
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,403 |
استعاره های جهتی نهج البلاغه از بعد شناختی | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 5، دوره 1، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 73-92 اصل مقاله (406.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین ایمانیان* 1؛ زهره نادری2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
یکی از مهمترین پدیدههای مورد بررسی در رویکردهای نوین زبانشناسی، صنعت استعـاره است که بر پـایـهی دیدگاههای تازه، نه تنها ابزاری زیباییشناسی بلکه بهعنوان ابزاری فرازبانی که نظام مفهومی انسان را شکل و به اندیشه، رفتار و زبان او جهت میدهد، شناخته میشود. بر این اساس، استعاره بخش گستردهای از ارتباطهای گفتاری ما را تشکیل میدهد بهگونهای که نمود آن را در زندگی روزمره و تجارب خویش میتوانیم ببینیم. استعارههای جهتی با بخشیدن جهتهای مکانی به مفاهیم، میان آنها پیوند ایجاد میکنند؛ این جهتهای مکانی از یک سو ریشه در تجربیات ما دارند و از دیگر سو، به نظام مفهومی ما، هارمونی و زیبایی میبخشند. با بررسی استعارههای جهتی بالا و پایین، درون و بیرون، مرکزی و حاشیهای، روشن میشود که نقش اندیشهی انسان در ترسیم یک نوع فضای هندسی در اینگونه استعارهها، پُررنگ است. زبان بهکار رفته در متون دینی بهعلت سر و کار داشتن زیاد با مفاهیم انتزاعی، حوزهی مناسبی را برای بــررسی گونههای استعاره فراهم میکند؛ اگرچه زبان، جامعه و دورهای که نهجالبلاغه در آن آفریده شده و تا چند سده پس از آن، بیشتر مجال ظهور تشبیه بوده است تا استعاره. در جستار پیشرو پس از تعریف استعاره و برشمردن مهمترین تفاوتهای دو نگاه سنتی و نوین به این آرایه، به بررسی بعد جهتیِ برخی از استعارههای شناختی نهجالبلاغه پرداخته شده است. در استعارههای نهجالبلاغه معمولاً جهتهای مرکز، درون و بالا نسبت به جهتهای حاشیهای، بیرون و پایین، اندیشه یا ارزش برتری را آینگی میکنند. این نوع نگاه به استعارههای نهجالبلاغه ما را در شناخت بهتر هدف گوینده و ایدهی فکری او، نوع مخاطب، موقعیت ایراد سخن و سازگاری یا ناسازگاری موسیقایی عبارت استعاری با مدلول آن و... یاری میرساند. | ||
کلیدواژهها | ||
نهجالبلاغه؛ استعاره؛ رویکرد سنتی و نوین استعاره؛ استعارهی جهتی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,884 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,191 |