشه‌ای پوشانده‌اند. مشابه این شیوه تدفین در سرزمین‌های شرقی و جنوبی همجوار ایران از قبیل: بلوچستان پاکستان و حاشیه جنوبی خلیج فارس نیز مشاهده شده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و طبقه‌بندی انواع تدفین در بلوچستان ایران در دوره اشکانی و هم‌چنین بررسی چگونگی تدوام شیوه‌های تدفین از دوران پیش از آن است. این تحقیق با انجام بررسی میدانی و پیمایش در منطقه، قبور مورد نظر را شناسایی و تجزیه و تحلیل کرده و با ارائه مستندات باستان‌شناسی از قبیل: طبقه‌بندی ساختار قبور و مقایسه گونه‌شناختی نمونه‌های سفالین به معرفی، دسته‌بندی و ارائه گاهنگاری نسبی این سنت تدفین می‌پردازد. نتایج مقایسه گونه‌شناختی سفال موید تاریخ‌گذاری پارتی این سنت تدفین می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تدفین های سنگی؛ مکران؛ بلوچستان؛ دوره پارتی | ||
| مراجع | ||
|
آذرنوش،مسعود (1386). گزارش مقدماتی کاوش های لایه شناختی تپه ی هگمتانه همدان، گزارش های باستان شناسی 7 (مجموعه مقالات نهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، جلد اول، تهران: سازمان میراث فرهنگی. - سعیدی هرسینی، محمد رضا (1375). شیوه های تدفین پارت، پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته باستان شناسی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، - سید سجادی، سید منصور (1374). باستان شناسی و تاریخ بلوچستان (هشت گفتار)، تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی. - شیرازی، روح الله (1388). گزارش مقدماتی بررسی شهر ستان نیک شهر، محفوظ در آرشیو اسناد سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان.. - شیرازی، روح الله.، گزارش مقدماتی بررسی شهر ستان چابهار، محفوظ در آرشیو اسناد سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان، 1389. -رهبر، مهدی (1381). گزارش بررسی باستان شناسی دره بمپور، گروه باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان با همکاری سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ نشده محفوظ در آرشیو دانشگاه سیستان و بلوچستان. - رهبر، مهدی (1382). کاوش های باستان شناسی خورهه، تهران: مدیریت میراث فرهنگی استان مرکزی. - طلایی، ح (1385). عصر مفرغ ایران، تهران: انتشارات سمت. - مهرآفرین، رضا (1386). حفاری و گمانه زنی تپه گوری سیستان ، چاپ نشده. - محمدی فر، یعقوب (1388). باستان شناسی و هنر اشکانی، تهران: انتشارات سمت. - خسروزاده علیرضا و عالی ابوالفضل (1383). " توصیف، طبقه بندی و تحلیل گونه شناختی سفال های دوران اشکانی و ساسانی منطقه ماه نشان (زنجان)"، مجموعه مقالات همایش شمال غرب، تهران، پژوهشکده باستان شناسی. - هرنیک، ارنی (1376). سفال ایران در دوره اشکانی، ترجمه حمیده چوبک، چاپ اول، تهران: انتشارات نشر. - Alden, Jhon. R. (1978). Excavation At – I Malyan, Iran,ⅹⅵ.
- Besenval, R. (1995). The chronology af ancient Occupation in Makran, South Asian Archaeology, pp.199-206.
- Besenval, R. & , Didier, A. (2005). New data for chronology of the prehistory of Kech-Makran, South Asian Archaeology, pp. 161.
- Cleuziou S. and Tosi M. )2000(. Raas al-Jinz and the Prehistoric Coastal Cultures of the Jaalan. Journal of Oman Studies 11: 19-73
- Debevois,Neilson C. (1934). Parthian Pottery From Seleucia On The Tigris, Univirsity Of Michigan Press .
- Decardi, B. (1951). A new prehistoric ware from Baluchistan , Iraq, vol. XIII , pp. 63-74.
- (1968). Excavation at Bampur, S.E Iran: A Brief Report, Iran, vol. VII , pp. 135-155.
- . (1970). Excavation at Bampur, a Third Millennium in Persian Baluchistan 1966, Anthropological Papers of the American Museum of Natural History, New York,
- Vogt, B. (1997). Examinations of the German Archaeological Mission in Ra’s al-Khaimah, U.A.E. A Preliminary Report. Berliner Bertroge sum Vorderen Orient.
- Fairservis, W. A. (1956). Excavation in the Quetta Valley, west Pakistan, Volume 45, Part 2, Anthropological papers of the American museum of natural history, New York.
- Fairservis,JR.W. (1961). Archaeology Studies In The Sistan Basin Of South-Western Afghanistan And Eastern Iran, Vol 48, part 1, Newyork,
- Keall, Edward and Keall Margueritey, (1981). The Qaleh-I Yazdigird Pottery: A Statistical Approach Iran, vol ⅩⅨ.
- Kleiss, Wolfram, (1973). Qaleh,Zohak,In,Azerbaijan, AMI.6.
- Karlovsky, c.c. (1972). Tepe Yahya 1971: Mesopotamia and Indo Iranian borderlands, Iran X, pp. 89-101.
- Karlovsky, c.c. (1967). The carin burial in Southeastern Iran, Est and West 18, pp. 257-269
- Kennet Derek, (2002). 'Sasanian Pottery In Southern Iran and Eastern Arabia Iran, vol ⅩL.
- Stein, A. (1937). Archaeological Reconnaissances In North-Western India and South-Eastern Iran, London.
- Stronach, David, Ecavation At Tepe Nush- I Jan 1967, Iranⅶ,1969 - Yule, Paul (1995) Deutsche Archäologische Oman-Expedition, MDOG 128, 1996, 135–155+Beilage 1, ISSN 0342-118x. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,529 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 8,268 |
||