
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 497 |
تعداد مقالات | 5,184 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,629,440 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,331,406 |
شناخت فناوری ساخت و مطالعه مکانیسم خوردگی نمونههای فلزی باستانی تپه قلایچی | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.9515.2664 | ||
نویسندگان | ||
حمیدرضا بخشنده فرد* 1؛ زهرا رحیمیکلیشادی2؛ فرشید ایروانی قدیم3 | ||
1مدیر گروه مرمت دانشکده مرمت دانشگاه هنر اصفهان | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد مرمت اشیا تاریخی وفرهنگی | ||
3دانشیار و عضو هیات علمی/ دانشگاه هنر اصفهان | ||
چکیده | ||
ماننایی اقوامی بودند که در هزاره اول پیش از میلاد در نواحی شمال غربی ایران زندگی میکردند. محوطه قلایچی بر اساس کشفیات انجام شده از محوطههای ماننایی در قرن هشتم و هفتم قبل از میلاد است. در این محوطه کاوشهای غیر مجاز بسیاری صورت گرفته بود و پس از آن کاوشهای سیستماتیک توسط اسماعیل یغمایی و بهمن کارگر در این منطقه صورت گرفت. تعداد 9 قطعه فلزی حاصل از این محوطه طی کاوشهای سالهای 1381 تا 1383 به سرپرستی بهمن کارگر مربوط به هزاره اول قبل از میلاد برای مطالعه انتخاب شده است که شامل دو گروه است. در گروه اول یک دستبند و یک تکه شی فلزی و در گروه دوم نیز هفت تکه شی فلزی وجود دارد. هدف این مقاله شناسایی دقیق آنها از نظر ساختاری و فنشناسی و چگونگی ساخت و شناخت نوع و فرایند خوردگی و محصولات خوردگی آنها است. این یافتهها، با توجه به موقعیت جغرافیایی و دورهی زمانی (هزارهی اول پیش از میلاد)، اهمیت فراوانی در بازسازی روندهای تکنولوژی، فرهنگی و اجتماعی جوامع عصر آهن در منطقه دارند. پرسش پژوهش شامل 1) روش ساخت از نظر ساختار و ساختمان چیست؟ 2) محصولات خوردگی در این نمونهها چیست و پایداری آنها چگونه است؟ 3) روند خوردگی و فرایند اثرگذار محیطی بر این آثار چگونه است؟ به این منظور بررسیهای میکروسکوپی و آنالیز دستگاهی SEM-EDX ،XRD و متالوگرافی انجام شد. مطالعات ریزساختاری وSEM-EDX نشان داد، کار سرد، گرم و تابکاری بر روی نمونهها انجام شده است. نتایج به دستآمده از آنالیز XRD فازهای خوردگی نمونهها شامل مالاکیت، نانتوکیت، کوپریت، بروکانتیت و پیِپایت شناسایی شد. برای این منظور از بررسیهای میکروسکوپی و آنالیز تکنیک ابزاری SEM-EDX و متالوگرافی استفاده شد. نتایج آزمایشها نشان داد که تمام قطعات اشیاء به جز دو نمونه از آلیاژ برنز و دو نمونه از مس ساخته شده اند. بهطور کلی میتوان گفت مطالعات SEM-EDX انجام شده در بررسی ساختار و نحوه ساخت نمونهها نشان دهنده شباهت آنهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
قلایچی؛ فنشناسی؛ خوردگی؛ SEM-EDX؛ XRD | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |