مدلسازی وارون دادههای ژئوفیزیکی و پتانسیلیابی سرب و روی ارهگیجه رباط خمین استان مرکزی با استفاده از تلفیق اطلاعات اکتشافی در سامانه اطلاعات مکانی (GIS) | ||
| یافته‌های نوین زمینشناسی کاربردی | ||
| مقاله 2، دوره 13، شماره 25، خرداد 1398، صفحه 17-32 اصل مقاله (1.88 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2018.16097.1304 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا احمدی* ؛ نوشین افضلی | ||
| گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اراک، اراک | ||
| چکیده | ||
| در کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط خمین فعالیتهای اکتشافی به دو روش غیرمستقیم و مستقیم در دو مرحله انجام شده است. در پژوهش حاضر ابتدا براساس اطلاعات اکتشافی مرحله اول یعنی دادههای ژئوفیزیکی برداشت مستطیلی، عیارسنجی اکتشافات سطحی و اطلاعات زمینشناسی، با استفاده از روش دانشمحور منطق فازی، مناطق امیدبخش مورد شناسایی قرار گرفت. برای دستیابی به این هدف، لایههای شاهد منطقه شامل دادههای ژئوفیزیکی، گسل، ژئوشیمی و زمینشناسی در محیط نرمافزار ArcGIS تلفیق شد. برای وزندهی و اولویتبندی لایههای اکتشافی، از میان روشهای مختلف تصمیمگیری چندمعیاره، روش شباهت به گزینه ایدهآل فازی مورد استفاده قرار گرفت. بهمنظور تشکیل نمودار سلسله مراتبی نیز از روش دلفی (Delphi) استفاده شد و در این راستا چهار معیار اصلی دقت و قابلیت اطمینان نتایج، زمان و هزینه عملیات، تعداد دادهها و تفسیر نتایج، مد نظر قرار گرفت. در نهایت پس از رتبهبندی لایههای اطلاعاتی و براساس اولویتبندی آنها، نقشه مناطق امیدبخش ماده معدنی با استفاده از روش مجموع وزنها تهیه شد. سپس اکتشافات ژئوفیزیک عمقی منطقه به روشهای مقاومت ویژه و قطبش القایی، از طریق تعیین میزان همبستگی خطی بین دادههای ژئوفیزیکی بعد از مدلسازی وارون هموار با دادههای عیارسنجی گمانههای اکتشافی عمیق (مرحله دوم عملیات اکتشاف) منطبق بر پروفیلهای ژئوفیزیکی، اعتبارسنجی شد. در پایان براساس دادههای عیارسنجی گمانههای موجود، صحت رویکرد پتانسیلیابی سرب و روی با درجه اعتباری در حدود 56 درصد، اعتبارسنجی گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط خمین؛ پتانسیلیابی مواد معدنی؛ شباهت به گزینه ایدهآل فازی؛ مدلسازی وارون؛ شبه‌مقاطع ژئوفیزیکی | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، ر.، کریمی، ا.، افضلی، ن (1394) اعتبارسنجی اکتشافات ژئوفیزیکی انجام شده در کانسار مس دره زرشک یزد با استفاده از دادههای عیارسنجی عملیات حفاری، نوزدهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران و نهمین همایش ملی زمینشناسی دانشگاه پیام نور، تهران. آذر، ع.؛ فرجی، ح (1381) علم مدیریت فازی، انتشارات اجتماع (دانشگاه تربیت مدرس)، 308 ص. پیچابکانسار، مهندسین مشاور (1388) گزارش زمینشناسی محدوده اکتشافی رباط همراه با تهیه نقشه زمینشناسی 1:20000، 427 ص. حاضری، م.، صادقی سرخنی، ح.، فتحیانپور، ن (1387) پتانسیلیابی سرب و روی با استفاده از تلفیق اطلاعات اکتشافی در سیستم GIS در منطقه ایرانکوه اصفهان، دومین کنفرانس مهندسی معدن ایران، دانشگاه تهران. عطائی، م (1389) تصمیمگیری چند معیاره فازی، ناشر: دانشگاه صنعتی شاهرود، 264 ص. کلاگری، ع. ا (1389) اصول اکتشافات ژئوفیزیکی، ناشر: مولف، تبریز، 485 ص. ملاحسینی، پ.، علیآبادی، م. ع (1391) پتانسیلیابی ذخایر آهن در برگه 1:100000 زمینشناسی محلات با استفاده از روشهای دورسنجی (RS) و سیستم اطلاعات جـغرافـیایی (GIS)، چـهارمـین هـمایـش انـجمن زمینشناسی اقتصادی ایران، دانشگاه بیرجند. Carranza, E. J. M., Mangaoang, J. C., Hale, M (1999) Application of mineral exploration models and GIS to generate mineral potential maps as input for optimum land-use planning in the Philippines, Natural Resources Research, 8 (2): 165-173.
Chen, S., Hwang., C (1992) Fuzzy multiple attribute decision making: methods and applications, Springer Verlag Inc, 536 p.
Dalkey, N., Helmer, O (1963) An experimental application of the Delphi method to the use of experts, Management Science, 9 (3): 458–467.
Griffiths, D. H., King, R. F (1983) Applied geophysics for geologists and engineers: The Elements of Geophysical Prospecting, Second Edition, Pergamon Press, 240 p.
Keyan, X., Nan, L., Alok, P., Eun-Jung, H., Leon, B., Yongjun, L (2015) GIS-based 3D Prospectivity Mapping: A Case study of Jiama copper-polymetallic deposit in Tibet, China, 71: 611-632.
Loke, M. H., Barker, R. D (1996) Rapid least-squares inversion of apparent resistivity pseudo-sections by a Quasi- Newton method, Geophysical Prospecting, 44: 131–152.
Loke, M. H., Lane, J (2002) The use of constraints in 2D and 3D resistivity modeling, The 8th EEGS-ES Meeting, Portugal.
Loke, M. H (1999) Electrical imaging surveys for environmental and engineering studies: A Practical Guide to 2-D and 3-D Surveys, 66 p.
Loke, M. H (2000) Topographic modelling in resistivity imaging inversion, 62nd EAGE Conference & Technical Exhibition Extended Abstracts, D-2.
Milson, J (1996) Field geophysics, Second Edition, John Wiley & Sons, New York, 187 p.
Shahi, H., Kamkar Rouhani, A (2014) A GIS-based weights-of-evidence model for mineral potential mapping of hydrothermal gold deposits in Torbat-e-Heydarieh area, Journal of Mining and Environment, 5 (2): 79-89.
Ziaii, M., Abedi, A., Ziaei, M., Kamkar Rouhani, A., Zendahdel, A (2010) GIS modelling for Au-Pb-Zn potential mapping in Torud-Chah Shirin area-Iran, Journal of Mining and Environment, 1 (1): 17-27. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 340 |
||