آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 499 |
| تعداد مقالات | 5,230 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,863,651 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,543,601 |
قرائتی عرفانی از زیارت جامعه کبیره: بررسی انطباق مقامات امام معصوم(علیه السلام) با انسان کامل | ||
| دوفصلنامه دعاپژوهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/dua.2025.31307.1186 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا فریدونی* 1؛ سهیلا حیدری2 | ||
| 1گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا- همدان | ||
| 2کارشناسی ارشد عرفان اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان ، ایران | ||
| چکیده | ||
| مفهوم محوری «انسان کامل»،به‌ویژه آن‌گونه که در مباحث عرفانی ابن عربی تئوریزه شده،در کنار جایگاه بنیادین «امام معصوم»در الهیات شیعی، زمینه‌ای برای چالش‌های تفسیری فراهم آورده است.برخی دیدگاه‌ها در سنت شیعی،قائل به ناسازگاری این دو مفهوم بوده و تلقی عرفانی را در تعارض با مقام الهی امام(ع) می‌دانند.این پژوهش، با طرح فرضیه سازگاری عمیق میان شاخصه‌های انسان کامل و اوصاف امام(ع)که در متون اصیل شیعی قابل ردیابی است،به تحلیل تطبیقی متن محوری «زیارت جامعه کبیره» می‌پردازد تا این تعارض ادعایی را واکاوی کند.به همین منظور، با روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد تطبیقی،ابتدا مولفه‌های اصلی انسان کامل از منظر مکتب ابن عربی مشخص شده، سپس با تحلیل محتوای زیارت جامعه، تجلی این مولفه‌ها در اوصاف امامان(ع) بررسی گردیده است.یافته‌های تحقیق، انطباق و هم‌سویی عمیق و چشمگیری را در ابعاد متعدد نشان می‌دهد. شاخصه‌های کلیدی انسان کامل، شامل:مظهریت اتمّ اسماء و صفات الهی وجامعیت وجودی، برخورداری از علم لدنی و احاطه علمی، عصمت و طهارت مطلقه، نقش محوری در نظام تکوین ، ارتباط وجودی ویژه با حق و برتری مقامی مطلق، همگی به روشنی و با تأکید فراوان در عبارات زیارت جامعه کبیره برای ائمه اطهار(ع) یافت می‌شود. نتیجه‌گیری پژوهش، ضمن تأیید فرضیه اصلی، نشان می‌دهد زیارت جامعه کبیره به مثابه سندی معتبر، ضمن رد آن تعارض ادعا شده، امکان ارائه قرائتی را فراهم می‌آورد که امام معصوم(ع) را مصداق اتمّ انسان کامل در چارچوب تعالیم شیعی معرفی کند. این تحقیق بر ظرفیت بالای متون حدیثی و زیارتی شیعه برای فهم مباحث عرفانی و پیوند میان عرفان نظری و کلام امامیه تأکید دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان کامل؛ امام معصوم؛ زیارت جامعه کبیره؛ عرفان نظری؛ ابن عربی؛ مظهریت | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||