اقتصاد زیرزمینی و علت های آن: مطالعه موردی ایران | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 5، دوره 2، شماره 8، اسفند 1392، صفحه 53-72 اصل مقاله (546.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| وحید تقی نژاد عمران* 1؛ معصومه نیک پور2 | ||
| 1استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| اقتصاد زیرزمینی[1] پدیدهای است که همهی کشورهای جهان با آن مواجهاند؛ تحقیقات نشان میدهد که اندازه بخش زیرزمینی در بیشتر کشورها نسبتاً قابلتوجه بوده و فعالیتهای این بخش علت بسیاری از نابسامانیهای اقتصـادی است. برآورد اقتصاد زیرزمینی از جنـبه شناسایی شکـاف مالیاتی، اثربخشی سیاستهای پولی و مالی، رشد اقتصادی و توزیع درآمد اهمیت فراوانی دارد. در پژوهش حاضر نخست مفهوم اقتصاد زیرزمینی و عوامل اثرگذار بر آن بیان گردید. سپس پیامدهای نامساعد اقتصاد زیرزمینی بر اقتصاد و مطالعات تجربی در حوزهی اقتصاد زیرزمینی جمعبندی شد. این مطالعه در قسمت تجربی در گام نخست اندازه اقتصاد زیرزمینی ایران را طی دورهی 1350 تا 1389، به کمک روش پولی در سه سناریو، برآورد کرد. سپس در گام دوم، اثرگذاری متغیرهایی مانند بار مالیاتی، تورم، نابرابری درآمد، اندازه دولت و شکاف نرخ ارز را در قالب یک مدل اقتصادسنجی بررسی کرد. نتایج تجربی میانگین اندازه اقتصاد زیرزمینی را در سه سناریو بهترتیب 26/13، 05/15 و 71/ 15 درصد از تولید ناخالص داخلی برآورد کرد. همچنین برآورد مدل نشان داد که متغیرهایی چون بار مالیاتی، تورم، نابرابری درآمد، اندازه دولت همگی بر اندازه اقتصاد زیرزمینی ایران اثر مثبت و معنیداری دارند؛ در میان این عوامل، بار مالیاتی بیشترین اثر را بر اقتصاد زیرزمینی داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقتصاد زیرزمینی؛ بار مالیاتی؛ تورم؛ نابرابری درآمد؛ روش پولی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,699 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,910 |
||