
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,875 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,348 |
ارزیابی زیست محیطی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دز محدوده شهر دزفول | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اسفند 1403 | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2025.30232.1647 | ||
نویسندگان | ||
سعید ورمرزیار1؛ صدیقه بطالبلویی* 2؛ حکیمه امانی پور3 | ||
1دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، ایران | ||
2دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران | ||
3دانشیار گروه زمین شناسی دانشکده منابع طبیعی دریا دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، ایران | ||
چکیده | ||
این پژوهش به بررسی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دز و تحلیلهای مربوط به شاخصهای زیستمحیطی و پارامترهای فیزیکوشیمیایی پرداخته است. برای این منظور 25 نمونه رسوب از یک منطقه محدود از رودخانه دز از شهر چم گلک تا منطقه زیبا شهر دزفول برداشت و انالیز شد. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات pH رسوبات بین 7.23 و 8.05 بوده و تأثیر چندانی بر غلظت فلزات سنگین نداشته است. همچنین، میزان مواد آلی در رسوبات بین 0.28% تا 2.54% تغییر میکند و بالاترین مقادیر در ایستگاههای بالادست مشاهده شد که احتمالاً به علت تأثیر فاضلابهای شهری، پسابهای کشاورزی و فعالیتهای صنعتی است. مقایسه غلظت فلزات سنگین در رسوبات با مقادیر پوسته زمین نشان داد که غلظت ارسنیک (1.1 میلیگرم بر کیلوگرم)، بیسموت (0.65 میلیگرم بر کیلوگرم) و مس (27.92 میلیگرم بر کیلوگرم) بالاتر از مقادیر معمول در پوسته زمین بوده، در حالی که کروم و سرب دارای غلظت کمتری نسبت به میانگین جهانی هستند. تجزیه و تحلیلهای آماری شامل ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین فلزات کروم و نیکل همبستگی مثبت و معناداری (r = 0.786) وجود دارد، که نشاندهنده منشاء مشترک هیدروکربنی این دو عنصر است. همچنین، تحلیلهای خوشهای نشان داد که ایستگاهها با آلودگی کمتر در پاییندست رودخانه و با سرعت بالاتر جریان، در گروههای جداگانه قرار گرفتهاند. نتایج این تحقیق نشاندهنده تأثیرات متفاوت منابع آلاینده بر غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دز است. در حالی که برخی فلزات مانند مس و ارسنیک بهطور قابل توجهی در منطقه افزایش یافتهاند، دیگر فلزات مانند سرب و کروم غلظت کمتری در مقایسه با میانگینهای جهانی دارند. این میتواند بهدلیل ترکیب پیچیده منابع آلاینده، شامل فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و شهری باشد. این یافتهها حاکی از تأثیر منابع مختلف آلودگی از جمله فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و فاضلابهای شهری بر غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دز است. | ||
کلیدواژهها | ||
فاکتور غنیشدگی؛ شاخص زمین انباشتگی؛ فاکتور الودگی؛ رودخانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 774 |