
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,891 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,357 |
تحلیل پتروگرافی و XRF سفال های دوره جمدت نصر دشت مهران، جنوب غربی ایران | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مهر 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nb.2023.26300.2487 | ||
نویسندگان | ||
اردشیر جوانمردزاده* 1؛ مهری محمدی2؛ فرهاد پوریانژاد3 | ||
1دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، گروه باستان شناسی | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه باستان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3استادیار، گروه تاریخ و جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
منطقه جنوبغرب ایران در مطالعات باستانشناسی ایران در ادوار مختلف و به ویژه دورانهای آغاز تاریخی و شهرنشینی اهمیت بسیار ویژهای دارد. دشت مهران در استان ایلام از جمله مناطقی است که دارای مواد فرهنگی هم افق و مشابه نمونههای جمدت نصر است. براساس یافتههای زیستگاهی، میتوان دشت مهران را در این دوره، تابعی از تغییرات زیستگاهی بین النهرین به حساب آورد. برای درک دوره آغاز شهرنشینی که سرآغاز بزرگترین و پیچیده ترین تغییرات سیاسیـ اقتصادی و اجتماعی است و در جنوبغربی ایران همچنان ناشناخته باقی مانده، تعداد 14 قطعه سفال دروه جمدت نصر محوطههای دشت مهران را که طی کاوش و بررسیهای میدانی جمعآوری شده و مورد مطالعه قرار گرفته است جهت انجام آزمایشات انتخاب شدند. این پژوهش با هدف آگاهی یافتن و فرض این مساله که سفال نوع جمدتنصر دشت مهران به صورت محلی تولید میشده، یا اینکه توسط متخصصین بینالنهرینی تولید میشده و یک محصول وارداتی بوده است، انجام شده است. شواهد تولید سفال در چغاآهوان و چغابُویچِگ به ویژه تولید محلی سفالهای دشت مهران را تایید میکند. در تمام نمونههای مورد مطالعه دشت مهران، کانی کلسیت به صورت ریز بلور (میکرایت) و درشت بلور (اسپارایت) وجود دارد. نتایج آنالیزXRF نیز با یافتههای پتروگرافی مطابقت دارد. در این نمونهها، کلسیت در اثر حرارت از میان رفته و تنها هالهای از آن باقی مانده است، وجود کلسیت در باقی نمونهها نشان میدهد که درجه پخت سفالها کمتر از 800 درجه سانتیگراد بوده است. در نهایت براساس مطالعات و بررسیهای زمین شناسی دشت مهران و نتایج آنالیز آزمایشگاهی صورت گرفته، میتوان بیان کرد که سفالها تولید داخلی و محلی داشتهاند و مربوط به خود دشت هستند، هرچند سبک و فرم و تکنیک تولید مشترک با گونههای همزمان بین النهرینی خود است، هرچند اثبات این فرض نیاز به مطالعات و آزمایشات تکمیلی تأسیسات تولید سفال و همچنین سفال-های دست نخورده و برجا دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
دوره جمدت نصر؛ دشت مهران؛ پتروگرافی؛ XRF؛ جنوبغربی ایران | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 305 |