| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شمارهها | 506 |
| تعداد مقالات | 5,311 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,076,677 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,722,356 |
باستانشناسی شهری و نقش آن در شناخت هویت تاریخی شهر، کاوشهای باستانشناختی بقعه سلطان شیخداد یزد | ||
| پژوهشهای نوین ایرانشناسی | ||
| مقاله 4، دوره 1، شماره 1، شهریور 1404، صفحه 57-82 اصل مقاله (4.64 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/mris.2025.31219.1003 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسین عزیزی خرانقی* 1؛ بهاره اژدری2؛ محمد حسین دهقانی3؛ مریم حسن زاده4 | ||
| 1استادیار پژوهشکده باستانشناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری مرمت ابنیه و بافت های تاریخی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| 3کارشناس ارشد مرمت و احیاء ابنیه و بافت های تاریخی گرایش حفاظت میراث شهری، دانشکده معماری، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 4کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشکده معماری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| با گسترش شهرنشینی و توسعه بیرویه کلانشهرها در قرن بیستم و بیستویکم، توجه به میراث مادی شهرهای تاریخی اهمیت فزونتری یافته است. براین اساس، باستانشناسی شهری بهعنوان یک رویکرد میانرشتهای ظهور کرد که نهتنها به کاوشهای کلاسیک در بافت شهرها میپردازد، بلکه با بهرهگیری از اسناد تاریخی، تحلیل شبکههای شهری، سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی، لایههای پنهان تاریخی را آشکار میکند. این مقاله باهدف ایجاد درکی همهجانبه از نقش باستانشناسی شهری در فرآیند هویتبخشی به شهرهای تاریخی تدوین شده است. شهر تاریخی یزد بهعنوان یکی از شاهکارهای معماری خشتی جهان و نمونهای بارز از تطابق با محیط بیابانی، همواره کانون توجه مطالعات شهرهای تاریخی ایران بوده و بافت تاریخی آن، حافظ لایههای متعدد فرهنگی از ادوار مختلف است که خوانش آنها مستلزم پژوهشهای میدانی دقیق است. بقعه سلطان شیخداد، بهعنوان یکی از عناصر شاخص این بافت، نهتنها به لحاظ کالبدی، بلکه بهواسطه تداوم کارکردی و تقدس خود، کالبدی استثنایی برای بررسی تحولات تاریخی و مذهبی این شهر فراهم میآورد. کاوشهای باستانشناسی اخیر در بقعه سلطان شیخداد یزد (قرن هشتم هجری قمری)، گنجینهای از دادههای فرهنگی - تاریخی را از دوره ایلخانی تا قاجار آشکار ساخته است. این یافتهها، شامل بقایای معماری، قبور کاشیکاری تیموری- صفوی، ظروف سفالی و شواهد منحصربهفرد دفنهای جمعی و آیینهای مرتبط با بحرانهای دوره قاجار، این بقعه را بهمثابه آینهای تمامنما از تحولات تاریخی، مذهبی، اجتماعی و هویتی شهر تاریخی یزد نشان میدهد. این مقاله با استناد به دادههای میدانی باستانشناختی بر اهمیت این اثر در شناخت لایههای پیچیده تاریخ یزد و نقش آن در هویتبخشی تاریخی در چارچوب مطالعات ایرانشناسی تحلیل میکند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| باستان شناسی شهری؛ بافت تاریخی یزد؛ باستان شناسی دوره اسلامی؛ بقعه سلطان شیخداد | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 145 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14 |
||