
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,946 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,384 |
مطالعه و بررسی سفالهای ساسانی محوطۀ کیابک فیروزکوه | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2024.28712.2645 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا نعمتی* 1؛ میلاد باغ شیخی2 | ||
1عضو هیأت علمی پژوهشکده باستان شناسی-پژوهشگاه میراث فرهنگی | ||
2دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
محوطۀ کیابک واقع در شهرستان فیروزکوه، از جمله محوطههای مهم ساسانی در مطالعات باستانشناسی شمال فلات مرکزی محسوب میشود که در سال 1393 ه.ش مورد بررسی و گمانهزنی قرار گرفت. طی یک فصل پژوهش باستانشناختی در این محوطۀ باستانی، آثار فرهنگی متنوعی ازجمله سفال بهدست آمد که باتوجه به اهمیت سفال و نقش آن در مطالعات باستانشناختی سبب شد تا این ماده فرهنگی در این مقاله مورد مطالعه قرار گیرد. ازهمینرو، برای این پژوهش تعداد (140) قطعه سفال بهدست آمده از گمانهزنی و بررسی، برای مطالعه انتخاب گردید. این سفالها برمبنای مشخصات فنی و شکل مورد طبقهبندی و گونهشناسی قرار گرفتند. این پژوهش دارای ماهیت بنیادی با رویکردی توصیفی-تحلیلی است و روش گردآوری آن مطالعات کتابخانهای و میدانی (سفال) است. هدف اصلی مقاله، مطالعۀ کمی و کیفی سفالهای ساسانی محوطۀ کیابک، طبقهبندی، گونهشناسی و گاهنگاری نسبی آنها است. پرسشهای قابل طرح در این پژوهش: گونههای سفالی رایج در این محوطه شامل چه مواردی هستند و دیگری براساس سفالهای مکشوفه این محوطه با کدام یک از دیگر حوزههای فرهنگی در ارتباط است؟ نتایج پژوهش نشان داد که ازجمله اشکال شناسایی شده در میان سفالهای محوطۀ کیابک به ترتیب فراوانی شامل کوزه، دیگچه، خمره، کاسه و بشقاب و متداولترین نقوش تزئینی سفالینهها نقوش کنده و ترکیبی هستند. سفالینهها اکثراً دارای پخت مناسب بوده و این موضوع نشان از کنترل حرارت کوره برای پخت سفال است همچنین مقایسۀ تطبیقی انجام شده نشان داد، سفالینههای این محوطه با محوطههای همچون «تورنگتپه گرگان، دیوار دفاعی گرگان، ولیران دماوند، حصار دامغان، دشت کاشان (محوطههای طسمیجان، کهریز و ویگل)، واحۀ مرو ترکمنستان، دشت بویینزهرا، قلعه گبری (ایرج) ورامین و چالترخان، بردنکون فارسان، بندیان درگز، بررسیهای باستانشناختی دشت درگز، ماهور سیاه، قیزلرقلعه گرگان، کهندژ نیشابور و بررسی باستانشناختی دشت قم» مشابهت نسبی را دارند و علاوهبر ویژگیهای منطقهای، بیشترین شباهت را با حوزههای فرهنگی شمالشرق و فلات مرکزی ایران را دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
گونهشناسی، طبقهبندی، سفال ساسانی، محوطۀ کیابک، فیروزکوه.&rlm | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 168 |