
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 501 |
تعداد مقالات | 5,262 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,919,357 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,607,731 |
مکانیسم های تزکیه نفس در مهار حسادت و بهبود روابط اجتماعی | ||
مطالعات اجتماعی قرآن | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/qss.2025.31490.1164 | ||
نویسندگان | ||
عاطفه دژپسند بنه ساعت بک* 1؛ مهدی اکبرنژاد2 | ||
1علوم قرآن و حدیث، الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ایلام، ایران | ||
2علوم قرآن و حدیث، الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ایلام، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده گسترش اختلالات روانی و فروپاشی روابط اجتماعی ناشی ازحسادت به عنوان رذیلت اخلاقی ریشهدار، ضرورت مهار آن از طریق ساز و کارهای عملیاتی تزکیه نفس را آشکار میسازد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و اتکا به آیات و روایات، به بررسی این پرسش میپردازد که فرایند تزکیه نفس چگونه با بازتعریف خویشتن اخلاقی، حسادت را خنثی کرده و روابط اجتماعی را بهبود میبخشد. یافتهها نشان میدهد نخست، تقویت رضایت به قضای الهی (حدید/۲۳) با مهار مقایسهگری مخرب و افزایش احساس کفایت درونی، زمینهساز کاهش حسادت است. دوم، تقوای قلبی بهمثابه محور خودکنترلی (بقره/۱۹۷)، با ایجاد سیستم نظارتی درونی، هیجانات منفی را مهار میکند. سوم، تبدیل حسادت به غبطه از طریق تربیت نفس، رقابت سازنده را جایگزین تخریب اجتماعی مینماید. چهارم، تبدیل حسادت به همدلی و اعتماد با تأکید بر ارزشهای توحیدی (آلعمران/۱۰۳) و اصل «آنچه برای خود میپسندی برای دیگران بپسند» (نهجالبلاغه، نامه۳۱)، سرمایه اجتماعی را ارتقا میدهد. در مجموع، تزکیه نفس با هدف قراردادن ریشههای وجودی حسادت (خودمحوری و عدم رضایت به تقدیر الهی)، نه تنها این رذیله را مهار میکند، بلکه از طریق بازسازی شناختی، روابط اجتماعی را به سمت همبستگی و تعامل سازنده سوق میدهد. کلیدواژه: مکانیسم، تزکیه نفس، حسادت، روابط اجتماعی | ||
کلیدواژهها | ||
کلیدواژه: مکانیسم؛ تزکیه نفس؛ حسادت؛ روابط اجتماعی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 16 |