استفاده از روش شباهت به گزینه ایده‌آل فازی در اولویت‌دهی بازسازی معادن با توجه به عوامل طبیعی و فرهنگی (مطالعه موردی: معدن بنتونیت شمالشرق سربیشه، جنوب شرق بیرجند) | ||
| یافته‌های نوین زمینشناسی کاربردی | ||
| مقاله 11، دوره 14، شماره 28، دی 1399، صفحه 150-160 اصل مقاله (546.57 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2020.19303.1376 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی حسین آبادی* ؛ سید علی سعدآبادی | ||
| گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد طبس، ایران | ||
| چکیده | ||
| کاهش مخاطرات برجای مانده از عملیات معدنکاری، احیای زمین‌های تحت تأثیر و منابع آبی مصرف شده، کاهش آثار، اطمینان از حفظ منابع محیطزیست، ایجاد ثبات و پایداری در محیط اجتماعی اقتصادی منطقه بعد از پایان فعالیت‌های معدنی و ایجاد کاربری‌های جدید از جمله اهداف بازسازی معادن است. معدن مورد مطالعه در فاصله 50 کیلومتری جنوبشرق بیرجند و در 15 کیلومتری شمالشرق سربیشه واقع است. گزینههای مختلفی برای بازسازی نواحی معدنکاری شده پیشنهاد گردیده است که از آن‌جمله می‌توان به جـنگل‌کاری و حیاتوحش، جاذبه‌های توریستی، کشاورزی، واحدهای مسکونی، مؤسسات آموزشی، تجاری و صنعتی اشاره کرد. معیارهایی همچون توپوگرافی، شیب، ارتفاع، فاضلاب (زه‌کشی)، نزولات، پوشان سنگ، خواص کشاورزی و خواص مهندسی به عنوان معیارهای طبیعی و معیارهایی از جمله موقعیت، دسترسی، اندازه و شکل سایت، شرایط اطراف معدن، مالکیت، نوع و شدت استفاده، خصوصیات مردم بومی، محدودیت‌های مقرراتی و برخورد شرکت با مورد استفاده به عنوان معیارهای فرهنگی جهت ارزیابی روش‌های بازسازی معادن در نظر گرفته میشوند. در این پژوهش، انتخاب بهترین روش بازسازی معادن با در نظر گرفتن تمام معیارهای مؤثر و اظهار نظرهای کارشناسان معدنی در خصوص وزن معیارها و عملکرد هر گزینه نسبت به هر معیار و همچنین با هدف احیای محیطزیست صورت گرفته است. مطابق نتایج پیادهسازی روش TOPSIS فازی بر مبنای معیارهای طبیعی و فرهنگی، ابتدا کشاورزی و سپس جاذبه‌های توریستی به عنوان گزینههای مطلوب برای بازسازی این معدن معرفی میشوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازسازی معادن؛ اولویت‌بندی؛ معیارهای طبیعی؛ معیارهای فرهنگی؛ شباهت به گزینه ایده‌آل فازی | ||
| مراجع | ||
|
عباس‌زاده شهری، ع.، گودرزی، م.، شیخ‌انصاری، م (1385) بررسی امکان استفاده از کشاورزی در بازسازی معادن به عنوان عامل پالاینده محیطزیست. بیست و پنجمین گردهمایی علومزمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. اسماعیلی، ر.، سالاری، ا (1392) بازسازی معادن جهت کاهش آلودگی زیستمحیطی و استفاده در راستای امور گردشگری. نهمین کنفرانس دانشجویی مهندسی معدن ایران، 6-8 آبان، دانشگاه بیرجند. حاج کاظمی‌ها، ن.، شریعت، م.، منوری، م.، عطایی، م (1393) اولویت‌دهی معیارهای بازسازی درخاتمه فعالیت معادن (مطالعه موردی معادن سنگآهن). فصلنامه محیطشناسی، دوره 40، ص 1023-1033. حسینآبادی، م.، بنی‌اسدی، م (1396) مطالعه ترکیب شیمیایی و خصوصیات بنتونیت شمالشرقی سربیشه با هدف بررسی کاربرد صنعتی آن. نهمین همایش ملی انجمن زمینشناسی اقتصادی ایران، دانشگاه بیرجند. نظری، م.، سلامتی، م (1999) نقشه زمینشناسی 1:100000 سربیشه. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. نخعی، م.، محمدی، س.، رسا، ا. و سمیعی، س (1398) بررسی کانیشناسی، زمینشیمی و رفتار عناصر در فرآیند تشکیل بنتونیتهای منطقه سربیشه (خراسان جنوبی، شرق ایران). مجله بلورشناسی و کانیشناسی، شماره اول، دوره 27، ص 207-220. اصانلو، م (1380) بازسازی در معادن، مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ اول، 228 ص. عطایی، م (1389) تصمیم‌گیری چند معیاره، انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، چاپ اول، 333 ص. حسینآبادی، م.، آریافر، ا (1392) انتخاب گزینه مناسب برای بازسازی معادن با توجه به عوامل طبیعی با استفاده از روش شباهت به گزینه ایده‌آل. سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بین‌المللی تخصصی علومزمین، 27-30 بهمن، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. حسینآبادی، م.، سعدآبادی، س. ع (1397) کاربرد روش TOPSIS فازی در انتخاب گزینه مناسب برای بازسازی معادن با توجه به عوامل طبیعی. دهمین همایش ملی انجمن زمینشناسی اقتصادی ایران، دانشگاه اصفهان، ص 398-391. Mchanina (2001) Environmental planning considerations for the decommissioning, closure and reclamation of a mine site. International Journal of Surface Mining, Reclamation and Environment, 15: 163-176.
Cao, X (2007) Regulating mine land reclamation in developing countries: The case of China. Land Use Policy, 24: 472–483.
Wang, S., Liu, C., Zhang, H (2011) Suitability evaluation for land reclamation in mining area: A case study of Gaoqiao bauxite mine. Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 21: 506–515.
Safari, M., Kakaei, R., Ataei, M (2012) Using fuzzy TOPSIS method for mineral processing plant site selection. Arabian Journal of Geosciences, 5: 1011-1019.
Zadeh, L. A (1965) Fuzzy sets. Information and Control, 8: 338–353.
Sadabadi, S. A., Hadi-Vencheh A., Jamshidi A., Jalali, M (2020) A new index for TOPSIS based on relative distance to best and worst points. International Journal Information Technology & Decision Making, 19 (3): 695-719.
Chen, C. T (2000) Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment. Fuzzy Sets and Systems, 114: 1–9. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 497 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212 |
||