واکاوی اثرگذاری محدودیت‌های صادراتی بر ساختار صادرات غیرنفتی ایران با تأکید بر بخش معدنی | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 7، دوره 9، شماره 34، مرداد 1399، صفحه 163-189 اصل مقاله (992.7 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2020.21558.3053 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالحمید عادلی1؛ هادی غفاری* 2؛ بیتا شایگانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه پیام نور | ||
| 2دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| این مطالعه با تخمین توابع عرضه و تقاضا به بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی ایران خصوصاً در بخش صادرات محصولات معدنی با تأکید بر اثر محدودیت‌های صادراتی پرداخته است. نتایج نشان می‌دهند علیرغم جهش نرخ ارز در سال 1391، اعمال تحریم‌های بینالمللی باعث کاهش صادرات غیرنفتی در این سال شده است. ساختار صادرات غیرنفتی از حیث شدت به‌کارگیری عوامل تولید تغییرات مشهودی را با وجود تحریم‌ها تجربه نکرده است، درحالی‌که از منظر سطح تکنولوژی صادرات محصولات با تکنولوژی بالاتر بیشتر تحت تأثیر تحریم‌ها بودهاند. به کمک روش حداقل مربعات دومرحلهای توابع عرضه و تقاضای صادرات غیرنفتی در دوره زمانی ۱۳۶۶ تا ۱۳۹۶ برآورد شدهاند. ضرایب تخمینی نشان می‌دهد قیمت‌های خارج و درآمد سایر کشورها از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تقاضای صادرات ایران بوده و در بخش صادرات محصولات معدنی کشش‌های قیمتی و درآمدی نسبت به کل صادرات غیرنفتی بالاتر است. ضرایب متغیر مجازی، به‌عنوان تعیین‌کننده اثر تحریم‌ها، برای کل صادرات غیرنفتی ایران منفی و معنیدار است و برای صادرات محصولات معدنی مثبت است. براساس دستاوردهای این مطالعه، بیش از دو سوم صادرات غیرنفتی ایران را محصولات خام و منبع محور تشکیل می‌دهد. صادرات غیرنفتی ایران بیشتر تقاضامحور است و عواملی مانند قیمت‌های جهانی، درآمد سایر کشورها و تحریم‌ها بیشتر بر آن مؤثر است تا عوامل طرف عرضه مانند سرمایهگذاری یا بهرهوری. نتایج مدل و تحلیل ساختار کم اثر بودن تحریم‌ها بر صادرات محصولات معدنی را نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محدودیت‌های صادراتی؛ ساختار صادرات غیرنفتی؛ عرضه و تقاضای صادرات؛ صادرات محصولات معدنی؛ سیستم معادلات همزمان (2SLS) | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. سازمان توسعه تجارت ایران. گمرک جمهوری اسلامی ایران. هوشمند، محمود؛ دانش‌نیا، محمد؛ عبداللهی، زهرا و اسکندری‌پور، زهره (1389). «عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی ایران». مجله دانش و توسعه، سال 17، شماره 34، 145-126. Bigdeli, M. Z., Gholami, E., & Boldaji, F. T. (2013). “The Effect of Sanctio on Iran’s Trade: An Application of the Gravity Model”. Pajhooheshname Eghtesadi, 13(48), 109-119.
Dizaji, S. F. (2014). “The effects of Oil Shock on Government Expenditures and Government Revenues Nexus (with an Application to Iran's Sanctions)”. Economic Modelling, 40, 299-313.
Dollery, B. E. (1993). “A Conceptual Note on Financial and Trade Sanctions against South Africa”. Economic Analysis and Policy, 23(2), 179-188.
Fliess, B., Idsardi, E. and Rossouw, R. (2017). “Export controls and competitiveness in African mining and minerals processing industries”, OECD Trade Policy Papers, No. 204, OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/1fddd828-en
Goldstein, M. and Khan, (1978). “The supply and demand for exports: a simultaneous approach”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 60(2), 275-286.
Goldstein, M. and Khan, (1985). Income and price effects in foreign trade, Chapter 20 in Handbook of International Economics, Vol. 2 edited by Ronald Jones and Peter Kenen, New York; Amsterdam: Elsvier.
Hufbauer, G. C., Schott, J. J., Elliott, K. A., Oegg, B. (2007). Economic sanctions reconsidered (3rd ed.). Washington, DC: Peterson Institute for International Economics.
Haidar, J. I. (2017). “Sanctions and Export Deflection: Evidence from Iran”. Economic Policy (CEPR), 32 (90), 319-355.
Kim, J. (2010). “Recent Trends in Export Restrictions”, OECD Trade Policy Papers, N°101, OECD Publishing, Paris, http://dx.doi.org/10.1787/5kmbjx63sl27-en. Lall, S. (2000). “The Technological Structure and Performance of Developing Country Manufactured Exports, 1985-98”, Oxford Development Studies, 28(3), 337-369.
Koshal, R. K., Shukla, V. S., and Koirala, G. P. (1992). “Demand and supply of Indian exports: a simultaneous equation approach”, Journal of Asian Economics, 3(1), 73-83.
Nogués, Julio J. (2008). The Domestic Impact of Export Restrictions: the Case of Argentina, International Food & Agricultural Trade Policy Council (IPC) Position paper- Agricultural and Rural Development Policy Series,
Ruta, M. and Venables, A. J. (2012). International trade in natural resources: practice and policy, CEPR Discussion Paper 8903; forthcoming in Annual Review of Resource Economics.
Sharma, K. (2003). “Factors determining India‟s export performance”, Journal of Asian Economics, 14, 435-446.
Shirazi, H., Azarbaiejani, K., Sameti, M. (2016). “The Effect of Economic Sanctions on Iran's Export”. Iranian Economic Review, 20(1), 111-124. doi: 10.22059/ier.2016.58273. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 554 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 835 |
||
