آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 506 |
| تعداد مقالات | 5,311 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,076,669 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,722,349 |
روند شکل گیری و تحول استقرارهای باستانی در منطقه میان کوه شهرستان پلدختر، لرستان | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.29193.2669 | ||
| نویسنده | ||
| محمد بهرامی* | ||
| گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد | ||
| چکیده | ||
| شهرستان پلدختر در جنوب استان لرستان و در مرزهای شمالی خوزستان واقع شده است. مقاله حاضر برآیند بررسی دو دهستان میان-کوه شرقی و غربی این شهرستان است. این دو دهستان با مساحت حدود هزار کیلومترمربع بخش شرقی پلدختر را شامل می‌شوند. محدوده بررسی بجز دو دشت کوچک واشیان در کناره شمال‌شرق شهر پلدختر و دادآباد در مرز شمالی شهرستان با خرم‌آباد، فاقد دشت-های حاصلخیز است و بیشتر کوهستانی با دره‌ها و گردنه‌های صعب‌العبور است. با این وجود، این منطقه به دلیل واقع شدن در مسیر ارتباطی دشت خوزستان به زاگرس مرکزی و فلات مرکزی همواره در دوره‌های مختلف فرهنگی مورد توجه جوامع انسانی بوده است. با مطالعه یافته‌های بررسی، ما شاهد شناخت مواد فرهنگی از بیشتر دوره‌های باستان‌شناسی بودیم. در پایان بررسی و با تجزیه و تحلیل داده‌های باستانی تعداد 178 اثر فرهنگی از دوره‌های گوناگون پیش از تاریخی، تاریخی و اسلامی شناسایی شد. از این تعداد 88 اثر مربوط به دوران‌های پیش از تاریخ، 75 اثر مربوط به دوران‌های تاریخی و 30 اثر متعلق به دوران اسلامی بودند. از مهمترین یافته‌های این بررسی، شناسایی بیش از 50 استقرار از دوران‌های گوناگون عصر سنگ بود که در نوع خود جالب‌توجه بود و نشانه‌ی توجه جدی گروه‌های انسانی در این دوره‌ها به منطقه میان‌کوه است. همچنین شناسایی نزدیک به 20 ساختار معماری دفاعی- اداری متعلق به دوران‌های تاریخی و اسلامی و احداث چندین کاروانسرا در طول این مسیر در دوره صفویه، نشانه‌ای از اهمیت ارتباطی آن در دوره‌های متأخر اسلامی است. از دیگر آثار ارزشمند محدوده بررسی غار تمام دست‌کند کوگان است که در بررسی شواهد موجود و ارتباط آن با قلعه بالا دست آن به قرون میانه اسلامی تاریخ گذاری گردید. در نهایت، به نظر می‌رسد غنای فرهنگی منطقه، علاوه بر پتانسیل بالای زیست‌محیطی، بازتابی از جایگاه ارتباطی آن به عنوان کوتاه‌ترین راه ارتباطی خوزستان با دره خرم‌آباد و لرستان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| لرستان؛ پلدختر؛ بررسی باستان شناسی؛ دهستان میان کوه شرقی؛ دهستان میان کوه غربی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8 |
||