| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شمارهها | 506 |
| تعداد مقالات | 5,311 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,076,665 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,722,349 |
نشانه هایی از آئین های باستانی در نقوش دستبافته های سنتی منطقه تبرستان | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.29282.2678 | ||
| نویسندگان | ||
| ناهید پاکزاد* 1؛ محمدرضا شریف زاده2؛ ابوالفضل داوودی رکن آبادی3؛ مهسا خویی4 | ||
| 11. دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران | ||
| 2استاد گروه فلسفه هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی تهران، ایران | ||
| 3استاد گروه پژوهش هنر، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی. یزد، ایران | ||
| 4استادیار گروه موسیقی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| منطقه تاریخی طبرستان به دلیل شرایط جغرافیایی خود در طول تاریخ از ویژگی های فرهنگی پایداری برخوردار بوده است.علیرغم اهمیت تاریخ فرهنگی منطقه تبرستان و شهرت تاریخی فرش و بافته های آن، پژوهش های اندکی در زمینه نقوش بافته های این منطقه تاریخی وجود دارد. این پژوهش تلاش کرده است، با روش توصیفی و تحلیلی بخشی از نقوش دستبافته های سنتی در محدوده جغرافیایی تبرستان قدیم را برای یافتن لایه های معنایی و ریشه های آئینی و فرهنگی آن ها مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. روش گردآوری اطلاعات، در جمع آوری نقوش، به صورت میدانی و اطلاعات مربوط به پیش متن ها و تجزیه و تحلیل، از طریق مطالعات اسنادی بدست آمده و تحلیل کیفی و تفسیر تطبیقی نقوش با استفاده از رویکرد بینامتنیت انجام شده است. در میان بیش از صد نقش گیاهی، جانوری و هندسی در انواع بافته های بومی تبرستان، تعدادزیادی از نقوش دلالت صریحی به نمادهای ملی، آئینی و تاریخی دارند. کاربست نظریه بینامتنیت با استفاده از پیش متن های فرهنگی و آئینی تبرستان، نماد شناسی نقوش، دریافت دلالت های ضمنی آن ها و مقایسه با نمونه های تاریخی، حضور متن های پیش از اسلام را در نقوش دست بافت های تبری تایید می کند و نشان می دهد که سه مفهوم کلی 1-تقدیس و ستایش نیروی برترالهی،2-طلب برکت، خوش یمنی و حفاظت، 3- احترام و بزرگداشت، در نقوش بافته های تبری، از باورهای دینی و آئینی باستانی به شمار می روند که از طریق بیانیِ نمادین، در بافته ها جلوه گر شده اند و کاربرد نقشمایه های تبری، تحت تاثیر سنت ها و باورهای آئینی کهن تا بعد از اسلام در ارتفاعات البرز ادامه داشته و مضامین مربوط به تقدیس، خداباوری و آئین مهر لایه های معنایی پنهان در نقوش است که ارتباط با طبیعت و جهان هستی را در بافته ها بصورت یک امر معنوی جلوه داده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| منطقه تبرستان؛ آئین های باستانی؛ نقوش دستبافته های سنتی؛ مطالعات بینامتنی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 20 |
||