آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شمارهها | 512 |
| تعداد مقالات | 5,365 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,217,473 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,821,617 |
نقش نهجالبلاغه در شناساییِ تصحیفِ لفظیِ روایاتِ شیعه | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهجالبلاغه | ||
| مقاله 1، دوره 12، شماره 47، آذر 1403، صفحه 1-26 اصل مقاله (810.8 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2025.30621.3164 | ||
| نویسنده | ||
| رسول محمدجعفری* | ||
| دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تصحیف در روایات از آفتهایی است که برخی روایات بدان دچار شدهاند. این آفت گاه در فهم صحیح و دقیق روایات خلل ایجاد کرده و مانع از فهم متن و مقصود شده است، لذا از مهمترین مطالعات حدیثی شناسایی تصحیفات و تصحیح آنها است. بهرهگیری از منابع کهن و معتبر از روشهای کارآمد در این عرصه است. نهجالبلاغه در کنار برخورداری از این ویژگی، به دلیل دقت و تسلط گردآورنده آن -سیدرضی- به روایات و اشراف به ظرایف سخن امام علی (ع)، منبعی متقن در شناسایی تصحیفات رخداده در سخنان امیرمؤمنان (ع) است. پژوهش حاضر با روش کتابخانهای و به صورت مطالعه تطبیقی در پی پاسخ به این سؤال برآمده است که نقش نهجالبلاغه در شناساییِ تصحیفِ لفظیِ روایاتِ شیعه چگونه است؟ یافتههای تحقیق نشان داد که تصحیفات در سه سطح: حروف، واژه و جمله بودند. تصحیف در سطح حروف بیش از تصحیف در دو نوع دیگر رخ داده است. تصحیف در سطح حروف در چهار صورت بودند: 1) تصحیف مبتنی بر نقطه، 2) تصحیف ناشی از پایه حروف، 3) تصحیف برآمده از تشابه آوایی، 4) تصحیف در حروف افزوده شده. با وجود آنکه آثاری چون کافی و تحفالعقول پیش از نهجالبلاغه تدوین گردیدهاند، اما در بررسی نمونهها روشن شد که صورت واژگان در نهجالبلاغه دقیقتر ثبت شدهاند. برای شناسایی تصحیف در کنار استدلال به نهجالبلاغه، به قرائن دیگر نیز استشهاد گردید. از جمله: بهرهگیری از مصادر حدیثی، سیاق کلام، استفاده از کتابهای لغت، بهرهگیری از قواعد دستوری، بهرهبرداری از دیدگاه شارحان حدیثی و حدیثپژوهان برجسته. | ||
| کلیدواژهها | ||
| امام علی (ع)؛ نهجالبلاغه؛ روایات شیعه؛ تصحیف حروف؛ تصحیف واژه؛ تصحیف جمله | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 104 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 15 |
||