بررسی رابطه پویای ساختار مالیاتی و رشد اقتصادی در ایران با تأکید بر نااطمینانی | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 7، دوره 8، شماره 32، بهمن 1398، صفحه 161-193 اصل مقاله (790.15 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2019.19093.2878 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید صامتی* 1؛ وحید محمدی2؛ هاجر مظفری شمسی3؛ فریدون اسعدی4 | ||
| 1دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان | ||
| 2کارشناسی ارشد اقتصاد نفت و گاز، دانشگاه صنعت نفت | ||
| 3کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد واحد اسلامی، اصفهان، ایران | ||
| 4کارشناسی ارشد علوم اقتصادی | ||
| چکیده | ||
| یکی از ارکان مهم توسعه اقتصادی کشورها، ساختار نظام مالیاتی و منابع مختلف درآمدهای مالیاتی است. اخذ مالیات و گسترش پایههای مالیاتی یکی از ابزارهای مورداستفاده توسط دولتها برای ایفای نقش راهبری سیاستهای اقتصادی است. در این خصوص، وجود ثبات و کسب اطمینان از پایداری ساختار و درآمدهای مالیاتی مسئله مهمی است که باید موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد. ازاین‌رو، یکی از موضوعات مهم در خصوص ساختار نظام مالیاتی، بررسی تأثیر نااطمینانی درآمدهای مالیاتی بر رشد اقتصادی یا تولید ناخالص داخلی است. در ایران نیز با توجه به نوسان (نااطمینانی) درآمدهای مالیاتی، بررسی ارتباط بین انواع درآمدهای مالیاتی با تولید ناخالص داخلی از اهمیت بالایی در حوزه سیاستگذاریهای مالی دولت برخوردار است؛ بنابراین، در مطالعه حاضر به بررسی میزان و نحوه تأثیر نااطمینانی ساختار (درآمدهای) مالیاتی ایران بر تولید ناخالص داخلی طی سالهای 1357 تا 1396 و با بهرهگیری از الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خودتوضیحی تعمیمیافته (GARCH) و رویکرد خود توضیحی با وقفههای توزیعی (ARDL) پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که نااطمینانی مالیاتی در ایران میتواند هم تأثیر مثبت و هم تأثیر منفی بر رشد اقتصادی بگذارد؛ به‌گونه‌ای که متغیرهای نااطمینانی مالیات کالاها و خدمات، نااطمینانی مالیات واردات و نااطمینانی مالیات ثروت (دارایی) تأثیر منفی و متغیرهای نااطمینانی مالیات اشخاص حقوقی و مالیات درآمد تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران داشتهاند. همچنین، متغیر پرداختهای بودجه تأثیری مثبت اما بیمعنایی بر رشد اقتصادی ایران داشته است. در نهایت، تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبت، معنادار و قابل‌توجهی از وقفه اول خود پذیرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار مالیاتی؛ نااطمینانی مالیاتی؛ مالیات مستقیم؛ مالیات غیرمستقیم؛ رشد اقتصادی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابریشمی، حمید، رحمانی، تیمور، نصیرالاسلامی، ابراهیم. (1391). «تنوعبخشی در درآمدهای مالیاتی دولت در ایران با هدف ثبات درآمدی با استفاده از رویکرد تئوری پرتفوی»، فصلنامه مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، 1 (3)، 26-1. ابونوری، عباسعلی و زیوری مسعود، سمیه. (1393). «تأثیر درآمدهای مالیاتی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد (ایران و کشورهای منتخب OECD)»، فصلنامه پژوهشنامه مالیات، 22(24)، 85-63. برقی اسکویی، محمدمهدی؛ عاشوری، ناهید و عاشوری، اکبر. (1395). «تأثیر جهانی‌شدن بر شاخص مالیات به هزینه‌های جاری دولت»، پژوهشنامه مالیات، ۲4(30)، 11-40. رضایی دوانی، مجید و خادمی جامخانه، علی‌اکبر. (1390). «اصلاح ساختار و بسط پایههای مالیاتی در تطبیق با الگوی مالیات‌های اسلامی با تأکید بر مالیات عایدی سرمایه»، پژوهشنامه مالیات، ۱9(11)، 121-140. رجبی، مصطفی و زنده دل شندی، ستاره. (1396). «تأثیر بیثباتی درآمد مالیاتی دولت از شرکتها، بر رشد اقتصادی ایران، 1372-1393»، فصلنامه پژوهشهای اقتصاد توسعه و برنامهریزی، 5(2)، 42-25. سالم، علی‌اصغر و نادمی، یونس. (1396). «مالیات‌ها و توزیع درآمد در ایران: رویکرد رگرسیون آستانه‌ای»، پژوهشنامه مالیات، 25(34)، 15-30. سپهردوست، حمید؛ رجبی، فهیمه و باروتی، مهسا. (1394). «بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر عملکرد درآمدی نظام مالیاتی»، فصلنامه علمی پژوهشی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 2(2)، 126-103. شفیعی، افسانه؛ برومند، شهزاد و تشکینی، احمد. (1385). «آزمون تأثیرگذاری سیاست مالی بر رشد اقتصادی»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 6(23)، 112-81. صامتی، مرتضی؛ طیبی، سید کمیل و حیدری، سمیه. (1387). «اثر رشد درآمدهای مالیاتی دولت بر تورم و رشد حقیقی اقتصاد ایران در دوره زمانی (۱۳۸۶-۱۳۳٨)»، پژوهشنامه مالیات، ۱6(2)، 176-193. صمدی، علی حسین و میرهاشمی، سید محمد. (1396). «بررسی اثر سیاستهای مالیاتی بر فعالیت‌های کارآفرینانه (مطالعه موردی کشورهای منبع محور، کارایی محور و نوآور محور)»، پژوهشنامه مالیات، 25(33)، 11-31. صادقی، سیدکمال؛ بهشتی، محمدباقر؛ رنج‌پور، رضا و ابراهیمی سعید. (1397). «تحلیل تجربی تأثیر مالیات‌های مستقیم بر توزیع درآمد در ایران: کاربرد مدل خودرگرسیون برداری عامل افزوده»، پژوهشنامه مالیات، ۲6(37)، 41-72. صفدری، مهدی و پورشهابی، فرشید. (1388). «اثر نااطمینانی تورم بر رشد اقتصادی ایران (کاربرد مدلهای EGARCH و VECM (1350-60))»، فصلنامه دانش و توسعه، 7 (29)، 87-65. غفاری، هادی؛ نوری، معصومه و یونسی، علی. (1395). «سنجش کارایی نظام مالیاتی و اثر آن بر رشد اقتصادی کشور»، پژوهشنامه اقتصاد کلان، 11(21)، 177-155. فرامرزی، ایوب؛ دشتبان فاروجی، مجید؛ حکیمیپور، نادر؛ علیپور، صادق و جباری، امیر. (1394). «بررسی رابطه مالیات و رشد اقتصادی، مطالعه موردی ایران و کشورهای عضو اوپک و سازمان همکاریهای اقتصادی (OPEC) و (OECD)»، فصلنامه اقتصاد مالی، 9(32)، 122-103. گجراتی دامودار. (1385). مبانی اقتصادسنجی، ترجمه ح ابریشمی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. مهرآرا، محسن، اصفهانی، پوریا. (1394). «بررسی رابطه‌ی بین توزیع درآمد و ساختار مالیاتی کشورهای منتخب»، پژوهشنامه مالیات، ۲3(28)، 209-228. مهرآرا، محسن؛ سید قاسمی، میرسجاد و بهزادی صوفیانی، محسن. (1395). «اثرهای نااطمینانیهای تورم و مخارج دولت و تعامل آن‌ها بر رشد بخشهای اقتصادی ایران»، فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه، 10(34)، 58-33. نصیرالاسلامی، ابراهیم، رحمانی، تیمور، ابریشمی، حمید. (1394). «عوامل اقتصادی موثر بر بیثباتی درآمدهای مالیاتی دولت»، فصلنامه مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، 4(16)، 42-25. وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت اقتصادی)، اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان ایلام. (1397). بررسی تأثیر نوسان درآمدهای مالیاتی بر رشد اقتصادی کشور. Abdullah, S., & Morley, B. (2014). “Environmental taxes and economic growth: Evidence from panel causality tests”. Energy Economics, 42, 27-33. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2013.11.013.
Adkisson, R. V., & Mohammed, M. (2014). “Tax structure and state economic growth during the Great Recession”. The Social Science Journal, 51(1), 79-89. https://doi.org/10.1016/j.soscij.2013.10.009.
Afonso, A., & Jalles, J. T. (2012). “Fiscal volatility, financial crises and growth”. Applied Economics Letters, 19(18), 1821-1826. https://doi.org/10.1080/13504851.2012.667531.
Ahsan, S. M. (1989). “Choice of tax base under uncertainty: Consumption or income?”, Journal of Public Economics, 40(1), 99-134. https://doi.org/10.1016/0047-2727(89)90020-0.
Atems, B. (2015). “Another look at tax policy and state economic growth: The long-run and short-run of it”. Economics Letters, 127, 64-67. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2014.12.035.
Basu, P. (1995). “Tax rate uncertainty and the sensitivity of consumption to income in an overlapping generations model”. Journal of Economic Dynamics and Control, 19(1-2), 421-439. https://doi.org/10.1016/0165-1889(93)00788-6.
Bernasconi, M., Levaggi, R., & Menoncin, F. (2015). “Tax evasion and uncertainty in a dynamic context”. Economics Letters, 126, 171-175. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2014.12.013.
Brown, D. C., Cederburg, S., & O’Doherty, M. S. (2017). “Tax uncertainty and retirement savings diversification”. Journal of Financial Economics, 126(3), 689-712. https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2017.10.001.
https://www.cbi.ir
Freire-Serén, M. J., & i Martí, J. P. (2013). “Tax avoidance, human capital accumulation and economic growth”. Economic Modelling, 30, 22-29. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2012.08.021.
Johansson, Å., Arnold, J., Brys, B., & Vartia, L. (2009). Tax and Economic Growth. Summary and Main Findings. OECD 2009.
Johansson, A., Heady, C., Arnold, J., Brys, B., & Vartia, L. (2008). Tax and Economic Growth-Working Paper No. 620. www.oecd.org/eco/working_papers.
Karimi, M., Kaliappan, S. R., Ismail, N. W., & Hamzah, H. Z. (2016). “The Impact of Trade Liberalization on Tax Structure in Developing Countries”. Procedia Economics and Finance, 36, 274-282. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(16)30038-7.
Lee, Y., & Gordon, R. H. (2005). “Tax structure and economic growth”. Journal of public economics, 89(5-6), 1027-1043. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2004.07.002.
Lee, J., & Xu, J. (2019). “Tax uncertainty and business activity”. Journal of Economic Dynamics and Control, 103, 158-184. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2018.09.013.
Ojede, A., & Yamarik, S. (2012). Tax policy and state economic growth: The long-run and short-run of it. Economics Letters, 116(2), 161-165. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2012.02.023.
Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (1996). Testing for the'Existence of a Long-run Relationship' (No. 9622). Faculty of Economics, University of Cambridge.
Stoilova, D. (2017). “Tax structure and economic growth: Evidence from the European Union”. Contaduría y Administración, 62(3), 1041-1057. https://doi.org/10.1016/j.cya.2017.04.006.
Yang, Z. (2016). Tax reform, fiscal decentralization, and regional economic growth: New evidence from China. Economic Modelling, 59, 520-528. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2016.07.020. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,020 |
||
