دانشگاه بوعلی سینا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات22
تعداد شماره‌ها485
تعداد مقالات5,045
تعداد مشاهده مقاله9,290,878
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,135,350
رحمانی زاده, حسین, غنی لو, معصومه. (1403). تعامل بینامتنی صحیفه سجادیه با کلام‌الله مجید در دعای ختم قرآن. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 4(6), 217-236. doi: 10.22084/dua.2025.30239.1115
حسین رحمانی زاده; معصومه غنی لو. "تعامل بینامتنی صحیفه سجادیه با کلام‌الله مجید در دعای ختم قرآن". پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 4, 6, 1403, 217-236. doi: 10.22084/dua.2025.30239.1115
رحمانی زاده, حسین, غنی لو, معصومه. (1403). 'تعامل بینامتنی صحیفه سجادیه با کلام‌الله مجید در دعای ختم قرآن', پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 4(6), pp. 217-236. doi: 10.22084/dua.2025.30239.1115
رحمانی زاده, حسین, غنی لو, معصومه. تعامل بینامتنی صحیفه سجادیه با کلام‌الله مجید در دعای ختم قرآن. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 1403; 4(6): 217-236. doi: 10.22084/dua.2025.30239.1115

تعامل بینامتنی صحیفه سجادیه با کلام‌الله مجید در دعای ختم قرآن

دوفصلنامه دعاپژوهی
دوره 4، شماره 6، شهریور 1403، صفحه 217-236    اصل مقاله (5.26 M)
نوع مقاله: علمی- پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/dua.2025.30239.1115
نویسندگان
حسین رحمانی زاده1؛ معصومه غنی لو* 2
1دانش آموخته دکتری تخصصی علوم قرآن وحدیث، گروه معارف اسلامی، دانشگاه آزاداسلامی‌واحدزنجان، ایران
2استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، ایران.
چکیده
     یکی از مهم‌ترین نظریات معناشناسی در دهه‌های گذشته، نظریه «بینامتنی» است که روابط بین متن‌های مختلف و چگونگی ارتباط و تعامل آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد و موجب خلق متن جدید می‌شود. طبق این نظریّه، هر متنی یک بافت جدید از متون متحوّل شده است. بر اساس این نظریّه، تعامل آیات قرآن کریم و ادعیه صحیفه سجادیه قابل تحقیق و بررسی است. انس دائمی امام سجاد(ع) با قرآن و ارتباط و تأثیرپذیری آن حضرت از کلام‌الله، زمینة تعامل میان متن پنهان(قرآن) و متن حاضر(صحیفه) را فراهم کرده است. از این‌رو، در موارد زیادی، فهم شایسته ادعیه صحیفه سجادیه جز در پرتو شناخت رابطة آن با قرآن امکان‌پذیر نیست. این پژوهش در صدد است روابط بینامتنی دعای 42 صحیفه (که به دعای ختم قرآن مشهور است) با قرآن کریم را مورد پی‌جویی قرار دهد تا افق معنایی جدیدی از این دعا به دست آورد. روش مورد استفاده در این پژوهش، از نوع تحلیلی‌ـ توصیفی است. نتایج حاصل از این تحقیق، گویای آن است که بخش عمده روابط بینامتنی صحیفه سجادیه با قرآن، از نوع ساختاری و به شکل نفی متوازی است که در آن، امام سجاد(ع) به جهت ارتباط عمیق با قرآن، توانسته‌اند نوعی سازش استوار میان کلام خویش و متن غایب ایجاد و تعاملی آگاهانه با آن خَلق کنند.
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ امام سجاد(ع)؛ صحیفه سجادیه؛ دعای ختم قرآن؛ بینامتنیت
مراجع
  • قرآن کریم.(1389). ترجمه علی اکبر مشکینی. تهران: مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی.
  • علی بن ابی‌طالب.(1379). نهج البلاغه. ترجمه و شرح فیض الإسلام، تهران: مؤسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الإسلام.
  • علی بن الحسین(ع).(1394). صحیفه سجادیه. ترجمه فاطمه احمدی. تهران: اسوه.
  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن.( ۱۴۰۳ق). الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت: دارالاضواء.
  • آلن، گراهام.(1385). بینامتنیت. ترجمه: پیام یزدان‌جو. تهران: نشر مرکز.
  • ادایی خضری، فاطمه.(1395). پایان‌نامه «تجلی قرآن در صحیفه سجادیه (با موضوع نبوت خاصه وامامت) با رویکرد بینامتنی». دانشگاه الزهرا(س). دانشکده الهیات و معارف اسلامی.
  • اقبالی، عباس و فاطمه حسن‌خانی.(1389). «بینامتنیّت قرآنی در صحیفة سجادیه». «فصل‌نامه ادبیات دینی». دوره اول و شماره 1. 31-43.
  • انصاریان، حسین.(1378). دیار عاشقان. تهران: پیام آزادی.
  • ایروانی، باقر.(1423ق). دروس تمهیدیه فی تفسیر آیات الاحکام، قم: دار الفقه.
  • پاک‌طینت، مجید . (1395). پایان‌نامه «مستندات قرآنی دعای ۲۴ و ۲۵ صحیفه سجادیه با رویکردی به روابط درون خانواده». دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. دانشکده علوم قرآنی خوی.
  • جوادی آملی، عبدالله.(1378). قرآن در قرآن. قم: اسراء.
  • خمینی، سیدروح الله الموسوی.(1372). صحیفه امام خمینی(ره). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • داودی، عارفه.(1395). «تجلی قرآن کریم در دعای اول تا هفتم صحیفه سجادیه با رویکرد بینامتنی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا(س).
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد.(1412). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داودى. دمشق بیروت: دارالعلم- الدار الشامیة.
  • رضی بهابادی، بی­بی سادات وفتحیه فتاحی‌زاده و لیلا مرتاض. (1397). روابط بینامتنی دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه (دعا درآغاز ماه رمضان) با قرآن کریم. فصل‌نامه سراج منیر. سال 9. شماره 33. صص37-63.
  • سلطان‌پور، عباس و علی دهقان و حمیدرضا فرضی (1399). بررسی بینامتنیت قرآنی در مقامات حمیدی. ماه‌نامه تخصصی سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال سیزدهم. شماره یازدهم. صص: ص 91-112.
  • سعیدی ابواسحقی، صالح و سعید عباسی‌نیا و هادی رزاقی. (1399). تحلیل روابط بینامتنی علم الهی در قرآن کریم و صحیفه سجادیه. فصل‌نامه پژوهش‌های زبان‌شناختی قرآن. سال 9. شماره 1. صص 119-136.
  • سیاوشی، کرم و سمیه سلمانیان. (1393). روابط بینامتنی قرآن با صحیفه سجاده؛ مورد کاوی دعای اول و دوم . همایش ملی بینامتنیت (التناص). صص 1247-1277.
  • طباطبایى، سید‌محمد حسین.(1417). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم.
  • طبرسى، فضل بن حسن. (1385). مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار. نجف: المکتبة الحیدریة.
  • عباس‌زاده، حمید.(1389). «اقتباس قرآن در نهج‌البلاغه». «مطالعات تفسیری». سال اول. شماره اول. 83-67.
  • قائمی‌نیا، علیرضا.(1393). محمد نبوی. تهران: بیولوژی نص. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  • قرشی، علی اکبر.(1377). أحسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.
  • قهپایی، بدیع‌الزمان(1374ش). ریاض العابدین فی شرح صحیفة مولانا و مولی المؤمنین علی بن الحسین سلام الله علیه و علی آبائه الطاهرین. به کوشش: حسین درگاهی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • فراهیدی، خلیل بن احمد.(1409). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
  • فلاح، ابراهیم و عالمه شالیکار(1393). بررسی روابط بینامتنی قرآن با صحیفه سجادیه. همایش ملی بینامتنیت (التناص). صص17-32.
  • محققیان، زهرا ،محمدرضا ستوده‌نیا. (1395). بینامتنی قرآن کریم با صحیفه سجادیه. فصل‌نامه پژوهش‌های زبان‌شناختی قرآن. سال 5. شماره 1. صص 21-36.
  • مدنی شیرازی، سیدعلی‌خان ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین. قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۹ق.
  • مسبوق، سیدمهدی.(1392). «روابط بینامتنی قرآن و خطبه‌های نهج‌البلاغه». «فصل‌نامه تحقیقات علوم قرآن و حدیث». دوره 10 و شماره 2. 205-224.
  • مسبوق، مهدی، بیات، حسین. (1392). «بینامتنی قرآنی در اشعار احمد شرقی»، نشریه نقد ادب معاصر عربی، یزد، سال 2 ، شماره 2، صص224-205.
  • مکارم شیرازی و دیگران.(1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • مکاریک، ایرناریما.(1384). دانش‌نامه نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه: مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: نشرآگه.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن.(1388). شهود و شناخت. قم: بوستان کتاب.
  • ناهم. احمد(2004). التّناص فی شعر الرّواد. بغداد: دارالشئون الثقافیه العامه.
  • نیکونژاد، زهرا و ولی الله حسومی. (1394). «مناسبات بینامتنی قرآن و صحیفه سجادیه» همایش بین المللی امام سجاد(ع) . جلد 2 صص 578 - 601 .
  • وعدالله، لیدیا.(2005). التّناص فی شعر عزاالدین المناصره. عمان: دار مجد لاوی للنّشر و التّوزیع
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 71
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 22


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب