آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 490 |
| تعداد مقالات | 5,109 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,395,441 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,205,757 |
بازشناسی سازماندهی اقتصادی-اجتماعی دالما به‌منظور درک اقتصاد سیاسی برپایه‌ی تحلیل کیفی سفال | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 اسفند 1402 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2023.27264.2540 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا قربانی* 1؛ علیرضا فطرت2؛ عباس مترجم3 | ||
| 1گروه باستان شناسی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2گروه باستان شناسی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 3دانشیار گروه باستان شناسی و مدیر آزمایشگاه سفال دانشگاه بوعلی سینا | ||
| چکیده | ||
| دالما به‌مثابه یک پدیده‌ی باستان‌شناختیْ از سنت‌های فراگیر فرامنطقه‌ای هزاره پنجم ق.م در جنوب غرب آسیا به‌شمار می‌رود. سفال، یکی از نمودهای شاخص فرهنگ مادی این سنت محسوب می‌شود. با گذشت دست‌کم شش دهه از شناسایی نخستین سفال‌های منسوب به دالما اطلاعات اندکی از کلیّت بافتار باستان‌شناختی آن در دسترس است. علاوه بر ابهام‌ها و چالش‌های بنیادی پیرامون گاه‌نگاری، گستره جغرافیایی و نحوه‌ی پراکنش آن، پرسش از سازماندهی اقتصادی-اجتماعی فرهنگ دالما به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین جنبه‌های آن تاکنون بدون پاسخ باقی‌مانده است. دیرینه‌شناسی دانش باستان‌شناختی از دالما نشان می‌دهد تاکنون بافتار معماری گسترده و قابل تحلیلی از این پدیده‌ی فرهنگی به دست نیامده است؛ ماهیت محوطه‌های استقراری در پرده ابهام‌اند و سلسله مراتب استقراری آن به میزان زیادی ناشناخته است. بااین‌وجود، کمبود داده‌ها توجیهی برای چشم‌پوشی از جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی دالما محسوب نمی‌شود. بنابراین، انتخاب یک رهیافت جهت استفاد‌ی بهینه از داده‌های محدودِ موجود ضروری است؛ رهیافتی که امکان خوانش دلالت‌های اقتصادی-اجتماعی سفال دالما را به‌عنوان تنها داده‌ی متنوع و پرشمار عهده‌دار باشد. در این پژوهش با مبنا قرار دادن ویژگی‌های عام سفال دالما، یک تحلیل اقتصاد سیاسی‌گرایانه از آن به‌مثابه یک کالا ارائه می‌شود. براساس این تحلیل، سفال دالما کالایی ساخته شده خارج از بافتار خانوار و محصول کار سفال‌گر متخصص است. ارزیابی‌های کیفی نشان‌گر آن است باوجود این‌که در سفال دالما نسبت به گذشته پیشرفت‌هایی حاصل شده است اما از منظر اقتصادِ سیاسی احتمالاً کالایی گران قیمت نبوده است. به‌طور هماهنگ شمار استقرارها با غلبۀ سفال دالما و نیز گستردگی وسیع جغرافیایی آن، بر فراوانی قابل توجه استفاده از سفال دالما دلالت دارد. با این‌حال، مصرف سفال دالما کمابیش نشان‌گر استفادۀ غیرسلسله مراتبی آن است. این نتیجه، هم‌بسته با شمار بسیار اندک داده‌های مرتبط با فنون مدیریت، بیش از آن که بیان‌گر سازماندهی اقتصادی-اجتماعی فاقد سلسله مراتب باشد، نمایان‌گر محدودیت‌های موجود در شناخت جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی دالما است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| باستان‌شناسی دالما؛ اقتصاد سیاسی؛ سفال؛ کالا؛ سلسله‌مراتب | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 429 |
||