تاثیر خانواده، محیط و اراده در شکل‌گیری شخصیت انسان از منظر امام علی(ع) | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 5، دوره 2، شماره 5، خرداد 1393، صفحه 83-104 اصل مقاله (731.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه علایی رحمانی1؛ زینب سالاری* 2 | ||
| 1استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا | ||
| 2دانشجوی کارشناس‌ارشد قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهمترین مباحث مطرح شده در حوزههای معرفتی، شناخت شخصیت انسان می باشد. شخصیت، تبلور هماهنگ مجموع عناصر و فعالیتهـای درونی میباشد که مدیریت اصول بنیادین جهان درونی را در دست دارد. بههمین علت انسان در میان پدیدههای هستی در بالاترین جایگاه قرار دارد، او از خاک آفریده شده و دارای نیروی عقل و معجونی از نیروهای متضاد، اخلاط مختلف و احساسات متفاوت می باشد که شخصیت او را شکل میدهد. تحقق کمال و رسیدن به هر مرتبه از رشد شخصیت و نیز جلوگیری از هرگونه انحطاط و سقوط، در گرو شناخت عوامل رشددهنده آن می باشد. یکی از مهمترین منابعِ شخصیت شناسی، سخنان گهربار امیرالمؤمنین علی(ع) میباشد. حضرت شخصیت انسان را متشکل از دو بخش عقل و شهوت میداند که سعادت و شقاوت انسان بستگی به نوع استفاده از این دو بخش دارد. ایشان عوامل مؤثر در ایجاد شخصیت را سه عامل خانواده (که شامل وراثت و تربیت میباشد)، محیط (محیط همسالان، محیط اجتماعی و محیط جغرافیایی) و اراده معرفی مینمایند. این سه عامل هر کدام بهصورت اقتضا بر چگونگی شخصیت فرد تأثیر دارند و هیچ کدام علت تامهای برای رشد شخصیت محسوب نمیشوند. نخستین و بیشترین تأثیر را خانواده که متشکل از پدر و مادر میباشد بر شخصیت میگذارد؛ ابتدا خانواده به ساماندهى شاکله تربیتى انسان مىپردازد. عامل انتقال فرهنگ، تمدن، ادب و سنن است و اهمیت آن همیشگی است و برای دوام و بقای جامعه و تمدن و فرهنگ، راهی جز آن وجود ندارد. این تأثیرات بهصورت وراثتی (از طریق ژنها) و تربیتی (از طریق شکوفا کردن استعدادهای بالقوه فرد) اعمال میشوند. مهمترین تأثیر را هم اراده و اختیار خود فرد در تشکیل شخصیت او دارد. زیرا یکی از مهمترین مؤلفههای کرامت انسانی آزادی مشروع انسانها است. منظور از آزادی شخصی نیز همین میباشد که آدمی اراده و اختیار سرنوشت خود را داشته باشد.شناخت این عوامل و میزان تأثیرگذاری هر کدام را میتوان نوعی خودشناسی محسوب کرد. این نوع خودشناسی کمک شایانی در جلوگیری از بروز نابسامانیهای شخصیتی و اختلالات روانی میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شخصیت؛ خانواده؛ محیط؛ اراده؛ امام علی(ع) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,963 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,112 |
||