مقایسه پیامدهای سیاسی انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران با تاکید بر دگرگونی ساختار سیاسی | ||
| پژوهشنامه انقلاب اسلامی | ||
| مقاله 4، دوره 9، شماره 30، اردیبهشت 1398، صفحه 75-96 اصل مقاله (670.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjir.2019.18308.2662 | ||
| نویسندگان | ||
| علی شیرخانی* 1؛ جعفر ساسان2 | ||
| 1دانشیار علوم سیاسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران | ||
| 2دکترای علوم سیاسی واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف مقاله حاضر پاسخ به این سؤال است که انقلاب فرانسه (1789) و انقلاب اسلامی ایران (1979)، از لحاظ پیامدهای سیاسی، به‌ویژه از حیث دگرگونی ساختار سیاسی، چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی دارند؟ در پاسخ به این سؤال، مباحث نظری پژوهش، با تلفیق نظریههای مرتبط با پیامدهای انقلاب، مانند نظریه هانتینگتون، تیلی، زیمرمن، اسکاچپول و... و استخراج شاخص‌های پیامدهای سیاسی انقلاب، مانند دگرگونی ساختار سیاسی و ثبات سیاسی، تنظیم شده و این فرضیه مطرح گردید که پیامدهای سیاسی انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران، از لحاظ دگرگونی ساختار سیاسی، نظیر الغاء نظام سلطنتی و تشکیل جمهوری، تصویب قانون اساسی و دگرگونی قوای سه‌گانه شباهت دارند، ولی از لحاظ ماهیت، مبانی، زمان، نوع و چگونگی دگرگونی ساختار سیاسی و ثبات سیاسی، با یکدیگر تفاوت دارند. برای بررسی و آزمون فرضیه فوق، تحولات سیاسی پس از انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران پس از چهل سال از وقوع آن دو، با روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی واکاوی شده و مقاله به این نتیجه ختم شده است که اولاً، هر دو انقلاب دارای پیامدهای سیاسی گسترده‌ای بوده‌اند، ثانیاً، تفاوت‌های انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی از حیث پیامدهای سیاسی، به‌ویژه دگرگونی ساختار سیاسی و ثبات سیاسی، از شباهت‌های آنها اساسی‌تر است و ثالثاً، ریشه این تفاوت‌ها را باید در عوامل اصلی وقوع انقلاب‌ها، یعنی رهبری، ایدئولوژی و بسیج مردم جست که دو انقلاب از این حیث، تفاوت‌های ماهوی دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انقلاب فرانسه؛ انقلاب اسلامی؛ پیامدهای سیاسی؛ دگرگونی؛ ساختار سیاسی | ||
| مراجع | ||
|
- اسکاچپول، تدا (1376)، دولت‌ها و انقلاب‌های اجتماعی، مترجم سید مجید روئین تن، تهران: سروش. - اسکاچپول، تدا (1382)، «دولت رانتیر و اسلام شیعی در انقلاب ایران»، مترجم: محمدتقی دلفروز، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ششم ، شماره اول، بهار ۱۳۸2، شماره ۱۹. - آرنت، هانا (1361)، انقلاب، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران: خوارزمی. - باربیه، موریس (1392)، مدرنیته‌ی سیاسی، ترجمه عبدالوهاب احمدی، تهران: آگه. - پناهی، محمدحسین (1390)، نظریههای انقلاب؛ وقوع، فرایند و پیامدها، تهران: سمت. - تامسن، دیوید (1387)، اروپا از دوران ناپلئون، ۲ جلدی، ترجمه احد علیقلیان و خشایار دیهیمی، تهران: نی. - تیلی، چارلز (1385)، از بسیج تا انقلاب، مترجم علی مرشدی‌زاد، تهران: پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی. - دوتوکویل، الکسیس (1392)، انقلاب فرانسه و رشد دولت، در: مطالعاتی نظری، تطبیقی و تاریخی در باب انقلاب‌ها، جک گلدستون، ترجمه محمد تقی دلفروز، چاپ 3، کویر. - دوتوکویل، آلکسیس (1388)، انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: مروارید. - دورانت، ویل (1365)، تاریخ تمدن، گروه مترجمین، تهران: علمی و فرهنگی، چاپ 1. - راسل، برتراند (1361)، قدرت، ترجمه نجف دریابندری، تهران: خوارزمی. - رمبو، آلفرد (1382)، تاریخ انقلاب کبیر فرانسه، ترجمه احمدرضا قوامی، تهران: گل آفتاب. - روده، جرج (1379)، انقلاب کبیر فرانسه و پیامدهای آن، ترجمه مجید امین موید، تهران: اش‍اره. - روزول پالمر، رابرت (1396)، تاریخ جهان نو، 2 جلدی، ترجمه ابوالقاسم طاهری، تهران: امیرکبیر، چاپ 9. - ساندرز، دیوید (1380)، الگوهای بیثباتی سیاسی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - سوبول، آلبر (1359)، انقلاب فرانسه، جلد اول، ترجمه نصرالله کسرائیان، تهران: شباهنگ. - کاتوزیان، ناصر (1378)، گامی به سوی عدالت، جلد 1، دانشگاه تهران، چاپ 1. - کالورت،پیتر (1382)، انقلاب و ضد انقلاب، ترجمه حسن فشارکی، تهران: وزارت خارجه. - کورزین، فیلیس (1396)، انقلاب فرانسه، ترجمه مهدی حقیقت‌خواه، تهران: ققنوس. - کوهن، آلوین استانفورد (1369)، تئوری‌های انقلاب، ترجمه علیرضا طیب، تهران: قومس. - ماله، آلبر و ایزاک، ژول (1362)، تاریخ قرن هیجدهم، انقلاب کبیر فرانسه و امپراطوری ناپلئون، ترجمه رشید یاسمی، تهران: امیرکبیر. - مانفرد ،آ. (1366)، تاریخ فرانسه، جلد2، ترجمه فریدون شایان، تهران: پیشرو، چاپ 1. - موسوی خمینی، روح الله (1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. - هاشمی، سیدمحمد (1387)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد 2، تهران: میزان. - هانتینگتون، ساموئل (1392)، سامان سیاسی در جوامع دست‌خوش دگرگونی، مترجم محسن ثلاثی، تهران: علم، چاپ 5. - Anderson, JamesMaxwell, (2007), Dailylife During the French Revolution, Greenwood Press, USA.
- D.M.G, (2003), The French revolution and empire: the quest forvcivic order, Sutherland, black well.
- Fremont-Barnes, Gregory (2006), "The Evcyclopedia of the French revolutionary and napelonic wars", a political, social and military history, Vol.3, ABC olro.
- Knapp, Andrew and wright, Vincent, (2006), The government of France, fifth edition, routledge.
- McNeese, Tim (2005), Political Revolutions of the 18th, 19th, and 20th Centuries, Infobase Publishing, Newyork.
- Zimmermann, Ekkart (1990), "on the Outcomes of Revolutions: Some Preliminary Considerations", Sociological Theory, Vol. 8, No. 1 (Spring 1990). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,191 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 975 |
||