برآورد مؤلفه‌های اثرگذار بر ترجیحات شهروندان تهران در انتخاب «مرکز شهر بدون خودرو» با استفاده از مدل لاجیت تصادفی | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 5، دوره 12، شماره 45، فروردین 1402، صفحه 107-140 اصل مقاله (1.64 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2022.26397.3469 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اژدری1؛ علی طیب نیا2؛ محسن مهرآرا* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تهران با مساحتی حدود ۷۸۰ کیلومتر مربع، بزرگ‌ترین شهر ایران با جمعیت حدود ۸ میلیون نفر است که بالغ‌بر ۱۵ میلیون سفر سواره در آن انجام می‌شود. سهم ترافیک در بروز پیامدهای آلودگی هوای شهر تهران بیش از ۵۵% برآورد می‌شود و ترافیک عامل اصلی آلودگی هوا است. یکی از راه‌حل‌های ممکن برای مشکلات ناشی از استفادۀ خودروی سواری شخصی به‌خصوص ترافیک و آلودگی هوای تهران در بخش مرکزی شهر و اجتناب از هزینۀ اقتصادی سنگین و کاهش میزان مرگ و میر سالانه، سیاست ایجاد «مرکز شهر بدون خودرو» است. به‌همین دلیل این مطالعه با هدف شناسایی و ارزش‌گذاری مؤلفه‌های اثرگذار بر ترجیحات شهروندان تهران درخصوص مرکز شهر بدون خودروی سواری شخصی با روش مدل لاجیت با پارامتر تصادفی انجام شده است. یافته‌های این مطالعه حاکی از این است که مؤلفۀ «ایجاد فضای سبز و تفریحی اضافی 30% بیشتر از وضعیت فعلی» و مؤلفه‌های «متوسط مسافت پیاده‌روی 3 و 9 دقیقه‌ای تا نزدیک‌ترین ایستگاه حمل و نقل عمومی» (به‌عبارتی کاهش متوسط مسافت پیاده‌روی تا نزدیک‌ترین ایستگاه حمل و نقل عمومی از 6 دقیقۀ فعلی به 3 دقیقه) در بخش مرکزی شهر، مهم‌ترین دغدغۀ شهروندان تهران در انتخاب مرکز شهر بدون خودرو است و مؤلفه‌های این دو ویژگی از اهمیت نسبی بیشتری در مقایسه با بقیۀ ویژگی‌های اثرگذار بر ترجیحات مردم تهران برخوردارند. در این مطالعه، بیشترین میزان «تمایل به پرداخت» شهروندان تهران برای مؤلفۀ «ایجاد فضای سبز و تفریحی اضافی 30% بیشتر از وضعیت فعلی» به مبلغ 160،000 ریال و مؤلفه‌های «متوسط مسافت پیاده‌روی 3 و 9 دقیقه تا تا نزدیک‌ترین ایستگاه حمل و نقل عمومی» به‌ترتیب به مبلغ حدود 120،000 ریال تا 150،000 ریال به ازای هر جابه‌جایی در بخش مرکز شهر است. مهم‌ترین توصیه‌های سیاستی این مطالعه، آن است که تقویت و توسعۀ زیرساخت‌های فضای سبز و مناطق تفریحی اضافی و کاهش متوسط مسافت پیاده‌روی تا نزدیک‌ترین ایستگاه حمل و نقل عمومی از 6 دقیقۀ فعلی به 3 دقیقه در بخش مرکزی شهر، علاوه‌بر افزایش احتمال انتخاب مرکز شهر بدون خودرو و همراهی با این سیاست، بهترین راهکار تأمین مالی از طریق افزایش کرایۀ خدمات حمل و نقل عمومی در سطح شهر تهران است؛ همچنین آگاهی سیاست‌گذار حوزۀ ترافیک شهر تهران به بی‌تفاوتی شهروندان تهران نسبت به پارکینگ رایگان و بدون محافظ و پارکینگ دارای هزینه و با محافظ و رجحان اندک یک شبکۀ اختصاصی و جداگانه برای دوچرخه‌سواری نسبت به مسیرهای دوچرخه‌سواری در کنار هر خیابان، از ابعاد تخصیص بهینۀ منابع اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترجیحات؛ تهران؛ مرکز شهر؛ خودرو؛ مدل لاجیت با پارامتر تصادفی | ||
| مراجع | ||
|
- توکلی، علی؛ و حق‌شناس، حسین، (1401). «بررسی تأثیر قابلیت اطمینان زمان سفر در مدل انتخاب گونه حمل و نقل بار ریلی و جاده‌‌ای». مهندسی حمل و نقل، 13 (3): 1655- 1681.
- جلیلی، کامجو؛ و همکاران، (1393). «کاربرد الگوی لاجیت آشیانه ای در ارزش‌گذاری خدمات گردشگری: سایت گردشگری-تفریحی گنج‌نامه همدان». محیط زیست طبیعی، منابع طبیعی ایران، 67 (3): 265-253.
- سبحانیان، سیدمحمدهادی؛ و همکاران، (1395). «بررسی مؤلفه‌های اثرگذار بر تصمیم پزشکان عمومی جهت ورود به طرح پزشک خانواده؛ مطالعه موردی: شهر تهران». تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 26: 40-7.
- عبادی، جعفر؛ و همکاران، (1393). «بررسی ترجیحات و مؤلفه‌های اثرگذار بر تصمیم پزشکان عمومی شاغل در مراکز دولتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، جهت ورود به طرح پزشک خانواده». مدیریت سلامت، 56 (17): 107-95.
- فلاح‌تفتی، مهدی؛ شهابی، سلمان؛ و تقی‌زاده، یاسر، (1397). «مدلسازی رفتار انتخاب وسیله کاربران وسایل نقلیه شخصی در قبال اعمال سیاست‌های مدیریت تقاضای سفر (مطالعه موردی: شهر یزد)». مهندسی حمل و نقل، 9 (4): 571.
- گوگردچیان، مرضیه؛ و همکاران، (1395). «مدل‌های انتخاب گسسته: کاربردی از انتخاب وسیله نقلیه در شهر اصفهان». سیاست‌گذاری اقتصادی، 8 (15): 23-1.
- ممدوحی، امیررضا؛ میرمحمدی، سید اصغر، (1396). «کاربرد مدل لوجیت ترکیبی در انتخاب وسیله: مطالعه موردی سفرهای شغلی شهر مشهد». مهندسی عمران امیرکبیر، 49 (3): 581- 592.
- Adamowicz, W.; Louviere, J. & Williams, M., (1994). “Combining Revealed and Stated Preference Methods for Valuing Environmental Amenities”. Journal of Environmental Economics and Management, 26 (3): 271-292.
- Alpizar, F.; Carlsson, F. & Martinsson, P., (2001). Using Choice Experiments for Non-Market Valuation. Working Papers in Economics no. 52.
- Brownstone, D.; Bunch, D. & Train, K., (2000). “Joint mixed logit models of stated and revealed preferences for alternative-fuel vehicles”. Transportation research part B34: 315-338.
- Borges, D. S. B. F. & Goldner, L. G., (2015). “Implementation of car-free neigbourhoods in medium-sized cities in Brazil, a case study in Florianopolis, santa Catarina”. International journal of urban sustainable development.
- Borgers, A., et al., (2008). “Preferences for car-restrianed residential areas”. Journal of urban design, 13 (2): 257-267.
- Cameron, A. C. & Trivedi, P. K., (2005). Micro econometrics: Methods and Applications. New York: Cambridge University Press.
- Campbell, D.; Hutchinson, W. G. & Scarpa, R., (2008). “Incorporating Discontinuous Preferences into the Analysis of Discrete Choice Experiments”. Environ Resource Econ, 41: 401–417.
- Carlson, F. & Martinsson, P., (2003). Design techniques for stated preference methods in health economics. Health economics.
- Champ, P. A., (2017). Chapter 3: Collecting Nonmarket Valuation Data. A primer on Nonmarket Valuation, Second Edition.
- De Bekker-Grob, et al., (2015). “Sample size requirements for discrete-choice experiments in health care: a practical guide”. Patient, 8: 373-384.
- Ebadi, J. et al., (2014). “Study of preferences and components affecting the decision of general practitioners working in government centers of Tehran University of Medical Sciences, to enter the family physician plan”. Health Management, 56 (17): 95-107. (In persian)
- Falah Tafti, M. et al., (2017).” Modeling the vehicle choice behavior of private vehicle users in relation to actions travel demand management policies (case study: Yazd city)”. Transportation Engineering Quarterly, 9 (4: 37): 571. (In Persian)
- Ericsson, L.; Friman, M. & Garling, T., (2008). “Stated reasons for reducing work-commute by car”. Transportation research part, 11: 427-433.
- Greene, W. H., (2018). Econometric Analysis. 8th ed. New York: Pearson
- Gundlach, A. et al., (2018). “Investigating people’s preferences for car-free city centers: A discrete choice experiment”. Transportation research part D63: 667-688.
- Gogerdchian, M. et al., (2016). “Discrete choice Models: An Application of Vehicle choice in Isfahan”. Scientific-Research Journal of Economic Policy, 15: 1- 23. (In Persian)
- Hanley, N.; Mourato, S. & Wright, R., (2001). “Choice modelling approaches: a superior alternative for environmental valuation?”. Journal of economic surveys.
- Heger. M. & Sarraf, M., (2018). Air pollution in Tehran: Health costs, sources and policies. The world bank, Environment and natural resources global practice discussion paper 06.
- Hausman, J. A. & Mc Fadden, D., (1984). “Specification tests for the multinomial logit model”. Econometrica, 52 (5): 1219-1240.
- Jalili Kamjoo, et al., (2014). “Application of the nest logit model in the evaluation of tourism services: Ganjnameh Hamedan tourism-recreation site”. Natural Environment, Natural Resources of Iran, 67 (3): 253- 265. (In Persian)
- Kjaer, T., (2005). “A review of the discrete choice experiment”. Health Economics Papers, 1-143.
- Lancaster, K. J., (1996). “A new approach to consumer theory”. Journal of political economy, 74(2): 132-157.
- Louviere, J. J.; Hensher, D. A. & Swait, J. D., (2000). “Stated choice methods, analysis and applications”. Business & Economics, Cambride university press: 1-402.
- Macioszek, E. & Agatha, K., (2021). “The analysis of the factors determining the choice of Park and Ride facility using a Multinomial Logit Model”. Energies, 14: 203.
- Mamdoohi, A. R. & Mirmohammadi, S. A., (2017). “Mixed logit model application in mode choice: case of Mashhad worktrips”. Amirkabir J. Civil Eng., 49(3): 581-592. (In persian)
- Manski, C. F., (1977). “The structure of random utility models”. Theory and decision, 8 (3): 229-254.
- Melia, S., (2014). “Carfree and Low-Car Development”. In: Parking Issues and Policies. Transport and Sustainability, 5: 11-32.
- Mogas, J.; Riera, P. & Bennett, J., (2006). “A comparison of contingent valuation and choice modelling with second-order interactions”. Journal of Forest Economics12(1: 14): 5-30.
- Paulley, N., et al., (2005). “The demand for public transport: the effects of fares, quality of service, income and car ownership”. Transport policy, 13: 295-306.
- Qin, H. et al., (2013). “Analysis on bus choice behavior of car owners based on intent-ji’nan as an example”. Behavioral sciences, 96: 2373-2382.
- Revelt, D. & Train, K., (1997). “Mixed logit with repeated choice: household’s choice of appliance efficiency level”. The Review of economics and statistics, 80 (4): 647-657.
- Rose, J. M. & Bliemer, C. J., (2013). “Sample size requirements for stated choice experiments”. Transportation, 40 (5): 1-1041.
- Ruiz, T. & Bernabe, J. C., (2014). “Measuring factors influencing valuation of nonmotorized improvement measures”. Transportation research part A67: 195-211.
- Ryan, M. & Hughes, J., (1997). “Using conjoint analysis to assess women’s preferences for miscarriage management”. Health Econ, 6: 261–273.
- Segerson, K., (2017). Chapter 1: Valuing Environmental Goods and Services: An Economic Perspective, A primer on Nonmarket Valuation. Second Edition.
- Small, K. & Hsiao, C., (1985). Multinomial Logit Specification Tests. International Economic Review.
- Soekhai, V. & De Bekker-Grob, E. W., (2018). “Discrete choice experiments in health economics: past, present and future”. Pharmaco Economics, 37 (2).
- Sobhanian, S. M. H.; Mehrara, M. & Ebadi, J., (2016). “Investigating the components affecting the decision of general practitioners to enter the family physician plan; Case study: Tehran”. Economic Modeling Research, 26: 7- 40. (in: Persian)
- Tavakoli, A. & Hoghsonesh, H., (2022). “Investigating the effect of travel time reliability in the model of choice the mode of transportation by rail and road”. Transportation Engineering Quarterly, 13 (3): 1655-1681.
- Train, K., (2009). Discrete choice methods with simulation. Cambridge: Cambridge University Press. 41.
- Wylie, J. A., (2019). Reducing business opposition to car-free city centers: the case of Oslo. The international institute for industrial environmental economics. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 304 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |
||