اثر تنش خشکی روی برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی شش رقم انار (Punica granatum L.) تجاری ایرانی | ||
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی | ||
مقاله 1، دوره 7، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 1-11 اصل مقاله (893.92 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی-پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
اسفندیار حسنی مقدم1؛ محمود اثنی عشری* 2؛ عبدالحسین رضائی نژاد3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
2استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
3استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران | ||
چکیده | ||
بهمنظور مطالعه اثر تنش خشکی روی برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی 6 رقم انار تجاری ایران، این آزمایش بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور: 1- رقم انار در 6 سطح (رباب نیریز، نادری بادرود، شیشهکپ فردوس، اردستانی مهولات، ملس یزدی و شیرین شهوار) و 2- تنش خشکی در 3 سطح شامل بدون تنش خشکی (رطوبت 80 درصد ظرفیت زراعی، تیمار شاهد)، تنش خشکی متوسط (60 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و تنش خشکی شدید (40 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید.نهالهای گلدانی یکساله بهمدت شش هفته در معرض تنش خشکی قرار گرفتند و سپس برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی آنها شامل سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت روزنهای، دیاکسیدکربن زیر روزنه، دمای سطح برگ، محتوی نسبی آب و نشت الکترولیتهای برگ، در برگهای کاملاً توسعه یافته در شرایط شاهد و تنش اندازهگیری شدند. تمامی ارقام مورد مطالعه تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند، اما پاسخ آنها به تنش متفاوت بود.در همه اراقام با افزایش تنش خشکی، سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت روزنهای، دیاکسیدکربن زیر روزنه و محتوی نسبی آب کاهش ولی دمای سطح برگ و میزان نشت الکترولیتهای برگ افزایش یافت. براساس نتایج بهدست آمده از این پژوهش بهترتیب ارقام رباب نیریز و ملس یزد که در مقایسه با سایر ارقام از نظر خصوصیات فیزیولوژیکی دارای تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی بودند بهعنوان ارقام متحمل به تنش خشکی پیشنهاد میگردند. علاوهبراین در بین ارقام مورد بررسی رقم نادری بادرود بیشترین حساسیت را به تنش خشکی نشان داد. | ||
کلیدواژهها | ||
تبادلات گازی برگ؛ نشت الکترولیتهای برگ؛ سرعت فتوسنتز؛ دیاکسیدکربن زیر روزنه؛ محتوی نسبی آب | ||
مراجع | ||
ارجی، ع. و ارزانی، ک. 1382، بررسی پاسخهای رشدی و تجمع پرولین در سه رقم زیتون بومی ایران به تنش خشکی. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 10(2): 100-91. بهزادی شهر بابکی، ح. 1377، پراکندگی و تنوع ارقام انار در ایران. نشر آموزش کشاوررزی کرج. بینام، 1388، آمارنامه کشاورزی ایران، نتایج طرح آمارگیری نمونهای محصولات باغی. انتشارات وزارت جهادکشاورزی. ربیعی جمکرانی، م. 1391، ارزیابی تحمل به خشکی برخی گونههای بادام. پایاننامه کارشناسیارشد. دانشگاه بوعلیسینا. همدان. قادری، ن.، سیوسهمرده، ع. و شاهویی، س. ص. 1385، بررسی اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی در دو رقم انگور. مجله علوم کشاورزی ایران. 37 (1): 55-45. کـافی، م.، بـرزوئی، ا.، صالحی، م.، کمندی، ع.، معصومی، ع. و نبـاتی، ج. 1388، فیزیولوژی تنشهای محیطی در گیاهان. چاپ اول. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. Abdul Jaleel, C., Manivannan, P., Wahid, A., Farooq, M., Somasundaram, R. and Panneerselvam, R. 2009. Drought stress in plants: A Review on Morphological Characteristics and Pigments Composition. International Journal of Agricultural and Biological Engineering, 11: 100-105.
Arve, L. E., Torre, S., Olsen, J. E. and Tanino, K. K. 2011. Stomatal responses to drought stress and air humidity. In: Shanker, A. (Ed.), Abiotic stress in plants mechanisms and adaptations. In Tech Publication, pp. 267-280.
Colom, M. R. and Vazzana, C. 2003. Photosynthesis and PSII functionality of drought-resistant and drought-sensitive weeping love grass plants. Environmental and Experimental Botany, 49: 135-144.
Flexas, J. and Medrano, H. 2002. Drought-inhibition of photosynthesis in 3C plants: Stomatal and Non Stomatal Limitation Revisited. Annals of Botany, 89: 183-189.
Genty, B., Briantais, J. M. and Vieira, J. B. 1987. Effects of drought on primary photosynthetic processes of cotton leaves. Plant Physiology, 83: 360-364. 6.
Gholami, M., Rahemi, M. and Rastegar, S. 2012. Use of rapid screening methods for detecting drought tolerant cultivars of fig (Ficus carica L.). Scientia Horticulturae, 143: 7-14.
Higgins, S., Larsen, E. E., Bendel, R. B., Radamker, G. K., Bassan, J. H., Bidlake, W. R. and Alwir, A. 1992. Comparative gas exchange characteristics of potted glasshouse grown almond, apple, fig, grape, olive, peach and Asian pear. Scientia Horticulturae, 52(4): 313-329.
Hura, T., Hura, K., Grzesiak, M. and Rezepka, A. 2007. Effect of long-term drought stress on leaf gas exchange and fluorescence parameters in 3C and 4C plants. Acta Physiologies Plantarum, 29: 103-113.
Jangpromma, N., Kitthaisong, S., Lomthaisong, K., Daduang, S., Jaisil, P. and Thammasirirak, S. 2010. A proteomics analysis of drought stress-responsive proteins as biomarker for drought-tolerant sugarcane cultivars. American Journal of Biochemistry and Biotechnology, 6 (2): 89-102.
Lawlor, D. W. and Cornic, G. 2002. Photosynthetic carbon assimilation and associated metabolism in relation to water deficits in higher plants. Plant, Cell and Environment, 25: 275-294.
Medrano, H., Escolana, J. M., Bota, J., Gulias, J. and Flexas, J. 2002. Regulation of photosynthesis of 3C plants in response to progressive drought: stomatal conductance as a reference parameter. Annual Botany, 88: 895-905.
Schonfeld, M. A., Johnson, R. C., Carver, B. F. and Mornhinweg, D. W. 1988. Water relations in winter wheat as drought resistance indicators. Crop Sciences, 28: 526-531.
Taiz, L. and Zeiger, E. 2006. Plant physiology. Forth Edition. Sinauer Associates. Inc: Publishers Sunderland Massachusetts, P: 738.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,823 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,335 |