الگوی پرورش و گزینش نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی ایران | ||
پژوهشنامه انقلاب اسلامی | ||
مقاله 7، دوره 4، شماره 13، اسفند 1393، صفحه 119-149 اصل مقاله (512.92 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمد مهدی انصاری* 1؛ ابراهیم برزگر2 | ||
1عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی | ||
2استاد/ عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
توجه به مقوله پرورش نخبگان و قرار گرفتن انسانهای شایسته و توانمند در فرایندهای کلان تصمیم گیری و مناصب سیاسی و اجرایی یکی از موضوعات بسیار مهم و راهبردی در نظام های سیاسی معاصر است که توسعه، پیشرفت و کارآمدی را در دستور کار خود قرار داده اند. هر نظام سیاسی تلاش می کند کارگزاران و نخبگان سیاسی خود را بر مبنای مطلوبیت های عینی و نظری خود شناسایی و پرورش دهد. پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی که بر مبنای آموزه های دینی و اندیشه سیاسی اسلام پایه ریزی شد، این مساله وجود داشته که نخبگان سیاسی در تراز این نظام چه کسانی هستند؟ چه ویژگیها و مولفه هایی دارند و چگونه شناسایی، پرورش و به کار گرفته می شوند؟ این مقاله در تلاش است تا نشان دهد با وجود اقدامات مقطعی و دغدغه های رجال و نخبگان سیاسی، در باب چنین موضوع مهمی الگوی مدون، بسامان و پایداری وجود نداشته است. درنهایت این نوشتار می کوشد تا الگویی بومی برای پرورش و گزینش نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی طراحی کند و افراد با تقوی، شایسته و کارآمد که در یک کلام واجد "اهلیت" به معنای جامع آن هستند در مناصب و مقامات سیاسی حکومتی بکار گرفته شوند. در الگوی ارائه شده برای نخبه پروری سیاسی، چهار مرحله شناسایی، پرورش، گزینش و پایش وجود دارد. این الگو با مطالعه وضعیت موجود در سه دهه گذشته و احصاء نقاط قوت و ضعف فرایندهای موجود، در پی تئوریزه کردن و ارائه الگوی مطلوب خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
پرورش؛ گزینش؛ نخبه؛ نخبه سیاسی؛ جمهوری اسلامی | ||
مراجع | ||
- آیور، مک (1364)، جامعه و حکومت، ترجمه ابراهیم علی کنی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - اخوان کاظمی بهرام (1383)، درآمدی بر کارآمدی در نظام سیاسی، تهران: نشر دانش و اندیشه معاصر. - ازغندی، علیرضا (1385)، درآمدی بر جامعهشناسی سیاسی در ایران، تهران: انتشارات قومس. - ازغندی، علیرضا (1385)، نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب، تهران: قومس. - انصاری، محمدمهدی (1386)، نخبهپروری سیاسی، تهران: انتشارات دادگستر. - ایونز، مارک (1383)، نخبهگرایی، ترجمه محمود شهابی، فرهنگ اندیشه، سال سوم، شمارهی 10. - باتامور، تی. بی (1381)، نخبگان و جامعه، ترجمه علیرضا طیب، تهران: شیرازه. - برزگر، ابراهیم (1393)، اندیشهی سیاسی امام خمینی؛ سیاست به مثابه صراط، تهران: سمت. - برزگر، ابراهیم (1389)، ساختار فهم اندیشه سیاسی اسلام، فصلنامه دانش سیاسی، شمارهی 2. - برزگر، ابراهیم (1388)، روانشناسی سیاسی، تهران: انتشارات سمت. - برنارد، لوئیس (1382)، زبان سیاسی اسلام، مترجم غلامرضا بهروز لک، تهران: نشر نی. - ترابی، یوسف (1388)، اجماع نظر نخبگان سیاسی و توسعه در جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه امام صادق. - جعفری، محمدتقی (1389)، حکمتاصول سیاسی اسلام، تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری. - جلالی، یاسر و صدیق سروستانی، رحمتالله (1390)، نخبگان قدرت در شهر تهران؛ نقش تصمیمگیران در مسائل اجتماعی، دوفصلنامهی پژوهش سیاست نظری، شمارهی 10. - حقیقت، سیدصادق (1392)، مبانی اندیشهی سیاسی در اسلام، قم: انتشارات دانشگاه مفید. - خرمشاد، محمدباقر (1382)، فساد سیاسی در ایران معاصر، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 19. - خرمشاد، محمدباقر (1385)، نقش اجتماعی خواص از دیدگاه جامعهشناسی پارتو، فصلنامه مصباح، شمارهی 23. - دال، رابرت (1364)، تجزیه و تحلیل جدید سیاست، ترجمه حسین ظفریان، تهران: نشر خرمی. - دلشاد تهرانی، مصطفی (1377)، حکومت حکمت، تهران: خانه اندیشه جوان. - دهخدا، علیاکبر (1377)، لغتنامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - دیلم صالحی، بهروز (1382)، درآمدی بر نخبهگرایی، فصلنامه راهبرد، شماره 31. - دیلینگر، ویلیام و فی، ماریان (1379)، از حکومت متمرکز تا حکومت غیرمتمرکز، مترجم پرویز راد، مدیریت دولتی شمارهی 37. - ذوعلم، علی (1385)، تجربه کارآمدی حکومت ولایی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. - ردادی، محسن (1390)، نظریه اعتماد سیاسی با تأکید بر گفتمان اسلامی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). - روشه، گی (1385)، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، تهران: نشر نی. - زونیس، ماروین (1387)، روانشناسی نخبگان سیاسی ایران، مترجمان پرویز صالحی، سلیمان امینزاده، زهرا لبادی، تهران: انتشارات چاپخش. - سیفزاده، حسین (1379)، مدرنیته و نظریههای جدید علم سیاست، تهران: دادگستر. - شجیعی، زهرا (1372)، نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، تهران: نشر سخن. - عظیمی دولتآبادی، امیر (1387)، منازعات نخبگان سیاسی و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - فتحی آشتیانی، علی (1377)، مقدمهای بر روانشناسی سیاسی، تهران: انتشارات بعثت. - مارش، دیوید و استوکز جری (1384)، روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - مشعلی، بهزاد (1392)، مقدمهای بر ساختار حکومت در ایران، تهران: انتشارات رصدعلم. - Agassi, Joseph and Swartz, Ronald, Educatng Elites in Democratic Societies: a dialogue, policy futures in Education, Vol 5, 2007.
- Black, Antony, the state of the house of Osman, 2001.
- Brezis, Elise S., The Effects of Elite Recruitment on social cohesion and Economic Development, December 2010.
- Campbell, Tom, justice, Humanities press international, Inc., 1990.
- Hunter, Floyd, Community power structure: A study of Decision Makers, New York: Holmes and Meier, 1953.
- Keskin, tugrul and R.Halpern, Patrick, Behind Closed Door; Elite Politics, Think tanks, and U.S. Foreign Policy, Insight Turkey, Vol 7, 2005.
- Lewis, Bernard, Istanbul and the civilization of the ottoman Empire, 2002.
- Michelson, Melissa, The corrosive effect of acculturation: How Mexican Americans lose politicals trust, Social science quarterly,84,4,2003.
- Putnam, R.D., The Compartive study of political Elites, New Jersey: prentice Hall, 1976.
- Quataert, Donald, History of the ottoman Empire and Modern Turkey, Cambridge university press, 2010.
- Shils, Edward, the Intellectualls and the powers and other Essays, London University Press, 1972.
- Young, Michael the rise of the Meritocracy, penguin, transaction publishers, 1994.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,546 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,793 |