ارزیابی تغییرات میزان جنبایی با برآورد و مقایسه نرخ گشتاور لرزهای، زمینشناسی و ژئودتیک در تکه های گسل اردکول (خاور ایران) | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
مقاله 12، دوره 13، شماره 25، خرداد 1398، صفحه 153-164 اصل مقاله (2.17 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2019.17445.1336 | ||
نویسندگان | ||
مسعود حیدری آقاگل* ؛ محمد مهدی خطیب؛ سید مرتضی موسوی | ||
گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند | ||
چکیده | ||
گسل اردکول به طول 125 کیلومتر با سازوکار امتدادلغز راستگرد در بخش شمال زمیندرز سیستان جای دارد. این گسل در 10/05/1997 زمینلرزهای به بزرگی 3/7 Mw را در منطقه موجب شد و درازترین دگرریختی همراه با زمینلرزه را سدههای اخیر ایران موجب گشت. مقایسه مقادیر گشتاور لرزهای، زمینشناسی و ژئودتیک نشان میدهد که تغییرات مقادیر نرخ گشتاور ارتباط مستقیمی با طول گسل دارند بهنحویکه هرچه میزان طول گسل افزایش پیدا کند میزان گشتاور آن نیز افزایش یافته و در نتیجه میزان انرژی بالاتری را آزاد میکند. بررسی نرخ تغییرات گشتاور گسل اردکول نشان میدهد که میزان آزاد شدن انرژی در بخش شمالی نسبت به بخش جنوبی بیشتر است این بدان معنا است که در تکههای شمالی تعداد زمینلرزههای بیشتری روی داده و در نتیجه تعداد سرشاخههای فعال گسل در این بخش بیشتر بوده است. بهطور کل میزان گشتاور گسل اردکول از شمال به جنوب در حال کاهش بوده و درنتیجه در بخش جنوبی انرژی بیشتر ذخیره شده و یا صرف دگرشکلی شده است بنابراین تکههای جنوبی نسبت به تکه شمالی درخطر بروز زمینلرزه قرار دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
اردکول؛ زمین درز سیستان؛ گشتاور لرزهای؛ گشتاور زمین شناسی | ||
مراجع | ||
اسلامی، س. س.، خطیب، م. م (1385) مهاجرت گسل در پهنههای گسلی امتدادلغز: مطالعه موردی: پهنه گسلی فعال اردکول- خاور ایران. فصلنامه علومزمین، دوره 16، شماره 62، 138- 157. اشتوکلین. ی، افتخار نژاد. ج، هوشمند زاده. ع (1352) بررسی مقدماتی زمینشناسی در لوت مرکزی، شرق ایران. ترجمه توسط علی انتظام، افتخار نژاد. گزارش شماره 22 سازمان زمینشناسی کشور. ص 66. آقانباتی، ع (۱۳۸۳) زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 ص. حسنزاده، ح.، زارع، م.، قریشی، م (1381) تغییرات تنش گسیختگی کولمب همراه با زمینلرزه سال 1376 شاسکوه قائنات (جنوب خراسان)، ششمین هـمایش انـجمن زمینشناسی ایران، دانشگاه کرمان. حیدری آقاگل، م.، خطیب، م. م.، موسوی، س. م (1394) بررسی ساختاری شاسکوه با نگرشی بر لرزهخیزی منطقه، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه بیرجند، 220 ص. خطیب، م. م (1378) رابطه بین عرض پهنه برشی و طول تکههای گسلی در گسل زمینلرزهای اردکول، سومین کنفرانس بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، سال سوم، جلد سوم، 18-1. خطیب، م. م.، غلامی، ا (۱۳۸۵) قطعهبندی گسل اردکول، دانشگاه بیرجند، جلد ۱، 36-19. رشیدی، ا.، خطیب، م. م.، جمور، ی.، موسوی، س. م.، نعمتی، م (1396) برآورد پارامترهای دینامیکی زمینلرزهها و نرخ گشتاور ژئودتیک در جنوب و باختر بلوک لوت، خاور ایران، مجله پژوهشهای دانش زمین، سال هشتم، شماره 30، 19-34. صبور، ن (1389) کاربرد فراسنجهای رسیدگی و ناهمواری در ارزیابی قابلیت لرزهزایی برخی از گسلههای فلات ایران، چهاردهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران و بیست و بیست و هشتمین گردهمایی علوم زمین، دانشگاه سیستان و بلوچستان. فیروز مهجنآبادی، ق.، خطیب، م. م.، غلامی، ا (1389) برآورد نرخ گشتاور لرزهای، زمینشناسی و ژئودتیک در شرق ایران، پانزدهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم. نعمتی، م (1397) بررسی روشهای مختلف برآورد کرنش و تنش لرزهای و برآورد نرخ کوتاهشدگی پوسته زمین در ایران با به کارگیری سازوکار زمینلرزهها، دوفصلنامه علمی- ترویجی یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 12، شماره 23، ص 139- 128. نوگلسادات، م. ع. ا (۱۳۷۳) نقشه تکتونیک ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. Ambraseys, N. N, Melville, C. P (1982) A history of Persian earthquakes. Cambridge University press, Cambridge, UK..
Berberian, M. Jackson, J. A. Qorashi, M. Khatib, M. M. Priestley, K. Talebian, M. and Ghafuri- Ashtiani, M (1999) The 1997 May 10 Zirkuh (Qa´enat) earthquakes (Mw 7.2): faulting along the Sistan suture zone of eastern Iran. Geophys, 136: 671- 694.
Gheytanchi, M. R., Bayram Nezhad, E (2004) Characteristics of the northwest seismological, network in iran, Journal of the Space Physics, 29 (2): 1-4.
Hanks, T. C., Kanamori, H (1979) Amomentmagitude scale. Geophysics. Res, 84: 2348-2350.
Johnson, C. E., and Hotton, L. K (1980) A study of aftershocks and prior seismicity, in the Imperial Valley, CA, earthquake of Oct. 15. 1979, U. S. Feological survey, Reston, Va., in press.
Kalonganamori, H (1977) Seismic and aseismic slip along seduction zones and their tectonic implications. Maurice Ewing Ser, 1: 162-174.
Pancha, a., Anderson, J. G., Krremer, C (2006) Comparison of seismic and geodetic scalar moment rates across the Basia and Rang province. Bulletine y of the seismological society of America, 96 (1): 11-32.
Pulli, J. J (1983) Seismicity, earthquake mechanisms, and seismic wave attenuation in the northeastern united states, U. S. Feological survey, Reston, Va., in press.
Tirrule, R., Bell, L. R., Griffins, R. J., and Camp, V.E (1983) The Sistan Suture zone of eastern Iran. G.S.A, 94: 134- 150.
Walker, R. T. Jackson, J (2004) Active tectonic and late Cenozoic strain distribution in central and eastern Iran. Tectonics, 23: 1- 24.
Ward, S. N (1998) On the consistency of earthquake rates, geological fault data, and space geodetic strain: The United States.Geophys. Jour .Int, 134: 172-187.
Welles, D. L. and Coppersmith, K. J (1994) new empirical relationship among magnitude, rupture length, rupture area and surface displacement, Bull. Seism. Soc. AM, 84: 974- 1002. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 426 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 298 |