تأثیر واردات و صادرات صنایعی با فناوری پایین بر روی رشد اقتصادی ایران | ||
فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
مقاله 8، دوره 7، شماره 27، مهر 1397، صفحه 195-215 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2017.13026.2408 | ||
نویسندگان | ||
نرگس احمدوند1؛ محمد حسن فطرس* 2 | ||
1کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه بوعلی سینا | ||
2استاد گروه اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا | ||
چکیده | ||
در فرآیند جهانی شدن اقتصاد، سرریز فناوری از کانال تجارت از عوامل مهم و تاثیرگذار بر روی رشد اقتصادی است. جذب فناوری خارجی از طریق واردات محصولات صنعتی و به کارگیری فناوری نهفته در این محصولات، موجب توسعه صادرات، افزایش کیفیت و کمیت کالاهای تولیدی با صرف هزینههای کمتر، بهبود فناوری و روی آوردن به تولید کالاهایی با ارزش افزوده بالاتر شده که در نتیجه به تخصیص بهتر منابع، کارایی و رشد بخشهای مختلف اقتصادی منجر میشود. بنابراین، در کشورهای در حال توسعه پس از گذر از بخش کشاورزی جذب فناوری نهفته در صنایع با فناوری پایین برای دستیابی به مرحلهای از توسعه یافتگی و ایجاد بسترهای مناسب جهت تولید صنایع با ارزش افزوده بالاتر مورد نیاز کشور است. از سوی دیگر، صادرات این صنایع با ایجاد مزیت رقابتی، بهبود روشهای مدیریتی، ایجاد صرفههای مقیاس و ارز آوری حائز اهمیت میباشد. در پژوهش حاضر با استفاده از الگوی رشد درونزای رومر، تاثیر واردات و صادرات صنایع با فناوری پایین بر روی رشد اقتصادی ایران برای سالهای 1390-1380 بررسی شده است. برای این منظور و در جهت بررسی رابطه بین متغیرها از دادههای فصلی در قالب مدل خود بازگشت با وقفههای توزیعی (ARDL) استفاده شده است. تفکیک صنایع با فناوری پایین بر اساس طبقهبندی سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) صورت پذیرفته است. نتایج حکایت از تاثیر مثبت و معنیدار واردات و صادرات صنایع با فناوری پایین بر روی رشد اقتصادی ایران دارد. همچنین، اثر سایر متغیرهای مدل شامل موجودی سرمایه، اشتغال و هزینههای تحقیق و توسعه بر روی رشد اقتصادی ایران مثبت و معنیدار بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
انتقال فناوری؛ صنایع با فناوری پایین؛ الگوی رشد درونزای رومر؛ مدل خود بازگشت با وقفههای توزیعی (ARDL) | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
تشکینی، احمد (1384). اقتصادسنجیکاربردیبهکمک ماکروفیت، چاپ اول، انتشارات فرهنگی هنری دیباگران، تهران. حاجیمحمدی، فائزه و ارسلان بد، محمدرضا (1394). رابطهی آموزشعالیوهزینههایآموزشعالیبارشداقتصادیایراندرنیم قرناخیر، چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ربیعی، مهناز (1388). «اثر نوآوری و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران»، دانشوتوسعه، 16(26): 123-141. رهنمای قراملکی، غلامحسین؛ متفکرآزاد، محمدعلی؛ رنجپور، رضا و صادقی، سید کمال (1393). «بررسی نقش مخارج R&D داخلی، واردات تکنولوژی و تأثیرات متقابل سرمایه انسانی و واردات تکنولوژی بر ارزشافزوده در صنایع بزرگ ایران»، پژوهشنامه بازرگانی، 1(72): 25-52. زریفباف، سید مهدی؛ پرستش، نسرین؛ اسدبیگی، سارا؛ قهرمانی، سیران و کمالی، محمدامیر (1386). «شناسایی مسائل و مشکلات اتحادیههای صادراتی و ارائه راهکارهایی مناسب و مفید و مؤثر در جهت روانسازی صادرات غیرنفتی کشور». اﺗﺎق ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺻﻨﺎﯾﻊ و ﻣﻌﺎدن ﺗﻬﺮان، 155-5. زنوز، هادی؛ فرزین، بهروز؛ مازار یزدی، محمدرضا و عرب، علی (1376). «آزمون کاربرد الگوهای رشد درونزا در اقتصاد ایران»، برنامه و بودجه، 1(15): 13-46. شاهآبادی، ابوالفضل (1390). «منابع انتقال فناوری و رشد اقتصادی ایران»، فصلنامهپژوهشهاوسیاستهایاقتصادی، 19(59): 33-52. طاهرینژاد، محمد و رحیمی رضویه، محمدمهدی (1391). مسائل شرکتهای دانش بنیان در تشریفات گمرکی ورود و خروج کالا، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری- دفتر سیاستگذاری علم و فناوری، شبکه تحلیلگران فناوری ایران (ایتان). طباطبائیان، حبیبالله و فرنودی، صنمالسادات (1388). چارچوب و مفاهیم تکنولوژیهای برتر، وزارت صنایع و معادن، مرکز صنایع نوین،گروه مدیریت تکنولوژی مرکز صنایع نوین وزارت صنایع و معادن. عباسیان، عزتالله؛ دهقانپور، محمدرضا و ده موبد، بابک (1389). «تحلیل تأثیر فناوری در کارایی صنایع با رهیافت تحلیل پوششی دادهها»، فصلنامه تخصصی پارکها و مراکز رشد، 7(27): 10-18. فتاحی، شهرام و رضایی، الهام (1394). «صادرات سطوح مختلف تکنولوژی بر رشد صنایع کارخانهای در ایران»، فصلنامهپژوهشهاوسیاستهایاقتصادی، 23(74): 116-95 . کازرونی، علیرضا و نصیبپرست، سیما (1393). «عوامل تعیینکننده صادرات در کشورهای درحالتوسعه: رویکرد اقتصادسنجی بیزینی»، فصلنامه برنامهریزی و بودجه، 19(4): 35-64. مالکی، امین (1389). «اثر ترکیب تکنولوژیک صادرات بر رشد اقتصادی»، فصلنامهپژوهشنامهبازرگانی، 14(56): 176-149. مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی (1394). تحلیلی بر عملکرد تجارت غیرنفتی ایران طی دهه اخیر، سازمان توسعه تجارت. نوفرستی، محمد (1384). ریشهواحدوهمجمعیدراقتصادسنجی، چاپ دوم، خدمات فرهنگی رسا، تهران. Awokus, T.O. (2007). “Causality between Exports, Imports, and Economic Growth: Evidence from Transition Economics”, Economic Letters, 94(3): 389-395.
Coe, D.T.; Helpman, E. and Hoffmaister, A.W. (2008). “International R&D Spillovers and Institutions”. NBER Working Paper Series, Access by http://www.nber.org/papers/w14069.
Chuang, Y.C. (1998). “Learning by Doing, the Technology Gap and Growth”, International Economic Review, 39(3): 697-721.
Cuaresma, J. C. and Wörz, J. (2005). “On Export Composition and Growth”. Review of World Economics, 141(1): 33-49.
Frederick, T. M. (1959). “Economies of scale: Some Statistical Evidence”. Quarterly Journal of Economics, 73(2): 232-245.
Hall, J. and Scobie, G.M. (2006). “The Role of R&D in Productivity Growth: The Case of Agriculture in New Zealand: 1927 to 2001”, New Zealand Treasury Working Paper, No. 06/01.
Jones, C.I. (1995). “Time series Tests of Endogenous Growth Models”. The quarterly Journal of Economics, 110(2): 495-525.
Kilavuz, E. and Altay-Topcu, B. (2012). “Export and Economic Growth in the Case of the Manufacturing Industry: Panel Data Analysis of Developing Countries”, International Journal of Economics and Financial, 2(2): 201-215.
Khalil, TM. (2000). Management of Technology: The key to Competitiveness and Wealth Creation, McGraw Hill, Singapore.
OECD, STAN. (2007). Indicators Database, International Trade by Commodity Statistics. www.OECD.org/sti/stan/indicators.
Posner, M.V. (1961). “International Trade and Technical Changes”. Oxford Economic Papers, 1(13): 323-341.
Romer, P.M. (1990). “Endogenous Technological Change”. Journal of Political Economy, 98(5): 71-102. Schott, P. (2008). “The Relative Sophistication of Chinese Exports”. Economic Policy, 1(1): 5-49. Unido Industrial Development Report. (2016). The Role of Technology and Innovation in Inclusive and Sustainable Industrial Development's. Vernon, R. (1966) “International Investment and International Trade in the Product Cycle”. Quarterly Journal of Economics, 1(80): 190-207.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,476 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,148 |