بررسی رابطه احساس محرومیت نسبی و بزهکاری نوجوانان (مطالعه تطبیقی دانشآموزان مقطع متوسطه شهرهای خرمآباد و یزد) | ||
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی) | ||
مقاله 1، دوره 7، شماره 13، اسفند 1397، صفحه 1-36 اصل مقاله (731.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/csr.2018.15019.1407 | ||
نویسندگان | ||
سهیلا کردعلیوند1؛ محمد مبارکی* 2 | ||
1کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه یزد | ||
2استادیار بخش تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
این مقاله به بررسی رابطه احساس محرومیت نسبی و بزهکاری در بین دانشآموزان مقطع متوسطه شهرهای خرمآباد و یزد میپردازد و درصدد بررسی مکانیسمهای تأثیرگذار احساس محرومیت نسبی بر بزهکاری نوجوانان است. چارچوب مفهومی این تحقیق شامل دیدگاه ساختارگرایی اجتماعی، دیدگاه فرآیندهای اجتماعی و دیدگاه تضاد است. برای این منظور با استفاده از روش پیمایش 402 نفر از دانشآموزان سال اول و سوم دبیرستانهای (دوره متوسطه دوم) شهرهای خرمآباد و یزد در سال تحصیلی 96-1395 به شیوه نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران بهدستآمده و ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده است. میزان پایایی پرسشها با ضریب آلفای کرونباخ تعیین شده است و اعتبار تحقیق از نوع اعتبار محتوایی است. دادههای بهدستآمده با استفاده از نرمافزارهایSpss و Amos مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتهاند. نتایج آزمون همبستگی نشان میدهد که متغیرهای احساس محرومیت نسبی و بزهکاری بین پاسخگویان شهر یزد رابطه معناداری داشته است. درصورتیکه این رابطه در بین پاسخگویان شهر خرمآباد غیر معنادار بوده است. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان داده است متغیرهای غضب اخلاقی و آنومی بیشترین تأثیر را در تبیین متغیر بزهکاری در میان پاسخگویان شهر خرمآباد و یزد داشتهاند. بهطوریکه بهترتیب 7/33 درصد و 9/42 درصد از تغییرات متغیر میزان بزهکاری را به تفکیک هر شهر مورد تبیین قرار دادهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
احساس محرومیت نسبی؛ بزهکاری؛ غضب اخلاقی؛ تعهد هنجاری؛ احساس آنومی؛ نارضایتی؛ کنترل اجتماعی غیررسمی | ||
مراجع | ||
ابوالمعالی، خدیجه (1389). نظریههای جرمشناسی و بزهکاری با تأکید بر شناخت اجتماعی، چاپ اول، تهران: ارجمند. احمدی، حبیب (1392). جامعهشناسی انحرافات، چاپ ششم، تهران: سمت. آبرکرامبی، نیکلاس؛ هیل، استفن؛ استرنر، برایان (1370). فرهنگ جامعهشناسی، ترجمه پویان، حسن، جلد دوم، تهران: انتشارات چاپخش. آلبو کردی، سجاد (1389). بررسی و مقایسه الگوهای ارتباطی خانواده، نظارت والدین و ساختار خانواده در نوجوانان پسر بزهکار و غیربزهکار. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره خانواده، دانشگاه تربیت معلم، تهران. جوانمرد، کرماله (1390). پایگاه اجتماعی اقتصادی خانواده و بزهکاری نوجوانان، چاپ اول، تهران: جامعهشناسان. چلبی، مسعود (1390). تحلیل اجتماعی در فضای کنش، چاپ دوم، تهران: نی. سیدمن، استیون (1393). کشاکش آرا در جامعهشناسی، (ترجمهی جلیلی، هادی)، چاپ هفتم، تهران: نی. صادقی فر، مهدی (1389). «عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش نوجوانان و جوانان پسر به بزهکاری و راهکارهای پیشگیری از آن»، فصلنامه علمی-ترویجی مطالعات پیشگیری از جرم، سال پنجم، شماره شانزدهم، 86-114. صدیق سروستانی، رحمتالله (1390). آسیبشناسی اجتماعی-جامعهشناسی انحرافات اجتماعی، چاپ هفتم، تهران: سمت. عربی، علی (1395). کاوش فرآیندهای اجتماعی اعتیاد به مواد مخدر در بین جوانان شهر کرج - بهسوی یک نظریه زمینهای، رساله دکترا جامعهشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز. قاضی طباطبایی، محمود؛ سیفی، علیرضا؛ مشتاق، روشنک (1391). «سهم ساختار و یادگیری اجتماعی در بزهکاری نوجوانان در شهر تهران (مورد مطالعه: پنج منطقهی حاشیهنشین)»، مقالات دومین همایش ملی آسیبهای اجتماعی در ایران، جلد 4، 193-214. لهسائیزاده، عبدالعلی (1391). «بررسی نقش محرومیت نسبی در افزایش خشونتهای شهری مناطق حاشیهنشین مورد مطالعه: شهر کرمانشاه»، مطالعات شهری، سال دوم، شماره 3: 64-21. محسنی تبریزی، علیرضا؛ درویش ملا، محمدحسین (1387). «سنجش میزان احساس محرومیت نسبی و محرومیت نسبی دراکی نوجوانان (مورد مطالعه شهر تهران)»، مطالعات جامعهشناختی، شماره 34، 73-98. مدنی قهفرخی، سعید (1394). ضرورت مبارزه با فقر و نابرابری در ایران، چاپ اول، تهران: آگاه. مرادی، گلمراد؛ سعیدیپور، بهمن (1389). «بررسی نقش محرومیت نسبی در ایجاد رفتار جمعی جوانان شهر کرمانشاه بر اساس نظریه تعاملگرایی بلومر»، مجله علوم اجتماعی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال هفتم: شماره 2، 163-191. مهدیپور خراسانی، ملیحه (1390). مطالعه تطبیقی میزان سرمایه اجتماعی در بین افراد بزهکار و غیربزهکار شهر یزد، پایاننامه ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد. Bernburg, J, G., Thorlindsson, T., Sigfusdottir, I. D. (2009). “Relative Deprivation and Adolescent Outcomes in Iceland: A Multilevel Test”. Social Forces. 1-29.
Chen, X. (2015). “Relative deprivation and individual well-being”. IZA World of Labor, 1-10.
Džuverovic, N. (2013). “Does more (or less) lead to violence? Application of the relative deprivation hypothesis on economic inequalityinduced conflicts”. CIRR XIX, (68), 115-132.
Gunnarsdottir, S., Hensing, G., Povlsen, L., Petzold, M. (2015). “Relative deprivation in the Nordic countries-child mental health problems in relation to parental financia stress European Journal of Public Health”. Oxford University Press, 26, 2, 277-282.
Horne, A. (2009). The effct of relative deprivation on delinquency: an assessment of juveniles. B. A. University of Central Florida. 1-36.
Howard Brown, F. (2014). “Relative Deprivation, Opportunity and Crime: A Study of Young Men’s Motivations for Committing Burglary”. London School of Economics and Political Science. 1-481.
Ige, K. (2014). The Absolute-Relative Deprivation Dichotomy in Estimating Variations in Reaction to Inequality: Comparing Antecedents of Collective Action among Disadvantaged Groups. University of Zululand P/B, 87-101.
Matsueda, R., Grigoryeva, S. (2011). Social Inequality, Crime, and Deviance. University of Washington, 1-63.
Siegel, Larry J. (2016). Criminology: Theories, Patterns, and Typologies, Wadsworth, Inc. web: http://www.thomsonriights.com.
Villa, E., Salazar, A. (2013). “Poverty traps, economic inequality and incentives for delinquency”, Cuadernos de Economía, 32(61), 753-786.
Zelinsky, T. (2012). “Changes in Relative Material Deprivation in Regions of Slovakia and the Czech Republic”. Department of Regional Science and Manageme Faculty of Economics Technical University Slovakia, Panoeconomicus, 3. 335-353.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 883 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,509 |