
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 501 |
تعداد مقالات | 5,252 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,906,191 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,602,193 |
بازنمایی پایگاه اجتماعی زن در سینمای عامهپسند دهۀ 60ه.ش. ایران | ||
پژوهش های جامعه شناسی معاصر | ||
مقاله 12، دوره 14، شماره 26، شهریور 1404، صفحه 279-299 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/csr.2025.26870.2154 | ||
نویسندگان | ||
شیوا آقابزرگی زاده1؛ مهران سهراب زاده2؛ اسداله بابائی فرد3 | ||
1دکتری جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
2استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران (نویسندۀ مسئول). | ||
3دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
چکیده | ||
رسانهها در جهان امروز اهمیت بسیاری داشته و تأثیرات انکارناپذیری بر جامعه و واقعیتهای اجتماعی دارند. یکی از این رسانهها سینماست که در حوزۀ تولید فیلمهای عامهپسند مخاطبان بسیاری را به خود جلب کرده است. بررسی اهمیت سینما از آن جهت است که بازنمایی زنان در آن در دورههای مختلف سیاسی و اجتماعی شکلهای مختلفی به خود گرفته است. هدف پژوهش حاضر بازنمایی پایگاه اجتماعی زن در سه فیلم عامهپسند «اجارهنشینها»، «گلهای داوودی» و «خواستگاری» از دهۀ60 است. جامعۀ آماری این مطالعه را کلیۀ فیلمهای عامهپسند سینما شکل میدهد که از دهۀ 60 تا 70 در ایران تولید شده است. سه فیلم سینمایی بر اساس نمونهگیری هدفمند انتخابشدهاند و به روش کیفی و با استفاده از تکنیک نشانهشناسی مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفتهاند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که زنان در این فیلمها بیش از آنکه مدرن باشند سنتی هستند، و مطابق با گزارههای ایدئولوژیک حاکم بر جامعه و همچنین بر اساس کلیشههای جنسیتی رفتار میکنند. به عبارتی کنشها و واکنشهای زنان و مردان سازوکار جنسیتی را تولید و بازتولید میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
بازنمایی؛ رسانه؛ زن؛ سینمای عامهپسند؛ نشانهشناسی | ||
مراجع | ||
- ابویطرقبه، سمانه، (1390). «بازنمایی جوان در سینمای عامهپسند (مطالعه تطبیقی دو دوره اصلاحات و اصولگرایی)». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی. - اکبری، کمال؛ و لطفیخاچکی، بهنام، (1397). «تحلیل نشانهشناختی آگهیهای بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایرا از منظر سبک زندگی». رسانههای دیداری و شنیداری، 13 (27): 149- 186. DOR: 20.1001.1.26454696.1397.12.27.7.8 - خادمالفقرایی، مهوش؛ و کیانپور، مسعود، (1397). «تحلیل نشانهشناختی کلیشههای جنسیتی و پایگاه اجتماعی در دو فیلم برف روی کاجها و یه حبه قند». دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی دانشگاه هنر، (17): 64-49. - داناییفر، آرمان، (1395). «مطالعه بازنمایی سبک زندگی طبقه مرفه در سینمای عامهپسند ایران دهه 1380». پایاننامه کارشناسی ارشد جامعهشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی. - راودراد، اعظم؛ زندی، مسعود، (1385). «تغییرات نقش زن در سینمای ایران». نشریۀ رسانه، (2): 1-27. - راودراد، اعظم؛ و میرزاده، احسان، (1396). «نشانهشناسی تصویر زن در سینمای اصغر فرهادی (تحلیل نشانهشناسانه فیلمهای سینمایی رقص در غبار، درباره الی و گذشته)». جامعهشناسی هنر و ادبیات، 9 (1): 53-77 https://doi.org/10.22059/jsal.2017.213864.665425 - روشندل اربطانی، طاهر؛ دادجو، سحر؛ نگین تاجی؛ فهیمه، (1393). «بازنمایی زندگی روزمره جوانان در شهر تهران تحلیل فیلمهای نیمه دوم دهه 80». فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 7 (3): 45-81. https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.27.003 - شالبافشیروانی، کیمیا. (1397)، «بازنمایی زنان در تبلیغات بازرگانی فضای مجازی؛ مطالعه موردی آگهیهای تجاری سایت آپارات». پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده پردیس تحصیلات تکمیلی خودگردان، دانشگاه علامه طباطبایی. - شکری، ملیحه، (1395). «مطالعه بازنمایی تصویر زن در سینمای ایران در دو دهه اخیر 70 تا 90 با تأکید بر موضوع «گذشت و فداکاری». پایاننامه کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی رسانه، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. - صادقیکیا، سمیه، (1398). «بررسی هویت زن و هژمونی تأثیرگذار بر آن در سینمای بعد از انقلاب (با نگاهی به فیلم دو زن و زیر سقف دودی)». پایاننامه کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان. - طالبینژاد، احمد، (1387). «نگاهی به ویژگیهای سینمای عامهپسند غرق شدن در رؤیا». فصلنامه سینما و ادبیات، 5 (19). - عظیمیدولتآبادی، امیر؛ و داوریمقدم، سعیده، (1398). «بازنمایی حضور نقش زنان در سینمای قبل و بعد از انقلاب اسلامی». مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 8 (2): 305-328. https://doi.org/10.22059/jisr.2019.278085.840 - فرتر، لوک، (1386). «لویی آلتوسر». امیر احمدیآریان، تهران: نشر مرکز. - ملکی، امیر؛ و رفیعی، ملاکه، (1391). «دسترسی افتراقی به سرمایه و توزیع نابرابر سلیقههای هنری (تحلیل کمی رابطه بین سرمایه با مصرف فرهنگی، هنری جوانان تهرانی)». مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 8 (29): 71-90. https://www.jcsc.ir/article_15473.html - میرفخرایی، تژا؛ و فتحی، اسماعیل، (1390). «تصویر زن در فیلمهای نخبهگرا و عامهپسند دهه هفتاد سینمای ایران»، فصلنامه فرهنگ ارتباطات، 1 (1): 193-225. https://journals.iau.ir/article_510692.html - نادرینژاد، دنیا، (1395). «مطالعه شخصیت زن در سینمای ایران پس از انقلاب از دید کارگردانان زن (رخشان بنی اعتماد و تهمینه میلانی)». پایاننامۀ کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه پیام نور. - نصیبی، بصیر؛ و یزدانی، منوچهر، (1352). سینمای آزاد دفتر سوم. تهران: انتشارات مروارید. - Abou-Tarqaba, S., (2011). “Representation of Youth in Popular Cinema (Comparative Study of Two Periods of Reform and Fundamentalism)”. Master’s Thesis in Social Communication Sciences, Faculty of Social Sciences and Communication, Allameh Tabataba’i University. (in Persian) - Akbari, K. & Lotfi Khacheki, B., (2018). “Semiotic Analysis of Islamic Republic of Iran Television Commercials from a Lifestyle Perspective”. Audiovisual Media, 13 (27): 149-186. DOR: 20.1001.1.26454696.1397.12.27.7.8. (in Persian) - Azimi-Dolatabadi, A. & Davari-Moghaddam, S., (2019). “Representation of the Role of Women in Cinema Before and After the Islamic Revolution”. Social Studies and Research in Iran, 8 (2): 305-328 https://doi.org/10.22059/jisr.2019.278085.840, (in Persian) - Biswal, S. K., (2017). “Representation of Women withDisabilities in Hindi Cinema”. Symbiosis International University, India, 8(2): 66-73. https://doi.org/110.15655/mw/2017/v8i1A/48925 - Danaeifar, A., (2016). “A Study of the Representation of the Lifestyle of the Affluent Class in Iranian Popular Cinema in the 1980s”. Master's Thesis in Sociology, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University. (in Persian) - Ferretter, L., (2007). "Louis Althusser. Amir Ahmadi Arian, Tehran: Markaz Publishing House. (in Persian) - Khadem al-Faqarai, M. & Kianpour, M., (2018). “Semiotic Analysis of Gender Stereotypes and Social Status in the Two Films Snow on the Pines and A Sugar Cube”. Bi-Quarterly Scientific-Research Journal of the University of Arts, (17): 49-64. (in Persian) - Maleki, A. & Rafiei, M., (2012). “Differential Access to Capital and Unequal Distribution of Artistic Tastes, (Quantitative analysis of the relationship between capital and cultural and artistic consumption of Tehrani youth)”. Cultural and Communication Studies, 8 (29): 71-90. https://www.jcsc.ir/article_15473.html (in Persian) - Mirfakharai, T. & Fathi, E., (2011). “The Image of Women in Elite and Popular Films of the 1970s Iranian Cinema”. Quarterly Journal of Communication Culture, 1 (1): 193-225. https://journals.iau.ir/article_510692.html - Naderinejad, D., (2016). “Study of the female character in Iranian cinema after the revolution from the perspective of female directors (Rakhshan Bani-Etemad and Tahmineh Milani)”. Master's thesis in Art Research, Faculty of Art and Architecture, Payam Noor University. (in Persian) - Nasibi, B. & Yazdani, M., (1973). Free Cinema, Third Edition. Tehran: Morvarid Publications. (in Persian) - Pathak, B. & Patel, K., (2020). A study on social issues highlighted in contemporary Hindi cinema. https://ssrn.com/abstract=3660900. - Rauderad, A. & Zandi, M., (2006). “Changes in the Role of Women in Iranian Cinema”. Media Journal, (2): 1-27. (in Persian) - Ravudrad, A. & Mirzadeh, E., (2017). “Semiotics of the Image of Women in Asghar Farhadi's Cinema (Semiotic Analysis of the Films Dance in the Dust, About Ellie, and the Past)”. 9(1): 53-77 https://doi.org/10.22059/jsal.2017.213864.665425. (in Persian) - Roshandel Arbatani, T., Dadjoo, S. & Negin Taji, F., (2014). “Representation of the Daily Life of Youth in Tehran: An Analysis of Films from the Second Half of the 1980s”. Iranian Quarterly Journal of Cultural Research, 7 (3): 45-81. https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.27.003. (in Persian) - Sadeghikia, S., (2019). “A Study of Female Identity and the Hegemony Affecting It in Post-Revolutionary Cinema (With a Look at the Film Two Women and Under a Smoky Roof)”. Master’s Thesis in Cultural Studies, Faculty of Humanities, University of Kashan. - Shalbaf Shirvani, K., (2018). “Representation of Women in Cyberspace Commercial Advertisements; A Case Study of Commercial Advertisements on the Aparat Website”. Master's Thesis in Social Communication Sciences, Faculty of Autonomous Postgraduate Education Campus, Allameh Tabatabaei University. (in Persian) - Shokri, M., (2016). “A Study of the Representation of the Image of Women in Iranian Cinema in the Last Two Decades, 1970s to 1990s, with Emphasis on the Theme of "Past and Sacrifice"”. Master's Thesis in Cultural Media Studies, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Islamic Azad University, Central Tehran Branch. (in Persian) - Stevenson, A., (2010). Oxford Dictionary of English. Oxford University Press. Third Edition. - Talebinejad, A., (2008). “A Look at the Characteristics of Popular Cinema: Immersed in Dreams”. Quarterly Journal of Cinema and Literature, 5 (19) (in Persian) - Tanriover, H. U., (2016). “Women as film directors in Turkish cinema”. European Journal of women studies, 24 (4): https://doi.org/10.1177/1350506816649 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 201 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56 |