ارتباط مؤلفه‌های ساختاری بازار و ضریب فازی فناوری در صنایع کارخانهای ایران (آزمون رهیافت رقابت خود مخرب شومپیتر) | ||
| فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران | ||
| مقاله 3، دوره 5، شماره 17، فروردین 1395، صفحه 27-54 اصل مقاله (735.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/aes.2016.1406 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدنبی شهیکی تاش1؛ حمیده کرمی تیره شبانکاره* 2؛ رضا روشن3 | ||
| 1دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 2کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 3استادیار اقتصاد دانشگاه خلیج‌فارس بوشهر | ||
| چکیده | ||
| هدف محوری تحقیق جاری بررسی ارتباط میان ساختار بازار و ضریب فناوری صنایع کارخانهای ایران می‌باشد. در این مقاله از دادههای خام طرح جامع آمارگیری کارگاههای صنعتی ایران در سطح کدهای چهاررقمی ISIC در طی دوره زمانی 1374 تا 1389 استفاده‌شده است. مدل رگرسیونی تحقیق بر مبنای مدل لوین و ریس و همچنین مدل داسگوپتا و استیگلیتز با توجه به متغیرهای ساختاری بازار از جمله صرفههای مقیاس، شاخص تمرکز هرفیندال، نسبت تحقیق و توسعه به فروش و واردات کالاهای سرمایهای می‌باشد. نتایج تحقیق حاضر مؤید آن است که کمترین ضریب فناوری در میان صنایع کارخانهای ایران مربوط به صنعت بازیافت مواد ضایع است. از سوی دیگر، یافتههای تحقیق نشان میدهد که ارتباط منفی بین تمرکز و ضریب فناوری وجود دارد؛ یعنی صنایع انحصاری دارای ضریب فناوری پایین بوده‌اند. به عبارت دیگر، نگرش شومپیتر مبنی بر اینکه با بالا رفتن سطح تمرکز میزان نوآوری و خلق فناوری جدید افزایش می یابد، در بازارهای صنعتی ایران نقض می‌گردد. ازاین‌رو تجدید ساختار بازارهای انحصاری ایران برای توسعه ضریب فناوری الزامی است. همچنین نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که در اکثر صنایع کارخانهای ایران، به دلیل کوچک بودن سطح فعالیت و اندازه تشکیلات تولیدی، از صرفه های مقیاس بهره برداری نمیگردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فناوری؛ تحقیق و توسعه؛ صرفههای مقیاس؛ شومپیتر؛ ساختار بازار | ||
| مراجع | ||
|
اشرفزاده، سید حمیدرضا و مهرگان، نادر (1387)؛ اقتصادسنجی پانل دیتا، انتشارات مؤسسه تحقیقات تعاون دانشگاه تهران، چاپ اول. اصغرپور، حسین؛ فلاحی، فیروز و دهقانی، علی (1391)؛ تأثیر نوآوری بر بیثباتی سهم بازار در صنایع غذایی و آشامیدنی ایران (روش LSTR)، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، شماره 3، 217-204. اصغرپور، حسین؛ فلاحی، فیروز؛ خداداد کاشی، فرهاد؛ پورعبادالهان کویچ، محسن و دهقانی، علی (1391)؛ رابطه تأثیر نوآوری بر سهم بازار در صنایع نساجی، چرم و پوشاک ایران (رویکرد غیرخطی)، فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات اقتصاد کاربردی در ایران. سال اول. شماره 1، 36-97. خدادادکاشی، فرهاد (1386)؛ صرفههای مقیاس در اقتصاد ایران: مورد بخش صنعت، نشریه علمی– پژوهشی تحقیقات اقتصادی، شماره 80، 18-1. خدادادکاشی، فرهاد؛ زراءنژاد، منصور و یوسفی، رضا (1392)؛ بررسی اثرات ساختار بازار بر نوآوری و تحقیق و توسعه در صنایع کارخانهای ایران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعهی پایدار)، سال سیزدهم، شماره چهارم، 25-1. دهقانی، علی (1393)؛ بررسی ارتباط متقابل بین شدت تبلیغات، شدت تحقیقات و پویایی رقابت در صنایع ایران، فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال سوم، شمارهی 9، 79-74. شریف، نواز (1367)؛ مدیریت انتقال تکنولوژی و توسعه، ترجمه رشید اصلانی، وزارت برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی اجتماعی و انتشارات، چاپ اول. شهیکیتاش، محمدنبی و نصیریاقدم، علی (1390)؛ تمرکز، شدت مانع ورود و صرفههای مقیاس در صنعت کولر آبی ایران و هزینهی رفاهی ناشی از ساختار انحصار مؤثر، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسیهای اقتصادی سابق)، دوره 8، شماره 28، 98-73. شهیکیتاش، محمدنبی و شیوایی، الهام (1391)؛ سنجش رشد بهرهوری عوامل تولید (TFP) و اثر مقیاس بر مبنای تابع تجزیهپذیر مرزی (مطالعه موردی صنایع ایران)، مجله علمی- پژوهشی سیاستگذاری اقتصادی، سال چهارم، شماره هفتم، 146-127. شهیکیتاش، محمدنبی و نوروزی، علی (1393)؛ بررسی ساختار بازار صنایع کارخانهای ایران بر اساس مدل‌های ساختاری و غیرساختاری، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال سوم، شمارهی 11، 79-49. فلاحی، فیروز و دهقانی، علی (1389)؛ ارزیابی تأثیر درجه تمرکز و هزینههای تبلیغات بر سودآوری در بخش صنعت ایران (رهیافت دادههای تابلویی پویا)، فصلنامه علمی- پژوهشی، پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، شمارهی اول، 30-9. کردبچه، حمید و امامی، سوده السادات (1391)؛ ساختار بازار و مخارج تحقیق و توسعه در کارگاههای صنعتی ایران، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره اول، شماره 4، 89-63. گجراتی، دامودار (1387)، مبانی اقتصادسنجی، ترجمه حمید ابریشمی، انتشارات دانشگاه تهران، جلد دوم، چاپ دوم. نظری، محسن (1388)؛ اقتصاد خرد، انتشارات پوران پژوهش، چاپ هشتم. وزارت ارشاد اسلامی (1365)؛ تکنولوژی فردا و فردای تکنولوژی، اداره کل انتشارات و تبلیغات، تهران، چاپ اول. Acs, J. and Audretsch, B. (1987); Innovation, Market Structure and Firm Size, Published by MIT Press, No. 4, 567-574.
Arrow, K. J. (1962); Economic Welfare and The Allocation of Resources for Invention, Princeton University Press, 609-626.
Malerba, F. (2000); Technological Regimes and Schumpeterian Patterns of Innovation, Published by Wiley on behalf of the Royal Economic Society, No. 463, 388-410.
Cherch, I. (1962); Firm Size and Research Activity, Southern Economic Journal, No. 28, 298-301.
Gayle, P. (2001); Market Structure and Innovation: New Empirical Evidence on the Schumpeterian Hypothesis, Department of Economics.
Dasgupta, P. and Stiglitz, J. (1980); Industrial Structure and the Nature of Innovation Activity, The Economic Journal, Vol. 90, 266-293.
Gilbert, R. (2013); Looking for Mr. Schumpeter: Where Are We in the Competition-Innovation Debate?, Published by The University of Chikago Press, Vol. 6, 159-215.
Koeller, T. (1995); Technological Opportunity and Relationship between Innovation Output and Market Structure, Published by Wiley, Vol. 26, No. 3, 209-222.
Koeller, T. (2005); Market Structure and Firm Size: A Simultaneous Equations Model, Published by Wiley, Vol. 16, No. 3, 259-269.
Levin, R. and Reiss, P. (1984); Test of a Schumpeterian Model of R&d and Market Structure, Published by University of Chicago Press, 175-208.
Scherer, F. (1979); Industrial Market Structure and Economic Performance. Published by Chikago Rand McNally.
Wagner, J. and Schulenburg G. (2013); Unobservable Industry Characteristics and Innovation- Concentration- Advertisibg- Maze: Evidence fro, an Econometrics, Vol. 4, No. 4, 315-326.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,276 |
||