دانشگاه بوعلی سینا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات22
تعداد شماره‌ها485
تعداد مقالات5,052
تعداد مشاهده مقاله9,296,957
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,139,817
مرادی, شهرام, محمدی, علی. (1402). تحلیل مفهوم رند در غزلیات حافظ بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 13(26), 155-176. doi: 10.22084/rjhll.2024.28171.2283
شهرام مرادی; علی محمدی. "تحلیل مفهوم رند در غزلیات حافظ بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی". پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 13, 26, 1402, 155-176. doi: 10.22084/rjhll.2024.28171.2283
مرادی, شهرام, محمدی, علی. (1402). 'تحلیل مفهوم رند در غزلیات حافظ بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی', پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 13(26), pp. 155-176. doi: 10.22084/rjhll.2024.28171.2283
مرادی, شهرام, محمدی, علی. تحلیل مفهوم رند در غزلیات حافظ بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 1402; 13(26): 155-176. doi: 10.22084/rjhll.2024.28171.2283

تحلیل مفهوم رند در غزلیات حافظ بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی

پژوهش های زبان شناسی تطبیقی
دوره 13، شماره 26، اسفند 1402، صفحه 155-176    اصل مقاله (870.55 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjhll.2024.28171.2283
نویسندگان
شهرام مرادی1؛ علی محمدی* 2
1دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا همدان
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده‌ی علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا همدان
چکیده
ساختار نظریۀ آمیختگی مفهومی بر این پایه استوار است که فرایندِ معناپردازی از ترکیب و آمیزش ساخت‌های مفهومی به دست می‌آید. در این فرایند فضاهای ذهنیِ درون‌داد شکل می‌گیرند، نگاشت بین فضاها رخ می‎دهد و در نتیجۀ فرافکنی گزینشی بین فضاها، یک فضای جدید به نام فضای آمیخته شکل می‎گیرد که حاصل آن چیزی فراتر از مجموع بخش‎های سازنده است. در این مقاله به بررسی فضاهای ذهنی مربوط به واژۀ رند در شعر حافظ پرداخته می‎شود. هدف اصلی این مقاله روشن نمودن این مسأله است که چگونه در شعر حافظ شخصیت رند با تمام ویژگی‌ها و صفات منفی که در جهان خارج دارد، تبدیل به یک شخصیت متعالی و انسان کاملی می‎شود که شایستگی ولایت و رهبری دارد. دست‌آوردهای پژوهش بیان‎گر این است که حافظ با استفاده از فضاهای ذهنی در مورد رند و آمیزش آن‌ها شخصیتی را خلق کرده است که با وجود داشتن صفات واقعی از یک رند، نمونۀ انسان متعالی و کامل است. حافظ با استفاده از فضاهای متفاوت، جهان ممکنی را ایجاد می‎کند که در این جهان اندیشه‎ای، خواننده درک و فهمی همسو با ذهنیات حافظ دارد و تضادهای موجود در مورد رند برای او قابل پذیرش خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
زبان‌شناسی شناختی؛ آمیختگی مفهومی؛ جهان متن؛ رند؛ حافظ
موضوعات
پژوهش های توصیفی زبان شناسی
مراجع
  • استاک‌ول، پیتر (1393). درآمدی بر شعرشناسی شناختی، برگردان لیلا صادقی، تهران: مروارید.
  • استعلامی، محمد (1387). حافظ به گفتۀ حافظ، تهران: نگاه.
  • اسلامی ندوشن، محمدعلی (1374). ماجرای پایان ناپذیر حافظ، چاپ دوم، تهران: یزدان.
  • آشوری، داریوش (1390). عرفان و رندی در شعر حافظ، چاپ دهم، تهران: مرکز.
  • افراشی، آزیتا (1400). مبانی معناشناسی شناختی، چاپ دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • انوری، حسن (1381). فرهنگ بزرگ سخن، ج4، تهران: نشر مرکز.
  • انوری، حسن (1385). صدای سخن عشق، چاپ دهم، تهران: نشر سخن.
  • بیهقی، ابوالفضل (۱۳۹۲). تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب‌رهبر، تهران، مهتاب.
  • پردل، مجتبی؛ رضایی، حدائق و رفیعی، عادل (1396)، «آفرینش معانی پیدایشی در شعر سپید بر پایۀ نظریۀ هم‌آمیزی مفهومی»، دوماهنامه جستارهای زبانی، د8، ش3 (پیاپی38): 43-66.
  • پورنامداریان، تقی (1382). گمشدۀ لب دریا، تهران: سخن.
  • حافظ، شمس‎الدین محمد (1391). دیوان، تصحیح دکتر قاسم غنی و علامه قزوینی، تهران: کمال اندیشه.
  • خدیوجم، سیدحسین (1359). واژه‌نامه غزل‌های حافظ، تهران.
  • خرمشاهی، بهاءالدین (1400). حافظ‌نامه، جلد1، چاپ نوزدهم، تهران: علمی و فرهنگی.
  • دادبه، اصغر (1378). مکتب حافظ مکتب رندی، در حافظ پژوهی؛ دفتر دوم، کوروش کمالی سروستانی، 121-143، شیراز: بنیاد فارس شناسی.
  • دشتی، علی (1381). نقشی از حافظ، چاپ هفتم، تهران: امیرکبیر.
  • ذوالنور، رحیم (1362). در جست و جوی حافظ (توضیح، تفسیر و تأویل دیوان حافظ) چ اول، تهران: زوار.
  • راسخ‎مهند، محمد (1389). درآمدی بر زبان‌شناسی شناختی (نظریه‌ها و مفاهیم)، تهران: سمت.
  • رحیمی، مصطفی (1371). حافظ اندیشه: نظری به اندیشۀ حافظ همراه با انتقاد گونه‌ای از تصوف. تهران: نور.
  • روشن، بلقیس و اردبیلی، لیلا (1399). مقدمه‌ای بر معناشناسی شناختی، چاپ سوم، تهران: نشرعلم.
  • زرین‌کوب، عبدالحسین (1387). از کوچۀ رندان، تهران: انتشارات امیر کبیر.
  • سجادی، سیدجعفر (1389). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، چاپ نهم، تهران: طهوری.
  • سلیمی، فاطمه (1398). «تحلیل شناختی استعاره در نهج‌البلاغه»؛ پژوهش نامه علوی، سال10، شماره1.
  • مرتضوی، منوچهر (1388). مکتب حافظ، ج1 و2، چاپ پنجم، تهران: توش.
  • نفیسی، علی اکبر (1343). فرهنگ نفیسی، ج3، تهران: امیرکبیر.
  • نولشکور (1289). شرح دیوان حافظ، لکنهو، چاپ‌خانه نولشکور.
  • هروی، حسین علی (1386). شرح غزل‌های حافظ، جلد1، تهران: نشر نو.
  • یوسفیان کناری، محمدجعفر و قلی‌پور زهره (1395). «بررسی تطبیقی زاویه دید روایی و جهان‌های ممکن در ادبیات داستانی و نمایشی ایران؛ رویکردی زبان‌شناختی نمونه‌های مطالعاتی: داستان حلزون شکن عدن و نمایش‌نامه سپنج رنج و شکنج»، دوماهنامه جستارهای زبانی، د7، ش5 (پیاپی33): 239-267.
  • Evans, V. and M. Green (2006). Cognitive Linguistics: An Introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Fauconnier, G. (1997). Mappingsin Thought and Language. Cambride: Cambridge University Press.
  • Grady, J.E. and Oakley, T. and Coulson, S. (1999). Blending and Metaphore. In: Steen, G. and Gibbs, editors. Metaphor in cognitive linguistics, Philadelphia: John Benjamins. 101-125.
  • Mcintyre, D. (2006). Point of View in Plays. Amesterdam/Philadelphia: j. Benjamins B. V.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 282
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 550


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب