آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,290,895 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,360 |
بررسی کانی‌نگاری سفالینه‌های سیلک III در حوضه آبخیز زاینده‌رود | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2025.27480.2562 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا شهباز تبار1؛ محمود حیدریان* 2؛ مجید ساریخانی3 | ||
| 1گروه باستان شناسی دانشگاه شهرکرد | ||
| 2دانشیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، ایران | ||
| 3دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه شهرکرد | ||
| چکیده | ||
| تجزیه‌وتحلیل پتروگرافی یکی از راه‌های مطالعه قطعات سفالی به منظور شناسایی اجزا سازنده آنها، شناخت تفاوت و شباهت موجود در ترکیب و اجزا سازنده آنها، تعیین درصد هریک از اجزا، تعیین درجه حرارت پخت سفال‌ها با توجه به کانیهای موجود و در نهایت بررسی منشأ مواد اولیه تشکیل‌دهنده سفال است. پژوهش پیشرو قصد دارد تا با توجه به اهمیت این روش در باستانشناسی و شباهت زیاد نمونه‌های سفالی یافت شده در حوضه آبریز زاینده‌رود با فرهنگ سفال سیلک III تپه سیلک، به بررسی و مطالعه ویژگی‌های آنها بپردازد. چگونگی ویژگی‌های سفال سیلک III حوضه رودخانه زاینده‌رود از نظر فنی و ظاهری و عمده شباهت‌ها و تفاوت‌های سفال سیلک III حوضه رودخانه زاینده‌رود با نمونه‌های مشابه خود در محوطه سیلک از اهداف و سوالات اصلی این پژوهش بودند. تلفیقی از روش‌های کتابخانه‌ای، میدانی و آزمایشگاهی به کار گرفته شد. بعد از تهیه مقطع نازک از سفال‌ها با بزرگ‌نمایی 4X، تمام قطعات با میکروسکوپ دو چشمی پلاریزان مدل James Swift و بر اساس سه جزء اساسی ماتریکس (خمیره)، انکلوزیون و حفره‌ها (فضاهای خالی) مورد بررسی قرار گرفتند. 36 قطعه سفال دارای ویژگی‌های فرهنگ سیلک III، برگرفته از تپه‌های گورگای، جمالو، آشنا، گاویاران، میدانک 1 و بدرخانی در حوضه رودخانه زاینده‌رود و 7 قطعه از تپه سیلک به طور تصادفی انتخاب و آزمایش شدند. نتایج نشان می‌دهد که این سفال‌ها با وجود تفاوت جزیی در چند نمونه، نه تنها از لحاظ شکل ظاهری و نقوش شباهت زیادی دارند بلکه از نظر ویژگی‌های فنی یعنی فضاهای خالی، ساختار، کانی‌شناسی، ماده چسباننده و همچنین دمای پخت نیز بسیار به هم شباهت دارند. اختلاف در پخت نمونه‌های سیلک با نمونه‌های سایر محوطه‌ها و وجود برخی از عناصر سنگ‌های آذرین یا سنگ چرت از مواردی است که نشان از منشا متفاوت در ساخت تعدادی از سفالهاست وگرنه سفال منطقه آبخیز زاینده‌رود از هر نظر و به لحاظ تکنیکی با سفال نوع سیلک III تپه سیلک در یک گروه قرار دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کانی‌نگاری؛ سفال؛ مس‌وسنگ؛ سیلک III؛ زاینده‌رود | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 162 |
||