بررسی تأثیر دینداری بر تجربه احساس شرم و حیای شهروندان (مطالعه موردی: شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان) | ||
پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی) | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 11، اسفند 1396، صفحه 75-101 اصل مقاله (898.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/csr.2017.13414.1296 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا سمیعیان* 1؛ شاپور بهیان2؛ مسعود کیانپور3 | ||
1دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان | ||
2استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه | ||
3استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله شناخت رابطه دینداری با تجربه احساس شرم و حیای شهروندان است، دینداری با چهار شاخص «اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی» به عنوان متغیر مستقل پژوهش و تجربه احساس شرم با شاخصهای، حس شرم و حیای فردی شامل «بازدارندگی، حیای درونی و شرم بیرونی» و حس شرم و حیای اجتماعی شامل «ترسِ از دست دادنِ اعتبار اجتماعی» متغیر وابسته تحقیق میباشند؛ و پاسخ به این سؤال است که: آیا دینداری شهروندان بر تجربه احساس شرم و حیای آنها تأثیر دارد؟ اگر اثر و رابطهای وجود دارد تبیین اجتماعی و جامعهشناختی آن چگونه خواهد بود؟ جامعه آماری پژوهش حاضر، شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان است و نمونه آماری آن، تعداد 388 نفر، معین شد و با استفاده از نظریات جامعهشناسان و دیگر نظریهپردازان اقدام به طراحی و تدوین پرسشنامه و توزیع و جمعآوری آن بین افراد نمونه آماری گردید، برای تجزیهوتحلیل اطلاعات نیز از نرمافزار spss و جهت بررسی تأثیرپذیری متغیر تجربه حس شرم و حیا از دینداری، از رابطه همبستگی استفاده شد، نتایج تحقیق نشان میدهد بین دینداری و همچنین هر یک از ابعاد چهارگانه آن با میزان حس شرم و حیای شهروندان رابطه معناداری وجود دارد. لذا پیشنهادِ اقدام، برای تقویت دینداری و مؤلفههای آن، جهت ارتقای اخلاق اجتماعی میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
حس شرم؛ حیا؛ دینداری؛ حس شرم بازدارندگی؛ حیا درونی؛ شرم بیرونی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. نهجالبلاغه. ابنخلدون، عبدالرحمنبنمحمد (1388). تاریخ ابن خلدون ج 2 و 1، مترجم: عبدالمحمد آیتی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. احمدی، حبیب (1384). جامعهشناسی انحرافات، تهران: سمت. امیری، زهرا (1384). رابطه دینداری و سرمایه اجتماعی، پایاننامه کارشناسی ارشد، منتشرنشده. بانکی پور فرد، امیرحسین (1394). کتاب حیا، انتشارات حدیث راه عشق. پسندیده، عباس (1383). پژوهشی در مفهوم حیا، دارالحدیث، قم. پسندیده، عباس(1394). کتاب غنچههای شرم (نگاهی نو به مفهوم حیا)، ناشر: دارالحدیث قم. حسنی، محمدرضا (1394). شرمساری بازپذیرکننده و بزهکاری، رساله دکتری دانشگاه مازندران، منتشرنشده. خسروپناه، عبدالحسین (1383). کلام جدید، قم: مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه قم، چاپ سوم رفیعپور، فرامرز (1388). کندوکاوها و پنداشتهها، تهران: شرکت سهامی انتشار. رمضانی، عباس (1394). کتاب (حیا از منظر قرآن و حدیث)، انتشارات کتاب تارای شهر ری. ساروخانی، باقر (1376). درآمدی بر دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان، جلد اول. ستوده، هدایتالله (1378). آسیبشناسی اجتماعی، تهران: آوای نور. سراجزاده، سید حسن و پویانفر محمدرضا (1383). «رابطه دینداری با آنومی و ... دانشجویان»، مجله مسایل ایران، دوره 1387، شماره 63: 71-105. صدوق ابی جعفر، عیون اخبارالرضا (1404). مترجمان: مستفید حمیدرضا، غفاری علیاکبر، ناشر صدوق. صدیق سروستانی، رحمتاله و قیصری، عباس (1388). «نقش سرمایه اجتماعی در الگوی پلیس اجتماع محور»، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، 1(1): 11-1. طریحی، فخرالدین (1375). مجمعالبحرین، مصحح: حسینی، سید احمد، ناشر کتابفروشی مرتضوی چاپ سوم. تمیمی، عبدالواحد و ابوالفتح، ناصرالدین (1392). غررالحکم و دررالکلم، مترجم سید هاشم رسولی، تهران: نشر فرهنگ اسلامی. علوی، لیلا (1390). بررسی عمل در حوزه عمومی در رابطه با میزان تجربه احساس شرم، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا، منتشر نشده. علیزاده، سکینه (1377). «درآمدى بر مطالعات مردمشناسى دین»، نمایه پژوهش، شماره 5 و 6: 43-56. علیوردینیا، اکبر و حسنی، محمدرضا (1392). «نقش عواطف اخلاقی در پیشگیری از بروز جرم»، مجله کارآگاه، سال 6، دوره2: 30-9. عمید، حسن (1371). فرهنگ عمید، تهران: چاپ هشتم، انتشارات امیرکبیر. قاسمخانی، حسین (1390). کتاب «وقتی شرم بیمار میکند»، انتشارات «راز نهان». قاضی مرادی، حسن (1387). در ستایش شرم، چاپ پنجم، تهران: نشر اختران. قضاعی، قاضی (1383). شهابالاخبار (کلمات قصار پیغمبر خاتم)، مترجم: سید جلالالدین حسینی ارموی، قم: دارالحدیث. مجلسی، محمدباقر (1363). مرآهالعقول، مصحح: هاشم رسولی، تهران: دارالکتبالاسلامیه. مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳). بحارالانوار، تصحیح جمعی از محققان، چ دوم، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی. محققیان. زهرا (1388). جامعهشناسی انحرافات، تهران: پرتوی خورشید. محمدیریشهری، محمد (1384). میزانالحکمه، ج 3، دارالحدیث، قم. مفید، محمد بن محمد (1364). امالی، ترجمه استاد ولی حسین، مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی. ممتاز، فریده (1381)، انحرافات اجتماعی، نظریهها و دیدگاهها، تهران: شرکت سهامی انتشار. نووی دمشقی، ابی ذکریا (1419)، ریاضالصالحین، ترجمه عبدا... خاموشی هروی، ناشر دارالوفا. Afrashi, A. (2011). “Semantic Analysis of Shame in Persian: A cognitive and Cultural Perspective”, Emotion, Cognition, Communication conference, 23-25 June, University of Cyprus and Sorbonne Nouvelle, Nicosi
Lewis, H. B. (1971). Shame and guilt in neurosis, International Rosenberg.Morris, "The self -concept:social product and social force", published is social psycoholo gy Edited by Rosenberg and Turnter' Basic Bookd'1981.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Shott, S. (2009). “Emotion and Social Life: A Symbolic Interactionist Analysis”, The American Journal of Sociology, Vol. 84, No. 6 (May, 1979), 1317-1334, Published by: The University of Chicago Press..
Svensson, R.; Frank, M. W.; Lieven, J. R. P. and Gerben J. N. B. and Wim, B. (2013). “Moral emotions and offending: Do feelingsof anticipated shame and guilt mediate the effect of socialization on offending?”, European Journal of Criminology, 10(1): 22-39.
Tangney, J. P. (1995). “Recent empirical advances in the study of shame and guilt”. American behavioral scientisi, 38: 1132-1145.
Ttofi, M. M. and David P. F. (2008). “Reintegrative Shaming Theory.Moral Emotions Reintegrative Shaming Theory”, Moral Emotions, aggressivebehavior, Vol. 34: 352-368.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 835 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,962 |