تحلیل ریسک‌ها و استراتژی‌های اقتصادی زنجیرۀ تأمین کشمش ایران با رویکرد تحلیل شکست (FMEA): مطالعۀ موردی صنعت کشمش شهر ملایر | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 5، دوره 14، شماره 53، خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2025.30475.3762 | ||
| نویسندگان | ||
| پریسا ملک مدنی1؛ نفیسه سلیمانی* 2 | ||
| 1کارشناسی‌ارشد مهندسی صنایع، گروه مهندسی صنایع، دانشکدۀ مهندسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران. | ||
| 2استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشکدۀ مهندسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران (نویسندۀ مسئول). | ||
| چکیده | ||
| وابستگی اقتصاد ایران به نفت، این کشور را در برابر نوسانات قیمت نفت آسیب‌پذیر کرده و توسعۀ صادرات غیرنفتی می‌تواند به کاهش این ریسک‌ها کمک کند. صنعت کشمش، به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های صادراتی کشور، با صادرات سالانۀ 63هزار تن، جایگاه ایران را در رتبۀ پنجم جهانی تثبیت کرده است. این صنعت می‌تواند نقشی کلیدی در افزایش اشتغال، تولید ناخالص داخلی و درآمدهای غیرنفتی داشته باشد؛ با این‌وجود، در سال‌های اخیر، سهم کشمش ایران در بازارهای جهانی کاهش یافته و شهر ملایر، که به‌عنوان شهر جهانی انگور و کشمش شناخته می‌شود، از این روند نزولی مستثنی نیست. کشاورزان و فعالان زنجیرۀ تأمین کشمش با ریسک‌های متعددی در مراحل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و توزیع مواجه هستند. این پژوهش با شناسایی و طبقه‌بندی ریسک‌ها در پنج حوزۀ اصلی (قبل از تولید انگور، حین تولید، فرآوری و بسته‌بندی، بازاریابی و فروش در بازارهای داخلی و بازارهای خارجی) و انجام مصاحبه با خبرگان، مهم‌ترین عوامل بحرانی را شناسایی کرده است؛ سپس با استفاده از روش تحلیل شکست (FMEA)، شاخص‌های احتمال وقوع، شدت اثر، و توانایی مواجهه با ریسک‌ها ارزیابی و از طریق تعیین معیار ارزیابی ریسک (RPN) رتبه‌بندی شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد ریسک‌هایی مانند ضعف زیرساخت‌ها، مدیریت ناکارآمد قراردادها و نوسانات بازار، تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر عملکرد زنجیرۀ تأمین دارند. برای بهبود شرایط، پیشنهادهایی هم‌چون توسعۀ زیرساخت‌ها، استانداردسازی فرآیندها، شفاف‌سازی قوانین و آموزش بهره‌برداران ارائه شده است. این اقدامات می‌تواند بهره‌وری، رقابت‌پذیری در بازارهای بین‌المللی و ارزش افزوده اقتصادی این صنعت را افزایش داده و به ثبات اقتصادی و توسعۀ پایدار کمک کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صنعت کشمش؛ ریسک زنجیرۀ تأمین؛ صادرات غیر نفتی؛ FMEA | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 99 |
||